Για πρώτη φορά… αρνητικά επιτόκια και στην Ελλάδα – Ποιοι ωφελούνται

Της Έφης Καραγεώργου.


Σημαντική μείωση στα επιτόκια των δανείων τους -που ενδεχομένως να ξεπεράσει και το 0,5% με 0,7%- θα δουν όσοι έχουν δανειστεί με επιτόκιο αναφοράς το euribor,καθώς για πρώτη φορά στην ιστορία του, το διατραπεζικό επιτόκιο, κινείται σε αρνητικό έδαφος. Ακόμα μεγαλύτερη -προσεγγίζει τη 1 μονάδα- είναι η μείωση για όσους έχουν πάρει δάνεια σε ελβετικό φράγκο, καθώς το libor βρίσκεται σε αρνητική περιοχή τις τελευταίες βδομάδες και χθες διαμορφώθηκε στο -0,81%.

Συγκεκριμένα το επιτόκιο euribor 3μηνου για πρώτη φορά στην ιστορία του έχει περάσει σε αρνητικό έδαφος. Χθες διαμορφώθηκε στο -0,001%, ενώ οι αναλυτές εκτιμούν ότι η πτώση θα συνεχιστεί και ενδεχομένως να προσεγγίσει το -0,5% με -0,7%.

Αυτή η πτώση του euribor μειώνει ισόποσα τα επιτόκια δανεισμού για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν δανειστεί με επιτόκιο αναφοράς τοeuribor τριμήνου + spread.

Ήδη οι τράπεζες ξεκίνησαν να προσαρμόζουν τα μηχανογραφικά τους συστήματα, ώστε το αρνητικό επιτόκιο να αφαιρείται από το spread του δανείου.
Για παράδειγμα ένα δάνειο έχει επιτόκιο αναφοράς το euribor τριμήνου + spread 0,5%, το επιτόκιο του μειώνεται στο 0,499%, καθώς από το spread του 0,5% αφαιρείται το αρνητικό επιτόκιο euribor.

Μάλιστα όπως σημειώνουν τραπεζικά στελέχη ενδεχομένως να υπάρξουν και μηδενικά επιτόκια για εκείνα τα δάνεια που έχουν περιθώριο από 0,5 μέχρι 0,7 της μονάδας.

Δηλαδή αν το euribor τριμήνου υποχωρήσει στο -0,5%, αντίστοιχα όσοι έχουν δανειστεί με περιθώριο (spread) 0,5% θα πληρώνουν μηδενικό επιτόκιο. Που σημαίνει ότι το δάνειο τους -κυρίως στεγαστικά έχουν τόσο μικρά spread- θα είναι άτοκο, για όσο διάστημα το διατραπεζικό επιτόκιο διατηρηθεί στο -0,5%.

Αν η πτώση υπερκαλύπτει το spread και την εισφορά 0,12% του ν.128/75 τότε το δάνειο θα είναι άτοκο, επειδή δεν προβλέπονται «αρνητικά» επιτόκια στις συμβάσεις δανείων. Δηλαδή η τράπεζα να επιστρέφει κάποιο ποσό στον δανειολήπτη.

Το euribor τριμήνου είναι το επιτόκιο με το οποίο δανείζει η μία εμπορική τράπεζα την άλλη και η υποχώρηση του σε αρνητικό έδαφος είναι αποτέλεσμα της ποσοτικήςχαλάρωσης που έχει εγκαινιάσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τον περασμένο Μάρτιο. Η αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ έχει θετικές συνέπειες για εκατομμύρια δανειολήπτες, καθώς με βάση το euribor τριμήνου διαμορφώνεται το μεγαλύτερο μέρος των δανείων που έχουν χορηγήσει και που χορηγούν οι τράπεζες.

Τώρα που για πρώτη φορά το συγκεκριμένο επιτόκιο περνάει σε αρνητικό έδαφος οι τράπεζες ξεκίνησαν τις διαδικασίες προκειμένου να τροποποιήσουν τα μηχανογραφικά τους συστήματα, τα οποία ήταν προγραμματισμένα να «διαβάζουν» θετικά επιτόκια και να προχωρούν στους αναγκαίους υπολογισμούς. Ενώ πλέον θα πρέπει να «διαβάζουν» και να αναγνωρίζουν και τα «αρνητικά» επιτόκια.

Παράλληλα οι τράπεζες από την ερχόμενη βδομάδα θα ξεκινήσουν την ενημέρωση των πελατών τους σχετικά με τα νέα δεδομένα, ότι δηλαδή εφεξής στις συμβάσειςτους θα ισχύει το αλγεβρικό άθροισμα του τελικού επιτοκίου, το οποίο θα προκύπτει από το επιτόκιο βάσης, το spread και την εισφορά 0,12% του ν. 128/75.

Ακόμα πιο «χαμηλά» το libor τριμήνου. Σε αρνητικό επίπεδο κινείται επίσης και το επιτόκιο του ελβετικού φράγκου, καθώς το libor τριμήνου διαμορφώνεται στο 0,81% και σύντομα εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1%. Η μείωση του επιτοκίου αυτού, αποτελεί μικρή ανάσα για τις δόσεις που πληρώνουν 65.000 δανειολήπτες που έχουν λάβει στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο και σήμερα είναι «εγκλωβισμένοι» καθώς η ισοτιμία ευρώ- ελβετικού διαμορφώνεται σχεδόν στο 1 ευρώ= 1 ελβετικό, από το 1 ευρώ= 1,6 ελβετικά όταν συνήψαν τα δάνεια τους.