ΕΚΤ: Προβληματισμό για τα επιτόκια προκαλούν οι μισθολογικές αυξήσεις

Σε ένα ακόμα προειδοποιητικό σημάδι για τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στη μάχη τους για τον πληθωρισμό, οι αυξήσεις στους μισθούς στην ζώνη του ευρώ, όπως υπολογίζονται από την ΕΚΤ επιταχύνθηκαν.

Όπως ανακοίνωσε η ΕΚΤ οι αποδοχές μετά από διαπραγματεύσεις αυξήθηκαν κατά 4,7% το πρώτο τρίμηνο του έτους, σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο από το 4,5% που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο και ισοφαρίζει το ρεκόρ που σημειώθηκε το τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι περίμεναν πτώση ή αμετάβλητα ποσοστά.

Ο συγκεκριμένος δείκτης της ΕΚΤ καταρτίζεται από το 2001 και βασίζεται σε στοιχεία από εννέα χώρες: Βέλγιο, Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πορτογαλία και Φινλανδία. Ο δείκτης δημοσιεύεται σε τριμηνιαία βάση και περιλαμβάνει διαρθρωτικές αυξήσεις μισθών καθώς και εφάπαξ πληρωμές.

Ειδικότερα, η αύξηση των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένων των εφάπαξ πληρωμών, ενισχύθηκε από 1,4% το 2021 σε 4,5% το 2023 – με την κάλυψη του πληθωρισμού να αποτελεί κεντρικό κίνητρο στις διαπραγματεύσεις για τους μισθούς πρόσφατα.

Καμπανάκι από τη Γερμανία

Ενδείξεις συνεχιζόμενης ανοδικής πίεσης εμφανίστηκαν την Τετάρτη καθώς η Bundesbank είπε ότι οι μισθοί στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αυξήθηκαν κατά 6,2% μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου.

Τα τελευταία στοιχεία έρχονται στη δημοσιότητα μόλις δύο εβδομάδες πριν από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, στην οποία αναμένεται ευρέως να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια για πρώτη φορά μετά από ένα μπαράζ αυξήσεων για να περιορίσει τον πληθωρισμό. Ενώ τα κέρδη των τιμών καταναλωτή έχουν επιβραδυνθεί σημαντικά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής λένε ότι η επιστροφή στον στόχο του 2% εξαρτάται από την αλληλεπίδραση μεταξύ μισθών, εταιρικών κερδών και παραγωγικότητας.

Καθώς οι κλυδωνισμοί της προσφοράς των τελευταίων ετών υποχωρούν, μεγάλο μέρος των ανησυχιών επικεντρώνεται στον πληθωρισμό του τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο κόστος εργασίας. Σε ανάρτησή τους στο blog της ευρωπαϊκής τράπεζες, οικονομολόγοι της ΕΚΤ τονίζουν χαρακτηριστικά:

«Η αύξηση των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων αναμένεται να παραμείνει υψηλή το 2024, γεγονός που είναι σύμφωνο με την επιμονή που έχει ληφθεί υπόψη στις προβλέψεις του προσωπικού του Ευρωσυστήματος και αντανακλά την πολυετή διαδικασία προσαρμογής για τους μισθούς», έγραψαν. «Ωστόσο, οι μισθολογικές πιέσεις φαίνεται ότι θα επιβραδυνθούν το 2024. Τα στοιχεία παρακολούθησης μισθών της ΕΚΤ για τους πρώτους μήνες του έτους, όταν πραγματοποιούνται οι περισσότερες συμφωνίες, δείχνουν ότι οι πιέσεις στους μισθούς βάσει διαπραγματεύσεων μετριάζονται».

«Οι μισθοί κατόπιν διαπραγμάτευσης στη ζώνη του ευρώ επιταχύνθηκαν ελαφρά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους. Αυτό είναι απίθανο να εκτροχιάσει την πρώτη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ τον Ιούνιο, αλλά θα κρατήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής νευρικούς σχετικά με τη δέσμευση για μελλοντικές μειώσεις», σχολιάζει στο Bloomberg Economics, ο οικονομολόγος Ντέιβιντ Πάουελ.

Οι επενδυτές αντιστάθμισαν τα στοιχήματα για μειώσεις επιτοκίων αφού ακολούθησαν ισχυρότερα από τα αναμενόμενα στοιχεία για τη δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα στη ζώνη του ευρώ, τα οποία δημοσιεύθηκαν νωρίτερα την Πέμπτη. Βλέπουν τώρα 62 μονάδες βάσης χαλάρωση φέτος — που ισοδυναμεί με δύο περικοπές κατά 25 μ.β. και πιθανότητα 50% για μία τρίτη.

Η πρόκληση

Ωστόσο, μια πρόκληση για τους αξιωματούχους που αξιολογούν τις τάσεις των αμοιβών είναι ότι οι μισθοί διαμορφώνονται με διαφορετικούς τρόπους στο νομισματικό μπλοκ των 20 εθνών. Ενώ οι σημερινοί αριθμοί της Γερμανίας διογκώνονται από την εφαρμογή συμφωνιών που έχουν συναφθεί στο παρελθόν, η ανάπτυξη έχει ήδη αρχίσει να επιβραδύνεται σε ορισμένες από τις άλλες μεγάλες οικονομίες της περιοχής.

Αρκετοί αξιωματούχοι ακούγονται σίγουροι ότι, συνολικά, τα δεδομένα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ακόμη και ο πρόεδρος της Bundesbank, Joachim Nagel, δήλωσε ότι αναμένει η αύξηση των μισθών «να συγκρατηθεί καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να υποχωρεί».

Περισσότερα στοιχεία για τις αμοιβές των εργαζομένων θα αποκαλυφθούν μια μέρα μετά την απόφαση του επόμενου μήνα, όταν η Eurostat θα δημοσιεύσει την αποζημίωση ανά εργαζόμενο — μια μέτρηση που ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Philip Lane, χαρακτήρισε τον πιο ολοκληρωμένο δείκτη μισθολογικών πιέσεων. Τον Μάρτιο, η κεντρική τράπεζα προέβλεψε ότι η ανάπτυξη σε αυτό το εύρος θα είναι κατά μέσο όρο 4,5% φέτος και θα επιβραδυνθεί στο 3% το 2026. Αυτό είναι ένα επίπεδο που θεωρεί ότι ευθυγραμμίζεται σε γενικές γραμμές με τον στόχο της για τον πληθωρισμό.

Ακόμα κι έτσι, ο συνδυασμός σταθερότερης οικονομικής επέκτασης και ισχυρότερων μισθολογικών κερδών σημαίνει ότι το περιθώριο της ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια μετά τον Ιούνιο είναι «σαφώς περιορισμένο», σύμφωνα με τον επικεφαλής της παγκόσμιας μακροοικονομικής έρευνας της ING Carsten Brzeski.

«Υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος ο πληθωρισμός να είναι επίμονος και μάλλον να παραμείνει στο εύρος του 2%-3%, αντί να σταθεροποιηθεί γύρω στο 2%,» τόνισε.