Φόβοι για ντόμινο αυξήσεων στην αγορά

Η αρχική ανησυχία για την πορεία των τιμών στην ενέργεια έχει αντικατασταθεί από τον συναγερμό που χτυπάει στην κυβέρνηση, ενώ οι καταναλωτές ετοιμάζονται να βρεθούν αντιμέτωποι με μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του πληθωρισμού τον Αύγουστο αναμένεται να επιβεβαιώσουν αυτό που λίγο πολύ όλοι γνωρίζουν - πως οι τιμές σε σειρά αγαθών και υπηρεσιών έχουν λάβει την ανιούσα.

Κύρια αιτία φαίνεται να αποτελούν οι αυξήσεις στην ενέργεια που πυροδοτούνται από το ξέφρενο ράλι στις διεθνείς τιμές φυσικού αερίου. H ρωσική Gazprom, που αποτελεί έναν από τους βασικότερους -αν όχι ο βασικότερος- προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης, κάνει λόγο για μεγάλη ζήτηση τόσο στην εσωτερική της αγορά όσο και διεθνώς την οποία δεν μπορεί να καλύψει. Τα αποθέματα της Ευρώπης ενόψει της χειμερινής περιόδου βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα και σαν να μην έφταναν αυτά, η τροπική καταιγίδα Ida που έπληξε με σφοδρότητα τις ανατολικές ΗΠΑ προκάλεσε τη διακοπή λειτουργίας ενός τερματικού σταθμού φόρτωσης υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η στροφή στον λιγνίτη έχει και αυτή κόστος καθώς οι τιμές των δικαιωμάτων ρύπων έχουν κινηθεί και αυτές ανοδικά και έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Αυτός ο συνδυασμός κάνει πολλούς στην Ελλάδα να κάνουν λόγο για αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος που μπορεί να ξεπεράσουν το 50% στους προσεχείς λογαριασμούς, ωστόσο η εκτίμηση αυτή κρίνεται από άλλους ως ιδιαίτερα υπερβολική και κάνουν λόγο για μικρότερη -αλλά και πάλι διψήφια- αύξηση στις τιμές.

Η άνοδος των τιμών δεν είναι υπόθεση των τελευταίων εβδομάδων. Ήδη η ΕΛΣΤΑΤ στο δελτίο της για τον πληθωρισμό του Ιουλίου είχε καταγράψει άνοδο τιμών 5,8% στις υπηρεσίες μεταφορών, αιτιολογώντας αυτή την εξέλιξη εν μέρει στις αυξήσεις στα καύσιμα και τα λιπαντικά.

Η εξέλιξη αυτή ευθύνεται κατά κύριο λόγο που ο πληθωρισμός τον Ιούλιο σκαρφάλωσε στο 1,4% σε ετήσια βάση, ενώ οι εκτιμήσεις της Eurostat για πληθωρισμό Αυγούστου της τάξης του 2% στις 19 χώρες της ευρωζώνης κάθε άλλο παρά αισιοδοξία προκαλούν.

Βεβαίως οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας δεν γίνεται αισθητή μόνο στους λογαριασμούς του ρεύματος και στις αντλίες των βενζινάδικων αλλά και στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αυτό που προκαλεί την εντονότερη ανησυχία στην κυβέρνηση είναι το επερχόμενο ντόμινο αυξήσεων σε μια μεγάλη σειρά προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, των ειδών ένδυσης και υπόδησης και των ηλεκτρικών ειδών.

Το θέμα συζητήθηκε στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της περασμένης Πέμπτης ενόψει και των εξαγγελιών του πρωθυπουργού από το βήμα της ΔΕΘ το επόμενο Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου. Οι αναφορές περί στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών από τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα δεν είναι βέβαιο πως λειτουργούν ως προάγγελοι για άλλες παρεμβάσεις στην αγορά, ενώ η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει πως οι αυξήσεις έρχονται εύκολα αλλά οι μειώσεις πάρα πολύ δύσκολα.