Καλά λόγια από το ΔΝΤ: Ανάπτυξη 2,1% και πληθωρισμός 2,8% το 2024 – Ανθεκτικό το τραπεζικό σύστημα

Ανάπτυξη 2,1% το 2024, έπειτα από 2,3% το 2023, με τον πληθωρισμό να πέφτει από το 4,2% στο 2,8% και το χρέος να μειώνεται από το 167,4% στο 158% του ΑΕΠ, προβλέπει για την Ελλάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Όπως αναφέρει το Ταμείο στην έκθεσή του, οι οικονομικές προοπτικές της χώρας έχουν βελτιωθεί αισθητά.

Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να στηριχθεί από την αύξηση των πραγματικών μισθών, ενώ οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να ενισχύονται με την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υποστηρίζεται από τα κονδύλια του EU Next Generation.

Ο πληθωρισμός αναμένεται να πέσει το 2% έως το τέλος του 2025, καθώς οι πιέσεις στον δομικό πληθωρισμό θα εκτονωθούν μόνο σταδιακά παρά τη συνεχιζόμενη ομαλοποίηση των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων.

Το τραπεζικό σύστημα χαρακτηρίζεται ανθεκτικό, λόγω και της ενίσχυσης των ισολογισμών του κλάδου. Η ποιότητα του ενεργητικού βελτιώθηκε περαιτέρω με τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων να μειώνεται κάτω από το 5% στις συστημικές τράπεζες, σημειώνει το ΔΝΤ.

Τα υψηλότερα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια συνέβαλαν σε ισχυρή ανάκαμψη των τραπεζικών κερδών και ενίσχυσαν την κεφαλαιακή επάρκεια. Το τραπεζικό σύστημα διατηρεί επίσης σημαντικά αποθέματα ρευστότητας παρά τις σημαντικές αποπληρωμές του TLTRO της ΕΚΤ.

Το ΔΝΤ χαρακτηρίζει πιο ισορροπημένους τους κινδύνους για την ανάπτυξη, αλλά τονίζει ότι αυτοί έχουν κλίση προς τα πάνω για τον πληθωρισμό. Μια πιθανή κλιμάκωση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και η σύγκρουση στη Γάζα και το Ισραήλ θα μπορούσαν να διαταράξουν το εμπόριο και να προκαλέσουν νέες πιέσεις στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη.

Αντίθετα, η επιτάχυνση των φιλόδοξων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με τις ισχυρότερες από τις αναμενόμενες αντιδράσεις της αγοράς στην πρόσφατη αναβάθμιση στην επενδυτική βαθμίδα, θα μπορούσαν να βελτιώσουν περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης.

Ο πληθωρισμός θα μπορούσε να παραμείνει υψηλός, για παράδειγμα, ως αποτέλεσμα των πιέσεων από τις πρόσφατες και τις αναμενόμενες αυξήσεις των μισθών και των συντάξεων και των κλυδωνισμών που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, σημειώνει η έκθεση.

Το ΔΝΤ χτυπά «καμπανάκι» για τις δομικές ανισορροπίες που προκύπτουν από τις χαμηλές αποταμιεύσεις των νοικοκυριών και τις ακόμα χαμηλές επενδύσεις, καθώς και από τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής για την ανάπτυξη. Πιο αδύναμη από ό,τι θα ήθελε είναι και η εξωτερική θέση της Ελλάδας.

Το Ταμείο περιμένει πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023 και στο 2,1% το 2023 και σημειώνει ότι η φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα του χρέους. Η περαιτέρω σύσφιξη βραχυπρόθεσμα και η διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος μεσοπρόθεσμα θα συμβάλουν στην περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητας του χρέους περιορίζοντας παράλληλα τις πρόσθετες πιέσεις στον πληθωρισμό. Για την πράσινη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να δίνει έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων επενδύσεων, και στις κρίσιμες κοινωνικές δαπάνες, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση. Επίσης, το Ταμείο ζητά την προώθηση περαιτέρω δημοσιονομικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Τονίζει παράλληλα την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της ανθεκτικότητας του χρηματοοικονομικού συστήματος στο περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων, με πιο ισχυρή παρακολούθηση και διαχείριση των κινδύνων που προκύπτουν από τα επιτόκια, τη ρευστότητα και τη χρηματοδότηση.

Τα προσωρινά αυξημένα τραπεζικά κέρδη θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας και τη βελτίωση της ποιότητας του κεφαλαίου. Η ενεργοποίηση ενός αντικυκλικού κεφαλαιακού αποθέματος θα βοηθούσε τις τράπεζες να προφυλαχθούν από πιθανούς συστημικούς κλυδωνισμούς.

Παράλληλα, το Ταμείο σημειώνει ότι θα πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις για την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και την άρση των εμποδίων για την αύξηση του ανταγωνισμού. Κάνει ειδική αναφορά στην αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού καθώς και στη μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης και των εξωδικαστικών διαδικασιών.

Τέλος, αναφέρει ότι απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων των αρχών για το κλίμα και την πράσινη μετάβαση. Δεδομένης της κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων στον ενεργειακό εφοδιασμό, η ισχυρή εφαρμογή του πλαισίου πολιτικής των αρχών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τον εξορθολογισμό του πλαισίου αδειοδότησης για νέες επενδύσεις και την καλύτερη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ένα αναβαθμισμένο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, θα επιτάχυνε την πρόοδο ενώ θα ενίσχυε την ενεργειακή ασφάλεια, σημειώνει το ΔΝΤ. Και καλεί για την αύξηση της τιμολόγησης του άνθρακα (συμπεριλαμβανομένων των ειδικών φόρων κατανάλωσης και των τελών) σε τομείς όπως οι μεταφορές, ώστε να δοθούν περαιτέρω κίνητρα για την ταχεία και αποτελεσματική πράσινη μετάβαση καθώς οι τιμές της ενέργειας συνεχίζουν να ομαλοποιούνται.