Δημοσιονομικό Συμβούλιο: Συμφωνεί με το Πρόγραμμα Σταθερότητας - Οι προβλέψεις για 2024 και 2025

Tο Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο συμφωνεί με τις μακροοικονομικές προβλέψεις στις οποίες βασίζεται το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2024, καθώς όπως αναφέρει το μακροοικονομικό του σενάριο είναι συνεπές με εκείνο του Προγράμματος Σταθερότητας 2023 και με το αντίστοιχο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2024.

Συγκεκριμένα, οι προβλέψεις του Δημοσιονομικού Συμβουλίου για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ (2,3% για το 2024 και 2,4% για το 2025) συγκλίνουν αν και λίγο πιο συντηρητικές, με το μακροοικονομικό σενάριο που περιγράφεται στο τρέχον ΠΣ 2024, καθώς και με αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων εγχώριων και διεθνών φορέων.

Η ελαφρώς πιο συντηρητική εκτίμηση του Συμβουλίου βασίζεται σε μια εντονότερη επίπτωση από τον χαμηλό ρυθμό μεγέθυνσης των οικονομιών της ΕΕ και τη μεγαλύτερη του αναμενόμενου καθυστέρηση της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Θετική εξέλιξη για την ελληνική οικονομία, ωστόσο, είναι ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης για την περίοδο 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ (σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός μεγέθυνσης στη ζώνη του ευρώ εκτιμάται να διαμορφωθεί σε 0,8%).

Παράλληλα, η εξέλιξη του πληθωρισμού είναι συνεπής με την πρόβλεψη στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2024 (2,6% για το 2024) και αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του στο 2% για το 2025. Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να διατηρήσει τη δυναμική της πορεία με ρυθμό αύξησης 1,6%, σε συνδυασμό με σημαντική άνοδο των εξαγωγών. Τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αναμένεται να επιδράσουν σημαντικά στον ακαθάριστο σχηματισμό πάγιου κεφαλαίου που συνεχίζει ανοδική πορεία με πρόβλεψη στο 9,1% για το 2024.

Όπως επισημαίνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο, στην αντιμετώπιση των μακροοικονομικών προκλήσεων για την ελληνική οικονομία συντάσσονται μεταξύ άλλων: η αποτελεσματική υλοποίηση του προγράμματος Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μια ταχύτερη του αναμενόμενου αποκλιμάκωση των επιτοκίων της ΕΚΤ και η περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από ξένους οίκους αξιολόγησης.

Από την άλλη πλευρά, οι πιθανές προκλήσεις στην υλοποίηση του μακροοικονομικού σεναρίου του ΠΣ 2024 μπορεί να προέλθουν από αβεβαιότητα λόγω μεγαλύτερης του αναμενόμενου διάρκειας των πληθωριστικών πιέσεων, από εξωγενείς κλυδωνισμούς στην οικονομία λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων αλλά και πιθανές απαιτήσεις σύμφωνα με τους νέους κανόνες του Συμφώνου δημοσιονομικής διακυβέρνησης που ψηφίστηκε πρόσφατα.

Μακροοικονομικές προβλέψεις 2024

Η πρόβλεψη για τον ρυθμό μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ του τρέχοντος έτους στο ΠΣ 2024 βρίσκεται εντός του εύρους των προβλέψεων του ΕΔΣ (1,9% έως 2,5%), αν και στο άνωτατο όριο, και ευθυγραμμίζεται με τις πρόσφατες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ 2,3% βλ. Διαγράμματα 1 και 2). Η πιο συντηρητική αναπτυξιακή δυναμική που υπολογίζει το ΕΔΣ σχετίζεται με μια μικρότερη του αναμενόμενου ανάκαμψη των Ευρωπαϊκών
οικονομιών και σημαντικών εμπορικών εταίρων της χώρας καθώς και με μεγαλύτερη καθυστέρηση στην χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Το μακροοικονομικό σενάριο του ΠΣ 2024 αναθεωρεί προς τα κάτω τον αναμενόμενο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ σε σύγκριση με το ΚΠ 2024 (Νοέμβριος 2023), σε 2,5 % από 2,9 % (βλ. Διάγραμμα 3) κυρίως λόγω της μεγαλύτερης του αναμενόμενου επιβράδυνσης που παρατηρήθηκε σε ορισμένες οικονομίες της Ευρωζώνης. Ωστόσο, ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας για το 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ (σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ρυθμός μεγέθυνσης στη ζώνη του ευρώ εκτιμάται να διαμορφωθεί σε 0,8%).

Οι προβλέψεις του ΠΣ 2024 για τον πληθωρισμό (ΕνΔΤΚ) ευθυγραμμίζονται με το ΚΠ 2024 (2,6%), με τις πρόσφατες προβλέψεις του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΟΟΣΑ. Έχει όμως αναθεωρηθεί ελαφρώς προς τα πάνω σε σχέση με την πρόβλεψη του ΠΣ 2023 (2,4%). Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τον Μάρτιο του 2024, η ετήσια μεταβολή ΕνΔΤΚ διαμορφώθηκε στο 3,4%, υποδηλώνοντας σταθεροποίηση γύρω στο 3% το τελευταίο εξάμηνο. Κύριες πηγές των πληθωριστικών πιέσεων αποτελούν οι κλάδοι των τροφίμων και των μη αλκοολούχων ποτών, των ειδών ένδυσης και υπόδησης, καθώς και των
εστιατορίων και των ξενοδοχείων.

Μακροοικονομικές προβλέψεις 2025

Η πρόβλεψη του ΕΔΣ για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ για το 2025 (2,4%) συγκλίνει αν και στο ανώτατο όριο με το μακροοικονομικό σενάριο που περιγράφεται στο τρέχον ΠΣ 2024 (2,6 %, βλ. πίνακα 2). Ωστόσο, οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων διεθνών και εγχώριων οργανισμών εμφανίζονται ελαφρώς πιο συντηρητικές.

Στις θεμελιώδεις παραδοχές στις οποίες στηρίζονται οι προβλέψεις του ΠΣ-2024 για το 2025 είναι η συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, ο οποίος τείνει να ευθυγραμμιστεί με το στόχο της ΕΚΤ για 2,0%. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η καθοδική πορεία του πληθωρισμού θα αυξήσει την πιθανότητα για αποκλιμάκωση των επιτοκίων, το οποίο θα έχει περαιτέρω θετικές μακροοικονομικές επιδράσεις. Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να διατηρήσει τη δυναμική της με ρυθμό αύξησης 1,6%, σε συνδυασμό με σημαντική άνοδο των εξαγωγών, η οποία, αναμένεται να αυξηθεί κατά 4,9%. Επιπλέον, αναμένεται ότι τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) θα επιδράσουν σημαντικά στον ακαθάριστο σχηματισμό πάγιου κεφαλαίου, ο οποίος προβλέπεται να αυξηθεί κατά 14,4%. Εκτιμάται ότι η συμβολή των κεφαλαίων του ΤΑΑ σε αυτή την αύξηση των επενδύσεων θα υπερβεί τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, το επίπεδο των επενδύσεων θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στην επίτευξη του νέου σεναρίου, με ιδιαίτερη έμφαση στα έργα που θα χρηματοδοτηθούν από το ΤΑΑ. Η έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας είναι εξαιρετικής σημασίας για την επιτυχή έκβαση των μακροοικονομικών προβλέψεων.