Ο «αγώνας» των τραπεζών να παραμείνουν... ζωντανές

Ποιος θα περίμενε μόλις 11 χρόνια μετά, οι ελληνικές τράπεζες να εγκαταλείπουν βιαίως τις επενδύσεις τους και τις θυγατρικές τους στις γειτονικές αγορές, προσπαθώντας να παραμείνουν ζωντανές με βάση τα όσα επιτάσσουν οι θεσμοί, οι κεφαλαιακοί δείκτες και τα αλλεπάλληλα stress tests.

Ετσι, οδεύοντας στη δύση του 2017, έχουμε ένα ελληνικό τραπεζικό σύστημα σημαντικά συρρικνωμένο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν αφού από τη μία απεμπλέκεται από όλες τις μη τραπεζικές εργασίες του, με πώληση assets όπως ο αστέρας, το Hilton, η Eurolife , η Εθνική Ασφαλιστική κλπ, και από την άλλη επανέρχεται στην απόλυτη εσωστρέφεια ρευστοποιώντας όλες τις εκτός Ελλάδος θυγατρικές του, όπως η Finans, η Piraeus Bank Egypt, προσπαθώντας να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί στο εσωτερικό. Καλείται δηλαδή να αναπτυχθεί σε μια οικονομία που κουβαλά τα κατάλοιπα της επταετούς βαθιάς ύφεσης, των περιορισμών στη κίνηση κεφαλαίων, των απαράδεκτα υψηλών φορολογικών συντελεστών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και ασφαλώς τη σημαντική συρρίκνωση των εισοδημάτων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ που δόθηκαν στην δημοσιότητα πριν λίγες μέρες από τον Γιάννη Στουρνάρα, την διετία 2015 – 2016 κορυφώθηκε η τάση συρρίκνωσης της διεθνούς παρουσίας των ελληνικών τραπεζικών ομίλων στο πλαίσιο της υλοποίησης των δεσμεύσεών τους που απορρέουν από τα εγκεκριμένα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχέδια αναδιάρθρωσής τους. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό ανήλθε το Δεκέμβριο του 2016 σε 38,3 δισεκ. ευρώ, μειωμένο κατά 52% σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2014. Δηλαδή σε μόλις τρία χρόνια, απώλεσε πάνω από το μισό των δραστηριοτήτων του στην ευρύτερη περιοχή. Τάση που συνεχίζεται, αφού τη σκυτάλη έχουν πάρει οι Banc Post θυγατρική της Eurobank στην Ρουμανία και Banca Romaneasca θυγατρική της Εθνικής στη Ρουμανία. Σύμφωνα με τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευαταίες ημέρες και για τις δύο τράπεζες υπάρχει ενδιαφέρον απόκτησης του πλειοψηφικού τους πακέτου. Για την πρώτη, η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά τον Αύγουστο που θα έχουν υποβληθεί οι σχετικές προσφορές από τους ενδιαφερομένους, ενώ για την δεύτερη η διαδικασία θα ολοκληρωθεί περί τα τέλη Ιουλίου.

Εκθεση ΤτΕ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, η Alpha Bank αποχώρησε από τη Βουλγαρία και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ), η Εθνική Τράπεζα αποχώρησε από τις αγορές της Τουρκίας, της Βουλγαρίας και της Νοτίου Αφρικής, η Eurobank αποχώρησε από την Ουκρανία και η Τράπεζα Πειραιώς αποχώρησε από την Αίγυπτο και την Κύπρο.
- Οι δραστηριότητες στο εξωτερικό αποτελούν το 12,9% του ενεργητικού του τραπεζικού συστήματος σε ενοποιημένη βάση (έναντι 22,5% το Δεκέμβριο του 2014).
- Ως προς τη γεωγραφική κατανομή, η Νοτιοανατολική Ευρώπη (ΝΑ Ευρώπη) αντιπροσωπεύει το 78% του συνολικού ενεργητικού των διεθνών δραστηριοτήτων, με κυριότερη παρουσία στη Ρουμανία, την Κύπρο και τη Βουλγαρία.
- Τα χρηματοοικονομικά κέντρα, δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο, το Λουξεμβούργο και η Γερμανία, αντιπροσωπεύουν το 20%, με τη μεγαλύτερη παρουσία στο Ηνωμένο Βασίλειο.
- Το μερίδιο της ΝΑ Ευρώπης στις καταθέσεις και στα δάνεια εξωτερικού είναι ακόμη μεγαλύτερο (88% και 86% αντίστοιχα).
- Στη ΝΑ Ευρώπη συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός υπηρεσιακών μονάδων και προσωπικού.
- Το 2016 οι διεθνείς δραστηριότητες συνεισέφεραν θετικά στα αποτελέσματα με κέρδη προ φόρων ύψους 193 εκατ. ευρώ (έναντι ζημιών για το 2015), μέρος των οποίων απο-δίδεται σε έκτακτους παράγοντες.
- Ζημιογόνες ήταν οι δραστηριότητες σε Αλβανία, Γερμανία, Μ. Βρετανία και Ουκρανία.
- Η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου βελτιώθηκε οριακά.
- Τα δάνεια σε καθυστέρηση μειώθηκαν κατά 7% σε σύγκριση με το 2015 και ανήλθαν σε 7,1 δισεκ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 26% του δανειακού χαρτοφυλακίου το Δεκέμβριο του 201616.
- Το ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση στο σύνολο των δανείων για τα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχεται σε 28%, για τα καταναλωτικά δάνεια σε 15% και για τα στεγαστικά δάνεια σε 25%.
- Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση σε ετήσια βάση εμφάνισαν τα καταναλωτικά δάνεια σε καθυστέρηση (42%).
- Οι συσσωρευμένες προβλέψεις για τον πιστωτικό κίνδυνο (4,8 δισεκ. ευρώ) παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες, με το ποσοστό κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση να διαμορφώνεται σε 68%.
- Όσον αφορά τη ρευστότητα, ο δείκτης Δάνεια προς Καταθέσεις βελτιώθηκε (Δεκέμβριος 2016: 1,20, Δεκέμβριος 2015: 1,30).
- Αναλυτικότερα, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 4% σε ετήσια βάση, ενώ αντίστοιχη μείωση εμφάνισαν οι χορηγήσεις.
- Θετική εξέλιξη αποτελεί η μείωση της καθαρής χρηματοδότησης από τη μητρική κατά 66%.
- Οι προοπτικές για την κερδοφορία, τη ρευστότητα και την ποιότητα χαρτοφυλακίου των διεθνών δραστηριοτήτων διαγράφονται θετικές, λαμβάνοντας υπόψη τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη ΝΑ Ευρώπη και τη σταδιακή επικέντρωση των ελληνικών τραπεζών σε συγκεκριμένες αγορές.

Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας