Εκατόν δεκατρείς φάκελοι αναγνώρισης φυσικών πόρων ως ιαματικές πηγές
Στη γραμμή εκκίνησης για να προσφέρουν στην οικονομία οι ιαματικές πηγές
Η κολύμβηση σε ιαματικά νερά εκτιμάται πως μπορεί να ανακουφίσει, να προλάβει ή και να αντιμετωπίσει πολλές παθήσεις, όπως είναι τα αρθριτικά, ρευματοπάθειες, δερματοπάθειες, γυναικολογικές παθήσεις και νεφρολογικά προβλήματα.
Η υδροθεραπεία διακρίνεται σε δύο είδη:
Την εσωτερική, η οποία περιλαμβάνει την ποσιθεραπεία (πόση ιαματικών νερών), εισπνοθεραπεία (εισπνοή των αερίων ή των σταγονιδίων των μεταλλικών νερών) και τις πλύσεις (στοματικές, ρινικές, γυναικολογικές)
Την εξωτερική, η οποία περιλαμβάνει τα λουτρά, τις καταιωνίσεις (για ορισμένο χρόνο το σώμα δέχεται το θερμομεταλλικό νερό, που έρχεται με ψηλή ή χαμηλή πίεση), τις υδρομαλάξεις (το σώμα δέχεται την πίεση του νερού), την υδροκινησιοθεραπεία (συνδυασμός λουτροθεραπείας και κινησιοθεραπείας, όσο το σώμα βρίσκεται στο νερό) και την πηλοθεραπεία (εφαρμογή πηλού, που έχει «ωριμάσει», σε σημεία του σώματος με διάφορες παθήσεις).
Στη Β. Ελλάδα, υπάρχουν 25 ιαματικοί φυσικοί πόροι εκ των οποίων οι 15 έχουν πάρει ΦΕΚ αναγνώρισης και οι υπόλοιποι 10 βρίσκονται σε διαδικασία. Από τα 900.000 εισιτήρια τα μισά κόβονται στις ιαματικές πηγές της Β.Ελλάδας οι οποίες είναι σχεδόν όλες δημοτικές. Πόζαρ, Λουτρά Απολλωνίας, Σιδηρόκαστρο, Άγκιστρο, Κρηνίδες Καβάλας, Αλεξανδρούπολη, Πικρολίμη Κιλκίς, Αγία Παρασκευή Κασσάνδρας, Άργος Ορεστικό Καστοριάς.
Στη γραμμή εκκίνησης για να προσφέρουν στην οικονομία οι ιαματικές πηγές
Ο θερμαλισμός (ιαματικός τουρισμός) γεννήθηκε πριν 2.500 χρόνια στο Αιγαίο και όχι μόνο προήγαγε την υγεία των ανθρώπων, αλλά ήταν και ζήτημα πολιτιστικό. Είναι γνωστές οι αναφορές του ιστορικού Ηρόδοτου, αλλά και του πατέρα της Ιατρικής και της υδροθεραπείας Ιπποκράτη, σύμφωνα με τις οποίες στην Ελλάδα άρχισε το υπέροχο ταξίδι του θερμαλισμού, το οποίο συνέχισαν και διέδωσαν ευρέως οι Ρωμαίοι.
Στην Ελλάδα καταγράφονται ευοίωνες οι προοπτικές ανάπτυξης του θερμαλισμού και οι ελλιπείς μέχρι σήμερα υποδομές, εφόσον αναπτυχθούν και αναβαθμιστούν, μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά για τον τομέα και την οικονομία, όπως επισημαίνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς. Με βάση τη διεθνή εμπειρία, εκτιμούν, η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει ένα βήμα παραπάνω και να αναπτύξει ακόμη πιο σύγχρονες υποδομές.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γγ του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, μέλος της Επιτροπής Προστασίας Ιαματικών Φυσικών Πόρων και μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Ιστορικών Λουτροπόλεων (European Historic Thermal Towns Association-EHTTA), Μάρκος Δανάς, στον ελληνικό ιαματικό τουρισμό, τα τελευταία χρόνια ολοκληρώνονται βασικές δράσεις που προέβλεπε ο νόμος 3498/2006, με στόχο να επέλθει... ανάπτυξη.
Κατά τον ίδιο, έχουν προχωρήσει πάρα πολύ οι αναγνωρίσεις των φυσικών πόρων ως ιαματικών, ενώ ομαλά εξελίσσεται η διαδικασία αδειοδότησης των εγκαταστάσεων των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών. «Χωρίς αναγνωρίσεις και αδειοδοτήσεις η ανάπτυξη των ιαματικών πηγών είναι κενό γράμμα» υπογράμμισε.
113 φάκελοι αναγνώρισης φυσικών πόρων ως ιαματικών
Από τις 700 και πλέον φυσικές αναβλύσεις σήμερα, έχουν κατατεθεί στο υπουργείο Τουρισμού 113 φάκελοι αναγνώρισης φυσικών πόρων ως ιαματικών και 43 από αυτούς έχουν πάρει το σχετικό ΦΕΚ. Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Δανά, 25 ιαματικές πηγές συνεργάζονται με το υπουργείο Τουρισμού και το αρμόδιο τμήμα της ειδικής υπηρεσίας προώθησης και αδειοδότησης τουριστικών επενδύσεων (Ε.Υ.ΠΑ.ΤΕ), προκειμένου να λάβουν ειδικό σήμα λειτουργίας, ενώ άλλες δουλεύουν πάνω στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και τα άλλα δικαιολογητικά που απαιτούνται. Παράλληλα, κατά τον ίδιο, βρίσκονται στην τελική ευθεία οι δύο νομοθετικές ρυθμίσεις που θα «απογειώσουν» τον κλάδο των ιαματικών και θα διευκολύνουν τις επενδύσεις που «διακαώς περιμένει η οικονομία της χώρας».
Ο κ. Δανάς διευκρίνισε ότι η μία Κοινή Υπουργική Απόφαση αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές των υδροθεραπευτηρίων που «αύριο θα λέγονται Μονάδες Ιαματικής Θεραπείας (ΜΙΘ) και Κέντρα Ιαματικού Τουρισμού-Θερμαλισμού (ΚΙΤ-Θ) και η δεύτερη τη διανομή των ιαματικών φυσικών πόρων. Και οι δύο αυτές νομοθετικές ρυθμίσεις περιγράφονται στον νόμο Πετραλιά του 2006, αλλά μέχρι χθες δεν είχαμε κανένα απτό αποτέλεσμα ολοκλήρωσής τους». Συμπλήρωσε ότι η έλλειψη αναγνωρίσεων, αδειοδοτήσεων και νομοθετικών ρυθμίσεων κρατά «κοιμώμενο τον γίγαντα και μακριά τις επενδύσεις».
Πάντως, ο σύνδεσμος δεν το βάζει κάτω και ενώ «παλεύει» για το θεσμικό πλαίσιο στον ιαματικό τουρισμό, ταυτόχρονα ασχολείται έντονα και με τη χρηματοδότηση των εγκαταστάσεων των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών. «Δεν είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε ποιοτικό τουριστικό προϊόν χωρίς τις κατάλληλες υποδομές» είπε ο Δανάς.Σημείωσε, δε, ότι όλοι οι δήμοι στη χώρα, έχουν λάβει σχετικό ερωτηματολόγιο και οι πληροφορίες από αυτό θα αποτελέσουν τη βάση για την πρόσκληση που θα βγάλει το ΕΠΑΝΕΚ και θα αφορά τη χρηματοδότηση των υποδομών των ιαματικών πηγών.
Επιπλέον, ο σύνδεσμος ασχολείται έντονα με τη νέα σχέση που επιθυμεί να εδραιώσει με τον εθνικό ασφαλιστικό οργανισμό, τον ΕΟΠΥΥ. Ο ρόλος του οργανισμού είναι κομβικός τόσο σε εθνικό, όσο σε επίπεδο εφαρμογής της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 24/2011 για τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη. Η οδηγία δουλεύει μέσα από τον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος είναι το contact point εφαρμογής της οδηγίας στην Ελλάδα. «Βέβαια, τεράστιας σημασίας ζήτημα είναι το portal του Τουρισμού Υγείας του ΕΟΠΥΥ κάτω από την σφραγίδα του οποίου θα συγκεντρωθούν όλοι οι Έλληνες πάροχοι του τουρισμού υγείας. To portal θα αποτελέσει ουσιαστικά το business card του ελληνικού τουρισμού υγείας στο εξωτερικό και τη βάση συνεργασίας των Ελλήνων παρόχων με τα ασφαλιστικά ταμεία των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης» είπε.
Κάθετη πτώση εισιτηρίων μετά το 2010
Σε επίπεδο επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών, στην Ελλάδα λειτουργούν 38 δημοτικές επιχειρήσεις, οι περισσότερες με την μορφή ανωνύμων ή κοινωφελών επιχειρήσεων. Σε 31 ανέρχονται οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, με τις περισσότερες να εντοπίζονται στην Αιδηψό, και επτά είναι κρατικές. Αυτές οι επιχειρήσεις «είχαν κόψει» 900.000 εισιτήρια το 2016, αριθμός πολύ μικρός σε σύγκριση με τα 2.500.000 το 2010.
Κάνοντας λόγο για «ανυπέρβλητο εμπόδιο» στην άνθιση του ιαματικού τουρισμού στην Ελλάδα, ο κ. Δανάς αναφέρθηκε στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου, που κατά τον ίδιο «δεν ασχολείται με τις ιαματικές πηγές. Δεν τα καταφέρνει ούτε στη διαχείριση, ούτε στην αξιοποίησή τους, δεν επεξεργάζεται τα αιτήματα του συνδέσμου και δεν δίνει λύσεις σε καίρια ζητήματα, με αποτέλεσμα να παρακαμάζουν όλες οι κρατικές πηγές».
Σημειώνεται ότι τα υδροθεραπευτήρια βρίσκονται σχεδόν πάντα σε μαγευτικό φυσικό περιβάλλον, συχνά πολύ κοντά ή μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους και προσφέρουν όλες τις μορφές υδροθεραπείας: λουτροθεραπεία, ποσιθεραπεία, εισπνοθεραπεία, αλλά και πηλοθεραπεία.
Έρευνα για τις ιαματικές πηγές
Από παλαιότερη έρευνα με θέμα «Διερεύνηση ? Μέτρηση ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών των χρηστών ιαματικών πηγών στην Ελλάδα», που διενήργησε για λογαριασμό του συνδέσμου το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας σε 21 ιαματικές πηγές και συμπληρώθηκαν 1033 ερωτηματολόγια, προέκυψαν τα εξής (2015):
* Η συνολική ικανοποίηση των χρηστών του συνόλου από τις διακοπές τους αυτές είναι πολύ υψηλή με ποσοστό (79,5%)
* Μικρότερη ικανοποίηση υπάρχει στις υπηρεσίες διατροφής (36,1%), τις υπηρεσίες διασκέδασης (35,1%) και από τα τοπικά μεταφορικά μέσα (27,8%)
* Όσον αφορά το θεραπευτικό αποτέλεσμα οι περισσότεροι από αυτούς είναι ουδέτεροι (62,0%), ενώ πολύ ικανοποιημένοι δήλωσαν περίπου τέσσερις στους δέκα (37,9%).
* Κάτοχοι πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (52,3%), οι περισσότεροι από τους επισκέπτες των ιαματικών πηγών ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα από 41-60 μέχρι 71 ετών και άνω.
* Το 62,2% των χρηστών του δείγματος μας έχει επισκεφτεί ξανά τις ιαματικές πηγές για τουλάχιστον μία φορά
* Οι χρήστες προτιμούν να επισκέπτονται τις ιαματικές πηγές την καλοκαιρινή περίοδο (76,9%). Και οι περισσότεροι από αυτούς προτιμούν να συνοδεύονται, π.χ. από τον σύντροφό τους ή την οικογένειά τους
* Οι χρήστες προτιμούν να επισκέπτονται τις ιαματικές πηγές την καλοκαιρινή περίοδο (76,9%). Και οι περισσότεροι από αυτούς, προτιμούν να συνοδεύονται, πχ με το ζευγάρι τους ή η οικογένεια τους
* Το μεγαλύτερο ποσοστό των χρηστών έχει σκοπό να επισκεφτεί στο άμεσο μέλλον ξανά κάποια από τις ιαματικές πηγές (90,9%)
* Θα κάνουν θετικές συστάσεις και στο φιλικό/οικογενειακό περιβάλλον τους, προκειμένου και ίδιοι να τις επισκεφτούν (90,6%).