Ιταλία: Αύξηση αποθεματικών αντί του απροσδόκητου φόρου για τις τράπεζες

Η Ιταλία κινδυνεύει να εισπράξει ελάχιστα έσοδα από τον απροσδόκητο φόρο στις τράπεζες, αφού τους έδωσε τη δυνατότητα να δεσμεύσουν χρήματα αντί να πληρώσουν την εισφορά.

Χωρίς διατάξεις στο νόμο για τα επίπεδα κεφαλαίου και τις πολιτικές διανομής, θα ήταν δύσκολο για τις τράπεζες να δικαιολογήσουν ότι οι μέτοχοι πληρώνουν τον φόρο, αντί αυτού, να ενισχύσουν το κεφάλαιο και να διατηρήσουν τα μετρητά στον ισολογισμό τους, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Reuters.

Η κυβέρνηση επανεξέτασε την περασμένη εβδομάδα έναν φόρο 40% στο καθαρό επιτοκιακό περιθώριο των τραπεζών (NIM) που είχε εισαγάγει σε μια κίνηση σοκ τον Αύγουστο. Οι τραπεζες έχουν πλέον τη δυνατότητα να αυξήσουν τα αποθεματικά κατά ένα ποσό που ισοδυναμεί με 2,5 φορές τον φόρο.

Ο υπουργός Οικονομίας Τζιανκάρλο Τζορτζέτι δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι το τελικό αποτέλεσμα της διαδικασίας θα ήταν «ένα σπουδαίο μέτρο τραπεζικής πολιτικής» που θα κάνει τις ιταλικές τράπεζες τις ισχυρότερες στην Ευρώπη.

Ο νόμος απαιτεί από τις τράπεζες που παραιτούνται από τον φόρο να δεσμεύουν χρήματα υπό ad hoc αποθεματικά στους λογαριασμούς τους.

Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα μερίσματα που συνήθως καταβάλλονται από τα κέρδη.

Αγορές ιδίων μετοχών

Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές τράπεζες χρησιμοποιούν επίσης το πλεονάζον κεφάλαιό τους για να αγοράσουν ξανά τις δικές τους μετοχές και να τις ακυρώσουν, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τα μερίσματα και τα κέρδη ανά μετοχή σε ό,τι απομένει.

Εάν αναγκαστούν να ενισχύσουν το κεφάλαιο μέσω των ad hoc αποθεματικών, οι τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν μεγαλύτερες εξαγορές με την πάροδο του χρόνου για να αποζημιώσουν τους μετόχους.

Οι τράπεζες θα μπορούσαν, θεωρητικά, να διανείμουν τελικά ένα ποσό ισοδύναμο με το σύνολο των φορολογικών αποθεματικών που δέσμευσαν, αλλά αυτό φαίνεται απίθανο, καθώς οι υπερβολικά επιθετικές πολιτικές διανομής θα τραβήξουν τον εποπτικό έλεγχο.

Με τον φόρο να οφείλεται μόνο τον Ιούνιο του επόμενου έτους, οι κύριες τράπεζες της Ιταλίας έχουν μήνες πριν τα συμβούλια τους κληθούν να λάβουν επίσημη απόφαση για το θέμα.

Μέχρι στιγμής, μόνο οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Monte dei Paschi di Siena (MPS) και της UniCredit έχουν σχολιάσει τον νόμο.

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της MPS, Luigi Lovaglio, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η επιλογή της ενίσχυσης των αποθεματικών «έχει νόημα», προσθέτοντας ότι η επιλογή θα εναπόκειται στο διοικητικό συμβούλιο.

Ο διευθύνων σύμβουλος της UniCredit, Andrea Orcel, ο οποίος μίλησε πριν από την εισαγωγή των τελευταίων αλλαγών, είπε ότι ο αντίκτυπος του φόρου δεν έχει νόημα και ότι εξακολουθούν να υπάρχουν σχέδια για τη διανομή περισσότερων από 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε μερίσματα και επαναγορές μετοχών για το 2023.

Ενώ οι συνεταιριστικές τράπεζες αναμενόταν από την αρχή να εξαιρεθούν από τον φόρο καθώς συνήθως μεταφέρουν μεγάλο κομμάτι κερδών ως αποθεματικά, οι αναλυτές έχουν προβλέψει ότι οι μεγάλες τράπεζες θα πληρώσουν τον φόρο.

Το Υπουργείο Οικονομικών δεν παρείχε ποτέ επίσημη εκτίμηση για την αναμενόμενη μείωση του φόρου, αν και η πρωθυπουργός Μελόνι δήλωσε ότι στόχευε σε έσοδα "λίγο κάτω από" 3 δισ. ευρώ από την εισφορά.

Ωστόσο, ο Τζορτζέτι είπε ότι κανένα μέτρο δαπανών δεν σχεδιάστηκε να χρηματοδοτηθεί μέσω της εισφοράς των τραπεζών προς το παρόν, υποδηλώνοντας ότι τα χαμηλά έσοδα δεν θα επηρεάσουν τα "ραγισμένα" δημόσια οικονομικά της Ιταλίας.