Η αγάπη θέλει δύο. Η φορολογική δήλωση; Τι να προσέξουν οι παντρεμένοι πριν χωρίσουν φορολογικά
του Ηλία Χατζηγεωργίου*
Κάθε χρόνο η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων κρύβει και μία νέα έκπληξη – διαφορά σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Στις φετινές φορολογικές δηλώσεις η νέα καινοτομία σε σχέση με πέρσι έχει να κάνει με την δυνατότητα που θα έχουν πλέον τα ζευγάρια να υποβάλλουν χωριστά τις φορολογικές δηλώσεις αν το επιλέξει ένας από τους δύο.
Το ιστορικό της φετινής καινοτομίας ξεκινά από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας 330/2018 , βάσει της οποίας θα πρέπει να δίδεται η δυνατότητα στα έγγαμα ζευγάρια να υποβάλλουν χωριστά τις φορολογικές τους δηλώσεις.
Βέβαια πέρυσι, δεδομένου ότι η Απόφαση δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο, δεν είχε συμπεριληφθεί από το Υπουργείο στις σχετικές εγκυκλίους για τις φορολογικές δηλώσεις, διότι θα έπρεπε να τακτοποιηθούν μια σειρά νομοθετικών, αλλά και τεχνικών ρυθμίσεων. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι δηλώσεις να υποβληθούν κοινές , εκτός των εξαιρετικών περιπτώσεων που προβλέπονταν από τον νόμο υποχρέωση χωριστής υποβολής.
Φέτος όμως μετά τις πρόσφατες τροποποιήσεις που έχουν να κάνουν με την εναρμόνιση του υπουργείου με την απόφαση του ΣτΕ, θα δίδεται η δυνατότητα επιλογής των ζευγαριών.
Ο Νόμος 4172/2013 , στο άρθρο 67 μεταξύ των άλλων αναφέρει ότι :
Α) Οι σύζυγοι, κατά τη διάρκεια του γάμου, υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους. Υπόχρεος για την υποβολή της κοινής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του. Ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν στα εισοδήματα εκάστου συζύγου βεβαιώνεται χωριστά και η ευθύνη της καταβολής βαρύνει κάθε σύζυγο.
Β ) Η δήλωση δύναται να υποβάλλεται χωριστά, εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει, με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης. Η επιλογή αυτή είναι δεσμευτική ως προς το φορολογικό έτος που αφορά και για τον άλλο σύζυγο.
Με την εγκύκλιο Α1017/2019 της Α.Α.Δ.Ε δόθηκαν περεταίρω πληροφορίες για την διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί. Η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί είναι η εξής :
- Εισαγωγή στην ιστοσελίδα www.aade.gr , ενός εκ των δύο συζύγων με την χρήση των κωδικών πρόσβασης στo taxis .
- Επιλογή του πίνακα «πολίτες»
- Επιλογή της εφαρμογής «εισόδημα»
- Επιλογή της εφαρμογής «γνωστοποίηση χωριστής δήλωσης»
- Είσοδος στην εφαρμογή
- Εισαγωγή κωδικών taxis
- Κλικ στην επιλογή «επιθυμώ χωριστή δήλωση»
- Κλικ στην επιλογή «υποβολή δήλωσης»
Μερικά από τα βασικά σημεία που αξίζει να επισημανθούν είναι τα εξής :
- Η αίτηση γίνεται έως τις 28 Φεβρουαρίου από έναν τουλάχιστον από τους δύο συζύγους.
- Δεν απαιτείται η συγκατάθεση του άλλου συζύγου.
- Ανάκληση της αίτησης μπορεί να γίνει έως τις 28 Φεβρουαρίου. Μετά τις 28 Φεβρουαρίου δεν μπορεί να γίνει ανάκληση για την φετινή χρονιά , άρα οι δηλώσεις θα πρέπει να γίνουν χωριστά.
- Μετά την 28η Φεβρουαρίου αίτηση για το φορολογικό έτος 2018 μπορούν να υποβάλλουν όσοι παντρεύτηκαν το 2019 και δήλωσαν τον γάμο στην εφορία πριν υποβάλλουν την φορολογική δήλωση.
- Εάν επιλεχθεί η υποβολή χωριστής δήλωσης , η σύζυγος θα πρέπει να διαθέτει δικούς της κωδικούς πρόσβασης στην ιστοσελίδα της Α.Α.Δ.Ε , διότι δεν θα έχει πρόσβαση με τους κωδικούς του υπόχρεου.
Δεδομένου ότι μετά την 28η Φεβρουαρίου δεν θα υπάρχει δυνατότητα ανάκλησης θα πρέπει να τονιστούν τα σημεία που μπορεί να αποτελέσουν παγίδα για τα ζευγάρια στην όλη διαδικασία.
- Η κάλυψη των τεκμηρίων γίνεται από τα ατομικά εισοδήματα και όχι από τα οικογενειακά. Ο Νόμος 4172/2013 αναφέρει χαρακτηριστικά ότι σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων, για την κάλυψη ή τον περιορισμό της διαφοράς που προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, λαμβάνονται υπόψη τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά της παραγράφου αυτής, όπως αυτά δηλώνονται από τον κάθε σύζυγο χωριστά.
- Αντίστοιχα η επίκληση ανάλωσης κεφαλαίου θα γίνεται από τα ατομικά εισοδήματα του παρελθόντος και όχι από τα οικογενειακά.
- Το ελάχιστο τεκμήριο αυξάνεται συνολικά στις 6.000 ευρώ , αντί για 5.000 ευρώ που είναι για το έγγαμο ζευγάρι, αφού ο Ν.4172/2013 αναφέρει ότι σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων, το ποσό της δαπάνης του προηγούμενου εδαφίου δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριών χιλιάδων ευρώ για κάθε σύζυγο. Ενώ για τα έγγαμα ζευγάρια αναφέρει ότι η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογούμενου ορίζεται σε τρεις χιλιάδες ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε πέντε χιλιάδες ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
- Επίσης δεν έχει ξεκαθαριστεί τι θα γίνεται με την κάλυψη των δαπανών για το χτίσιμο του αφορολογήτου και αν θα διατηρείται η δυνατότητα μεταφοράς του παραπάνω ποσού στον έτερο σύζυγο που δεν έχει καλύψει το απαιτούμενο ποσό.
- Τέλος το εισόδημα των ανήλικων τέκνων θα δηλώνεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει τα υψηλότερα εισοδήματα και όχι αυτού που ασκεί την γονική μέριμνα.
Η μη κάλυψη των τεκμηρίων μπορεί να δημιουργήσει με την σειρά της μία σειρά προβλημάτων που μπορεί να είναι :
- Υψηλότερος φόρος λόγω τεκμαρτού εισοδήματος.
- Μείωση ή ακόμη και απώλεια επιδομάτων , αφού όπως πολύ καλά γνωρίζουμε η βάση υπολογισμού της πλειονότητας σχεδόν των επιδομάτων είναι το φορολογητέο εισόδημα.
- Απώλεια του δικαιώματος μεταφοράς της ζημίας από τον ιδιοκτήτη ατομικής επιχείρησης , που εκ του νόμου έχει το δικαίωμα να συμψηφίσει για πέντε έτη. Όμως την χρονιά που θα προκύψει διαφορά τεκμηρίων τιμωρείτε με «μηδενισμό» της ζημίας από το παρελθόν.
*Ο Ηλίας Χατζηγεωργίου είναι Λογιστής - Φοροτεχνικός με άδεια Α’ Τάξεως από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Είναι διαχειριστής της φοροτεχνικής εταιρείας Pantelis & Partners Tax and Accounting Specialists και αντιπρόεδρος της επιτροπής φοροτεχνικών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Ειδικεύεται σε θέματα φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, θέματα κατοίκων εξωτερικού και φορολογίας παγκόσμιου εισοδήματος, φορολογικών ελέγχων επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.
Άλλα άρθρα του Ηλία Χατζηγεωργίου στο fpress.gr:
Πώς θα αποφύγετε τη φορολόγηση ανείσπρακτων ενοικίων
Οι αλλαγές του 2019: Ο ΕΝΦΙΑ, οι εισφορές, οι δηλώσεις των παντρεμένων και οι σακούλες
Ποιες δαπάνες ξεφουσκώνουν τα φορολογητέα κέρδη
Οι φορολογικές υποχρεώσεις όσων μετέφεραν τη φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό