Αγία Σοφία: Αντιδράσεις και εντός Τουρκίας – Με κυρώσεις απειλεί η Αθήνα - Συμβολισμοί από Ερντογάν

Η συγκεκριμένη ημέρα του 1923 αποτελεί σημείο αναφοράς για την Τουρκία, αλλά και για την Ελλάδα, καθώς τότε υπεγράφη η Συνθήκη της Λωζάνης, με την οποία καθορίστηκαν σε μεγάλο βαθμό τα όρια της σύγχρονης Ελλάδας αλλά και εκείνα της νεοσύστατης Τουρκικής Δημοκρατίας. Σε ένα παράξενο παιχνίδι της Ιστορίας, η 24^η Ιουλίου σηματοδοτεί στη χώρα μας την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 μετά την επταετή χούντα των συνταγματαρχών.

Την Παρασκευή και μετά την υπογραφή του σχετικού διατάγματος που μετατρέπει ξανά την Αγία Σοφία σε τζαμί ο Ταγίπ Ερντογάν επέλεξε να χρησιμοποιήσει το Twitter για να γράψει για την «Ανάσταση της Αγίας Σοφίας», αγνοώντας τις αντιδράσεις για την απόφασή του οι οποίες ήρθαν τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό.

Παράλληλα, δημοσίευσε και την απόφαση, με αριθμό 2729 και ημερομηνία έκδοσης την 10η Ιουλίου 2020, για τη μετατροπή της σε τζαμί.

«Εκατομμύρια κοσμικών Τούρκων όπως εγώ κλαίνε, όμως οι φωνές μας δεν ακούγονται διότι δεν έχουμε αρκετή ελευθερία λόγου και δημοκρατία» δήλωσε ο νομπελίστας συγγραφέας Ορχάν Παμούκ.

Αθήνα: Προσβολή η απόφαση για την Αγία Σοφία, θα προχωρήσουμε σε κυρώσεις

«Η απόφαση της Τουρκίας να την μετατρέψει σε τζαμί προκαλεί ευθέως την ιστορική μας μνήμη, υπονομεύει ανεπανόρθωτα τις αξίες της ανεκτικότητας και του διαλόγου των θρησκειών και επιφέρει σοβαρό πλήγμα στις σχέσεις της με την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα» δήλωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και πρόσθεσε πως «η Αγία Σοφία, μνημείο με οικουμενικό χαρακτήρα, ανήκει στην ανθρωπότητα και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Είναι σύμβολο της ορθοδοξίας και ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου».

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε σε δήλωσή του πως «η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Η απόφαση αυτή -και μάλιστα 85 χρόνια από την ανακήρυξή της ως μουσείου- προσβάλλει τον οικουμενικό χαρακτήρα της. Πρόκειται για επιλογή που προσβάλλει επίσης όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού. Και, βεβαίως, επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα. Αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά. Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση».

Μιλώντας το πρωί του Σαββάτου στην τηλεόραση του Σκάι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας ανέφερε πως «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα προχωρήσουμε σε κάποια μορφή κυρώσεων... Να καταλάβει όποιος παραβαίνει τη διεθνή νομιμότητα ότι για αυτή την παραβατική συμπεριφορά υπάρχουν κυρώσεις οι οποίες πονάνε».

Αντιδράσεις από Ε.Ε, ΗΠΑ, Ρωσία

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε δια του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζόσεπ Μπορέλ, ο οποίος χαρακτήρισε λυπηρή τόσο την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Τουρκίας με το οποίο ακυρώθηκε το διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ το 1934 -για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο- όσο και το διάταγμα του Ερντογάν για την επαναλειτουργία του μνημείου ως μουσουλμανικού τεμένους.

Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε την απογοήτευσή του για αυτή την εξέλιξη. «Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας» δήλωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και πρόσθεσε πως οι ΗΠΑ περιμένουν να ακούσουν για τα σχέδια της Τουρκίας να διατηρήσει την πρόσβαση στην Αγία Σοφία σε όλους τους επισκέπτες.

Η απόφαση του Τούρκου προέδρου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και στη Ρωσία, όπου η Ορθόδοξη Εκκλησία της χώρας εξέφρασε τη λύπη της, καθώς η απόφαση για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί ενισχύει τους διαχωρισμούς.