Τα 47 έργα για τη θωράκιση της Ευρώπης με πρώτες ύλες - Στη λίστα και η επένδυση της Metlen

Στα στρατηγικά έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αύξηση της παραγωγής κρίσιμων πρώτων υλών που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντάχθηκε το εργοστάσιο της Metlen στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας. Μάλιστα, η παραγωγική μονάδα του ομίλου Metlen είναι η μόνη ανάμεσα στις 47 επενδύσεις για την εξόρυξη και παραγωγή γάλλιου.

Το επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού 295,5 εκατ. ευρώ που ανακοίνωσε στις αρχές του έτους ο όμιλος Metlen και το οποίο εντάχθηκε στα 47 στρατηγικά έργα της ΕΕ, αποσκοπεί στην επίτευξη συνολικής παραγωγικής δυναμικότητας (σε ετήσια βάση), 2 εκατ. τόνων βωξίτη, 1.265.000 τόνων αλουμίνας (από 865.000 τόνους σήμερα) και 50 ΜΤ Γαλλίου (για πρώτη φορά). Και τα τρία αυτά υλικά περιλαμβάνονται στη λίστα των Κρίσιμων Πρώτων Υλών (Critical Raw materials) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, για πρώτη φορά, κατάλογο 47 στρατηγικών σχεδίων με στόχο την ενίσχυση των εγχώριων στρατηγικών ικανοτήτων πρώτων υλών τα οποία με τη σειρά τους θα ενισχύσουν την αλυσίδα αξίας των ευρωπαϊκών πρώτων υλών και θα διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού.

Τα νέα Στρατηγικά Έργα σηματοδοτούν ένα σημαντικό ορόσημο στην εφαρμογή του νόμου περί κρίσιμων πρώτων υλών (CRMA) , ο οποίος στοχεύει να διασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση στρατηγικών πρώτων υλών καλύπτουν το 10%, το 40% και το 25% της ζήτησης της ΕΕ έως το 2030, αντίστοιχα. «Βοηθώντας την Ευρώπη να επιτύχει αυτούς τους στόχους, τα νέα Στρατηγικά Έργα συμβάλλουν σημαντικά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης, ενώ υποστηρίζουν την αμυντική βιομηχανία και την αεροδιαστημική βιομηχανία της Ευρώπης», υπογραμμίζει.

Τα επιλεγμένα έργα

Τα 47 νέα Στρατηγικά Έργα βρίσκονται σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ: ​​Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Εσθονία, Τσεχία, Ελλάδα, Σουηδία, Φινλανδία, Πορτογαλία, Πολωνία και Ρουμανία.

Καλύπτουν ένα ή περισσότερα τμήματα της αλυσίδας αξίας των πρώτων υλών, με 25 έργα που περιλαμβάνουν δραστηριότητες εξόρυξης, 24 επεξεργασίας, 10 ανακύκλωσης και 2 υποκατάστασης πρώτων υλών.

Τα Στρατηγικά Έργα καλύπτουν 14 από τις 17 στρατηγικές πρώτες ύλες που αναφέρονται στον νόμο περί κρίσιμων πρώτων υλών.

Αυτό περιλαμβάνει πολλά έργα που καλύπτουν το λίθιο (22 έργα), το νικέλιο (12 έργα), το κοβάλτιο (10 έργα), το μαγγάνιο (7 έργα) και τον γραφίτη (11 έργα) που θα ωφελήσουν ιδιαίτερα την αλυσίδα αξίας πρώτων υλών μπαταριών της ΕΕ .

Αυτά τα έργα θα διασφαλίσουν ότι η ΕΕ μπορεί να εκπληρώσει πλήρως τα κριτήρια αναφοράς εξόρυξης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης του 2030 για το λίθιο και το κοβάλτιο, σημειώνοντας παράλληλα σημαντική πρόοδο για τον γραφίτη, το νικέλιο και το μαγγάνιο. Επιπλέον, άλλα στρατηγικά έργα που περιλαμβάνουν μαγνήσιο (1 έργο) και βολφράμιο (3 έργα) θα συμβάλουν στην ανθεκτικότητα της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, η οποία βασίζεται στη χρήση αυτών των υλικών.

«Αυτά τα έργα επιλέχθηκαν καθώς συμβάλλουν στον ασφαλή εφοδιασμό της ΕΕ με στρατηγικές πρώτες ύλες, συμμορφώνονται με περιβαλλοντικά, κοινωνικά κριτήρια και κριτήρια διακυβέρνησης και είναι τεχνικά εφικτά. Επιπλέον, τα επιλεγμένα έργα απέδειξαν επίσης σαφή διασυνοριακά οφέλη για την ΕΕ», υπογραμμίζει η Κομισιόν.

Οφέλη για τα επιλεγμένα έργα

Για να καταστούν λειτουργικά, τα 47 Στρατηγικά Έργα έχουν αναμενόμενη συνολική επένδυση κεφαλαίου 22,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτά τα έργα θα μπορούν να επωφεληθούν από τη συντονισμένη υποστήριξη της Επιτροπής, των κρατών μελών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για να καταστούν λειτουργικά, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την υποστήριξη για τη σύνδεση με τους σχετικούς αποδέκτες.

Θα επωφεληθούν επίσης από τις εξορθολογισμένες διατάξεις αδειοδότησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα για τους φορείς υλοποίησης έργων, διαφυλάσσοντας παράλληλα τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά πρότυπα και τα πρότυπα διακυβέρνησης. Σύμφωνα με τον CRMA, η διαδικασία χορήγησης αδειών δεν θα υπερβαίνει τους 27 μήνες για τα έργα εξόρυξης και τους 15 μήνες για τα άλλα έργα. Επί του παρόντος, οι διαδικασίες αδειοδότησης μπορούν να διαρκέσουν από πέντε έως 10 χρόνια.

Ο CMRA

Ο νόμος περί κρίσιμων πρώτων υλών (CRMA) τέθηκε σε ισχύ στις 23 Μαΐου 2024. Την ίδια ημέρα, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προτάσεων για την αναγνώριση έργων ως Στρατηγικών Έργων με καταληκτική ημερομηνία στις 22 Αυγούστου 2024. Οι αιτήσεις που θεωρήθηκαν ολοκληρωμένες αξιολογήθηκαν από την Επιτροπή με την υποστήριξη εξωτερικών εμπειρογνωμόνων του έργου για να ελεγχθεί η MA. Με βάση αυτή την αξιολόγηση, η Επιτροπή προσδιόρισε έναν κατάλογο έργων για την εξόρυξη, την επεξεργασία, την ανακύκλωση ή την υποκατάσταση στρατηγικών πρώτων υλών. Η Επιτροπή συμβουλεύτηκε το Συμβούλιο Κρίσιμων Πρώτων Υλών, το οποίο αποτελείται από τα κράτη μέλη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως παρατηρητή, για να συζητήσει και να εκδώσει γνώμη σχετικά με τον κατάλογο στρατηγικών έργων στις 20 Φεβρουαρίου 2025 και στις 12 Μαρτίου 2025. Η Επιτροπή θα ανακοινώσει σύντομα νέα πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για στρατηγικά έργα, η οποία προγραμματίζεται επί του παρόντος για τα τέλη του καλοκαιριού.