Τελικά, εγγυάται κανείς τις καταθέσεις;

Το σχέδιο που επεξεργάζεται η Κομισιόν και το στοίχημα των τραπεζών

Τελικά, εγγυάται κανείς τις καταθέσεις;

Θα γίνει «κούρεμα» στις καταθέσεις; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα που άρχισε να απασχολεί τους έλληνες πολίτες από το 2010, όταν η Ελλάδα «μπήκε» στον κυκεώνα των μνημονίων. Οι ανησυχίες ενισχύθηκαν όταν φάνηκε ότι οι τράπεζες είχαν κεφαλαιακό πρόβλημα, έγιναν πιο έντονες μετά το «κούρεμα» στην Κύπρο και ήρθε η κορύφωση το 2015 με τα capital controls.

Η κατάσταση δυσχεραίνει περαιτέρω από την εκδηλωμένη πλέον αδυναμία μικρομεσαίων επιχειρήσεων και νοικοκυριών να αποπληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις τους. Έπειτα από μια ανάπαυλα μερικών μηνών, οι φήμες και οι κουβέντες για τις καταθέσεις επιστρέφουν.

Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τις εγχώριες τράπεζες, οι οποίες έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί πολύ πρόσφατα και σήμερα διαθέτουν έναν από τους υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας στην Ευρώπη. Αν η οικονομία σταθεροποιηθεί και επιστρέψει σε πορεία ανάπτυξης τότε πραγματικά δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος «κουρέματος» καταθέσεων και οι εγχώριες τράπεζες θα είναι υπερκεφαλαιοποιημένες.

Αν όμως η οικονομία παραμείνει σε ύφεση, και πολύ περισσότερο αν οι συνθήκες επιδεινωθούν, τότε είναι μαθηματικά βέβαιο ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια –που σήμερα ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ– θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο εξανεμίζοντας γρήγορα και τα κεφάλαια της πρόσφατης ανακεφαλαιοποίησης. Σε μια τέτοια περίπτωση, δηλαδή αν οι τράπεζες χρειαστούν νέα κεφάλαια, τότε το «κούρεμα» των καταθέσεων θα είναι βέβαιο.

Όμως μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον η κομισιόν προτείνει να γίνεται σε δύο φάσεις η εγγύηση των καταθέσεων στην Ευρωζώνη. Ειδικότερα, προτείνει να δημιουργηθεί μέσα στο 2018 Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων (European Deposit Insurance Scheme ή EDIS) το οποίο θα παρεμβαίνει αφού πρώτα τα εθνικά ταμεία εγγύησης καταθέσεων θα έχουν χρησιμοποιήσει όλους τους πόρους τους για να διασώσουν τους καταθέτες.

Σε πρώτη φάση και σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη διάσωσης τραπεζών, το ευρωπαϊκό ταμείο εγγύησης καταθέσεων θα δίνει κάποια δάνεια τις εθνικές αρχές εγγύησης καταθέσεων. Το EDIS δεν θα δανείζει όλο το απαραίτητο ποσό αλλά περίπου το 30%, με στόχο το ποσοστό αυτό να φτάσει το 90% έως το 2021.

Σε δεύτερη φάση τα εθνικά ταμεία εγγύησης καταθέσεων θα συνεχίσουν να σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος για την αντιμετώπιση της στήριξης της τράπεζας ή των τραπεζών με προβλήματα και

το ευρωπαϊκό ταμείο εγγύησης καταθέσεων θα καλύπτει κάποιες από τις απαιτήσεις. Για να ξεκινήσει η δεύτερη αυτή φάση θα πρέπει πρώτα η τράπεζα ή οι τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα σε μια χώρα ότι εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να εξορθολογίσουν τους ισολογισμούς τους και να μειώσουν τον αριθμό των κόκκινων δανείων, αναφέρει ακόμη το πρακτορείο. Επίσης η Κομισιόν έως την άνοιξη θα υποβάλλει νέες προτάσεις για το πως οι τράπεζες μπορούν να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ