Το μήνυμα Στουρνάρα, τα «μαγικά» του επιδόματος θέρμανσης και οι αυξήσεις μισθών που αφορούν λίγους
Τι εννοεί ο… διοικητής; Να μπει ψαλίδι στα μέτρα στήριξης για να περιοριστεί η ζήτηση και να σταθεροποιηθούν οι τιμές.
ΚΟΥΙΖ: Σας έγραφα τις προάλλες ότι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας Αττικής, μάλλον θα έχει και... ουρά. Το θέμα είναι αν ο γάιδαρος φαγώθηκε ή ακόμα
To μήνυμα Στουρνάρα
O επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδας έστειλε το δικό του μήνυμα μέσω Bloomberg. H νομισματική πολιτική (δηλαδή η εκτόξευση των επιτοκίων ύστερα από 10 διαδοχικές αναπροσαρμογές στο ταχύτερο ράλι που έχει καταγραφεί στην ιστορία) έκανε την δουλειά της. Ώρα να ακολουθήσει και η δημοσιονομική πολιτική. Τι εννοεί ο… διοικητής; Να μπει ψαλίδι στα μέτρα στήριξης για να περιοριστεί η ζήτηση και να σταθεροποιηθούν οι τιμές. Εκεί που μας έλεγαν ότι είναι πληθωρισμός προσφοράς, τώρα φταίνε τα επιδόματα. Σε λίγο θα αρχίσει η έντονη κριτική και για τις αυξήσεις των μισθών, να το θυμηθείτε. Ας το πάρουμε χαμπάρι. Για να πέσει ο πληθωρισμός θα πρέπει να σφίξει το ζωνάρι.
Το μήνυμα του κεντρικού μας τραπεζίτη είχε αποδέκτες εκτός και εντός συνόρων. Για γνώστες του παρασκηνίου στην Φρανκφούρτη ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας θα μπορούσε να λογισθεί ως ο πιο συνεπής στην γραμμή Draghi- την συνδρομή του οποίου εσχάτως ζήτησε η Gertrude Ursula von der Leyen- .
" Θα προτιμούσα να κρατήσω σταθερά τα επιτόκια την περασμένη εβδομάδα..." είπε, σε αντιδιαστολή με την τελική απόφαση για ακόμη μία-δέκατη- σερί αύξηση των επιτοκίων. Στα εντός, διττή η αναφορά του, προς την κυβέρνηση "...είναι επιτακτική ανάγκη ο δημοσιονομικός προσανατολισμός να παραμείνει περιοριστικός..." όπερ και ο πρωθυπουργός εμφανίσθηκε φειδωλός μία μέρα μετά στην ΔΕΘ. Προς τους τραπεζίτες επίσης σαφής, πως"...από τα καθαρά επιτόκια κέρδισαν ότι ήταν να κερδίσουν..." καθώς η θηριώδης απόκλιση καταθέσεων-χορηγήσεων θα αρχίσει να περιορίζεται και ότι τα τόσο υψηλά επιτόκια (κόστη χρήματος/δανεισμού) δεν ευνοούν την πιστωτική επέκταση, τουναντίον.
Κλείνουν άρον άρον τις δανειακές τους υποχρεώσεις
Και όπως έχει σημειώσει το fpress εταιρείες- και δη εισηγμένες- με "γεμάτο ταμείο" προτίμησαν να "κλείσουν" τις δανειακές υποχρεώσεις τους- καθώς τα υψηλά επιτόκια θα παραμείνουν υψηλά για όλο το 2024. Το φαινόμενο των πρόωρων αποπληρωμών έχει πάρει διαστάσεις και συνεχίζεται κυρίως στις επιχειρηματικές χορηγήσεις, με συνέπεια, παρά τις νέες εκταμιεύσεις δανείων, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης να είναι οριακά θετικός. Το ότι πιθανότατα δεν θα καταστούν εφέτος εφικτοί οι στόχοι για την πιστωτική επέκταση...είναι κοινό μυστικό στην τραπεζική πιάτσα, με τις μεγάλες επιχειρήσεις να διαθέτουν πλεονάζουσα ρευστότητα, η οποία προέρχεται από τον κύκλο εργασιών τους, με μεγάλο μέρος της να έχει διοχετευθεί στη μερική ή ολική αποπληρωμή των δανείων.
Για την... ταμπακιέρα τίποτα
Το νούμερο ένα πρόβλημα των Ελλήνων αυτή τη στιγμή -με εξαίρεση βέβαια τους κατοίκους των πληγεισών περιοχών που έχουν πολύ πιο σοβαρά και άμεσα προβλήματα να αντιμετωπίσουν- είναι η ακρίβεια. Και ενώ περίμεναν να ακούσουν κάτι συγκεκριμένο από τον πρωθυπουργό, ενημερώθηκαν τελικώς ότι το μυστικό είναι οι μόνιμες αυξήσεις εισοδημάτων. Ποιες αυξήσεις όμως; Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πάρουν ένα 10,5% κατά μέσο όρο. Όμως θα κάνουν να ξαναδούν αύξηση ύστερα από χρόνια, όταν θα συμπληρώσουν και αυτοί κλιμάκιο. Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα θα περιμένουν τον Απρίλιο να πάρουν την αύξηση του κατώτατου μισθού ενώ για την περίφημη τριετία που ξεπαγώνει κάποιοι θα περιμένουν μερικούς μήνες, κάποιοι τρία χρόνια. Και η συζήτηση φυσικά αφορά μόνο σε αυτούς που αμείβονται με τον κατώτερο μισθό άρα τον έναν στους πέντε. Για τους υπόλοιπους δεν υπάρχει σχετική πρόνοια. Άρα, ας μην βιαστούμε να μιλήσουμε για αυξήσεις μισθών «ανάχωμα» στην ακρίβεια. Η συζήτηση δεν τους αφορά όλους.
Οι ανακοινώσεις του υπουργείου Ανάπτυξης
Κι ύστερα είχαμε τις αόριστες αναφορές για μέτρα που θα ανακοινώσει το υπουργείο Ανάπτυξης. Το όποιο όμως δεν ξέρει ούτε ποια μέρα θα κάνει αυτές τις ανακοινώσεις ούτε και λέει ποιο θα είναι το περιεχόμενό τους. Θα είναι τόσο μεγάλη η παρέμβαση που θα ανατρέψει το ράλι; Προς το παρόν, γίναμε μάρτυρες από πομπώδεις δηλώσεις περί αμείλικτης στάσης απέναντι στους κερδοσκόπους. Όμως, αυτά, αποδεικνύονται στο… πεδίο.
Τα «μαγικά» του επιδόματος θέρμανσης
Πώς γίνεται να μιλούν στο υπουργείο Οικονομικών για διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων του επιδόματος θέρμανσης και ταυτόχρονα να εκτιμάται ότι το κονδύλι που θα διατεθεί για την φετινή χειμερινή σεζόν θα είναι μικρότερο. Υπάρχει απάντηση. Πρώτον κόβονται τα διπλά επιδόματα σε όσους εγκατέλειψαν πέρυσι το φυσικό αέριο (σ.σ και φέτος θα τρέχουν πάλι προς αυτό καθώς θα είναι πολύ φθηνότερο από το πετρέλαιο). Και δεύτερον όσο κρατάς σταθερά τα εισοδηματικά κριτήρια σε περιόδους που το ονομαστικό εισόδημα ανεβαίνει, τόσο πετάς έξω κόσμο. Γνωστή πρακτική. Και… ύπουλη.
Η καταστροφή στη Θεσσαλία, τα κονδύλια και οι... αναβαθμίσεις
Τεράστια η καταστροφή στην Θεσσαλία- είχαν προηγηθεί οι μέγα-φωτιές στον Εβρο, μετά τις καταστροφικές στην Ρόδο- διαμορφώνοντας ένα βαρύ σκούρο περιβάλλον για την κοινωνία και την οικονομία. Προφανής η επιβάρυνση τόσο σε ανθρώπινο όσο σε φυσικό επίπεδο, προφανώς η χώρα (δλδ η κυβέρνηση, το πολιτικό σύστημα, οι αρχές των περιφερειών, εμείς οι πολίτες) θα πρέπει να προετοιμαστεί-άμεσα- για την "νέα κανονικότητα" που δυστυχώς θα έχει όλο και μεγαλύτερη συχνότητα καταστροφών, ακραίων φαινομένων, γεωπολιτικών αναταράξεων (λ.χ. μεταναστευτικό κ.α.).
Ωστόσο, μέσα στον γενικότερο χαμό αναδύονται αχτίνες ενθάρρυνσης ικανών- σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- να μετριάσουν το μέγεθος του προβλήματος. Ξεκινώντας από την διπλή αναβάθμιση της Moody's- την Παρασκευή- με τον οίκο αξιολόγησης να ευθυγραμμίζεται με τα άλλα αμερικανικά σπίτια και ως το μεγαλύτερο να στέλνει ξεκάθαρα πολλαπλά μηνύματα προς τις αγορές. Σε αυτή την συγκυρία η χώρα χρειάζεται, ακόμη και την παραμικρότερη συνδρομή από το εξωτερικό, με της Moody's να είναι...μάννα σε περιόδους ιστορικά υψηλών επιτοκίων, όλο και ακριβότερου κόστους χρήματος, πιο ευάλωτου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η Moody's είναι το μεγαλύτερο και "βαρύτερο" από τα 3 αμερικανικά και το 1 καναδικό πιστοποιημένα (από την ΕΚΤ) σπίτια αξιολόγησης και ως τέτοιο το 2πλό gratis σημαίνει πολλά. Κατ' αρχήν στέλνει το μήνυμα στην Standard & Poor's που βαθμολογεί την χώρα στις 20 Οκτωβρίου να μας εντάξει στην επενδυτική βαθμίδα. Η S&P είναι το δεύτερο μεγαλύτερο σπίτι μετά την Moody's, και αυτό λέει πολλά. Τι σημαίνει διπλό Investment Grade από την DBRS και την Standard & Poor's, ενώ έχει δοθεί και από την Scope Ratings που θέμα χρόνου είναι να πάρει την πιστοποίηση της Φρανκφούρτης.
Καλός απολογισμός, για το 2023 εάν και εφ' όσον επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για την Standard & Poor's. Ομως, δεν είναι μόνον οι οίκοι αξιολόγησης, είναι και οι Βρυξέλλες που συνδράμουν ουσιαστικά. Με επανακατανομές κονδυλίων, επιδοτήσεων κ.λ.π Ο.Κ πλην όμως δεν παύει να είναι "χρήμα". Ποσά 600 εκατ. θα χορηγηθούν άμεσα για αποζημιώσεις και τα πρώτης ανάγκης έργα στην Θεσσαλία (σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του υπ.Οικ Κωστή Χατζηδάκη).
Μέσα στο 2024 η Ελλάδα έχει λαμβάνειν 450 εκατ. από το Ταμείο Αλληλεγγύης και άλλα 250 για την ενίσχυση των αγροτών, με την σημαντική λεπτομέρεια πως πρόκειται για επιχορηγήσεις (δλδ τζάμπα χρήμα). Ενδεχομένως με την κατάλληλη λογιστική διεργασία να μπορεί να συμπεριληφθούν (λογιστικά) στις δαπάνες του 2023. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν θα επηρεαζόταν (σημαντικά) ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% σε μία περίοδο που άλλες οικονομίες ευρωπαϊκών χωρών εκτροχιάζονται.
Παράλληλα θα διατεθούν-από την Κοινότητα- σημαντικά κονδύλια για έργα ανοικοδόμησης, υποδομές κ.λ.π με τον Χρήστο Σταϊκούρα να έχει-ήδη- ξεκινήσει την σχετική προεργασία. Εάν γίνει η-όσο το δυνατόν- ορθολογικότερη χρήση με την συνδρομή των μεγάλων ομίλων του κλάδου διαμορφώνονται συνθήκες μόχλευσης (και για το χρηματοπιστωτικό) σύστημα σε μία περίοδο που η πιστωτική επέκταση λόγω των υψηλών επιτοκίων εμφανίζεται προβληματική. Το πιθανότερο να ενισχυθούν αρκετά ΣΔΙΤ, να δρομολογηθούν νέα.
Συμπέρασμα, θα χρειαστεί σοβαρότητα, αποτελεσματική διαχείριση και συστράτευση για να επανέλθει η Θεσσαλία, να ξανά-σταθούν οι τοπικές κοινωνίες/οικονομίες. Θα μπορούσε οι καταστροφές που μας βρήκαν το 2023 να αποτελέσουν αφορμή για σταδιακή ανάταξη; Θα δείξει, μακάρι..
Η ατζέντα της εβδομάδας
Οι δημοσιεύσεις των αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιριών συνεχίζονται με κυριότερες ανακοινώσεις αυτές των Briq Properties (18/09), Premia
Properties (19/09), Cenergy (20/09) ενώ στις 21 Σεπτεμβρίου ανακοινώνουν οι Jumbo, Viohalco, Lavipharm και Τερνα Ενεργειακή. Στο εξωτερικό ξεχωρίζει την αυτή εβδομάδα η απόφαση της FED για τα επιτόκια του δολαρίου με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις να μην αναμένουν κάποια μεταβολή. Στο εσωτερικό, σήμερα Δευτέρα θα διεξαχθεί δημοπρασία ομολόγων ενός έτους.