Τα μηνύματα των αγορών και των οίκων αξιολόγησης για την ελληνική οικονομία

Μετά από ένα πυκνό δεκαπενθήμερο εκθέσεων, εκτιμήσεων και αξιολογήσεων που επισφραγίστηκε από μία επιτυχημένη έξοδο της Ελλάδας στις αγορές ένας είναι ο κοινός παρονομαστής: Η ελληνική οικονομία διαθέτει τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία έναν "ελεύθερο διάδρομο" ανάπτυξης σε συνθήκες δημοσιονομικής σταθερότητας υπό την αίρεση ότι δεν θα υπάρξει σοβαρή κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή ή άλλες απρόβλεπτες αρνητικές εξελίξεις στο ταραγμένο γεωπολιτικό περιβάλλον. Και υπό μία ισχυρή προϋπόθεση: Ότι θα εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς - από τη φορολογία, μέχρι το δικαστικό σύστημα, την υγεία, τον ανταγωνισμό και την αγορά εργασίας.

Πρόκειται για το κοινό συμπέρασμα όλων των εκθέσεων και των εκτιμήσεων που δημοσιοποιήθηκαν το προηγούμενο δεκαπενθήμερο από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor's, ξένους επενδυτικούς οίκους και ελληνικά ινστιτούτα, όπως το ΙΟΒΕ και επιβεβαιώθηκε από τις αγορές με την υπερκάλυψη κατά 11 φορές της έκδοσης του ελληνικού 30ετούς ομολόγου την προηγούμενη Τετάρτη.

ΑΕΠ: Ανάπτυξη 2,1% εφέτος και 1,9% το 2025 προβλέπει το ΔΝΤ, στο 2,1% "βλέπει" τον εφετινό ρυθμό μεγέθυνσης το ΙΟΒΕ, ενώ ο οίκος S&P εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με μέσο ρυθμό 2,4% την πενταετία 2024-2027. Παρά τις αναθεωρήσεις προς τα κάτω σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως αυτή του ΙΟΒΕ) πρόκειται για ρυθμούς μεγέθυνσης σημαντικά υψηλότερους έως και διπλάσιους, από τους αντίστοιχους προβλεπόμενους για τις χώρες της ευρωζώνης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ρυθμό ανάπτυξης, κατά μέσο όρο, 2,5% για διάστημα έως το 2027 θα προβλέπει και το υπουργείο Οικονομικών στο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που πρόκειται να στείλει στις Βρυξέλλες.

Πλεονάσματα -Χρέος: Το ΔΝΤ προβλέπει πρωτογενή πλεονάσματα σταθερά πάνω από το 2,1% του ΑΕΠ από εφέτος έως και το 2029, δημοσιονομικό έλλειμμα χαμηλότερο από 1,5% του ΑΕΠ για την επόμενη πενταετία και μείωση του δημοσίου χρέους στο 138,8% του ΑΕΠ το 2029 από 168,8% το 2023. Ο S&P εκτιμά ότι οι δημοσιονομικές επιδόσεις της Ελλάδας παραμένουν ισχυρές και ότι εφέτος θα επιτευχθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ που σηματοδοτεί το τέλος της περιόδου δημοσιονομικής εξυγίανσης της Ελλάδας μετά την πανδημία. Βελτίωση της δημοσιονομικής πορείας προβλέπει ο οίκος και για τα επόμενα χρόνια.

Αγκάθια: Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένουν ως εστίες κινδύνων στις επισημάνσεις των διεθνών και εγχώριων οίκων και οργανισμών. Ένα από τα "τρωτά" σημεία της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να είναι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναφέρει ο S&P, παρά την αισθητή βελτίωσή του πέρυσι ( κυρίως λόγω της υποχώρησης των τιμών της ενέργειας) στο 6,4% του ΑΕΠ από 10,3% το 2022. Για την περίοδο 2024-2027, το έλλειμμα θα παραμείνει (κατά μέσο όρο) στο 5,4% του ΑΕΠ εκτιμά ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης που χαρακτηρίζει υψηλό το επίπεδο του πληθωρισμού στη χώρα μας. Για τον πληθωρισμό, το ΔΝΤ προβλέπει ότι θα μειωθεί στο 2,7% εφέτος και στο 2,1% το 2025, ενώ το ΙΟΒΕ αναθεώρησε προς τα πάνω στο 3% (από 2,8%) την νέα εκτίμησή του για το 2023 επισημαίνοντας ότι οι αυξήσεις των τιμών στην Ελλάδα είναι υψηλότερες από το μέσο όρο της ευρωζώνης.

Ποιές είναι οι μεταρρυθμίσεις που αναμένουν οι διεθνείς οργανισμοί και οι ξένοι οίκοι από την Ελλάδα;

1.Η πλήρης έξοδος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ( ΤΧΣ) από τις συστημικές τράπεζες με την εκποίηση και του τελευταίου πακέτου που κατέχει στην Εθνική Τράπεζα και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που παραμένουν ακόμη στις μη συστημικές τράπεζες.

2. Η αυστηρή εφαρμογή των μέτρων σύλληψης της φοροδιαφυγής και περιστολής της παραοικονομίας μέσω της ψηφιοποίησης διαδικασιών και ελέγχων. Κρίσιμο μέτρο στην προσπάθεια αυτή θεωρεί o S&P την σύνδεση των ταμειακών με τα POS σε όλους τους τομείς της οικονομίας.

3. Η δικαστική μεταρρύθμιση. Η μεγάλη καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης εκτός των άλλων σοβαρών παρενεργειών για την κοινωνία επιβαρύνουν το επενδυτικό περιβάλλον εκτιμούν στις εκθέσεις τους οι διεθνείς οργανισμοί.

4. Η μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας, στον ανταγωνισμό και στη λειτουργία των αγορών, όπως επίσης και η πλήρης αξιοποίηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης θεωρούνται, από τους οίκους αξιολόγησης και τους διεθνείς οργανισμούς, ως κρίσιμης σημασίας για την ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια.