Μείωση προκαταβολής φόρου, ηλεκτρονικά βιβλία και άλλοι ευφημισμοί αύξησης γραφειοκρατίας
Από το 2013 ακούω συνεχώς την εξής ιστορία από φορολογούμενους που είχαν επιστροφή φόρου. «Πήγα από την εφορία να δω τι συμβαίνει με την επιστροφή φόρου και γιατί δεν έχει ακόμα πιστωθεί στο λογαριασμό μου. Ήταν εξυπηρετικότατοι, βρήκαν τα χαρτιά μου αμέσως και ολοκλήρωσαν την επιστροφή φόρου άμεσα.»
Οι φορολογούμενοι εντυπωσιάστηκαν από την άμεση εξυπηρέτηση και ήταν ευγνώμονες γι΄ αυτό. Η αλήθεια όμως ήταν εντελώς διαφορετική. Οι Δ.Ο.Υ. είχαν μια πάγια τακτική, ιδίως τα προηγούμενα χρόνια, να μην προβαίνουν αυτομάτως στην επιστροφή φόρου, δημιουργώντας τεχνηέντως πρόβλημα. Άφηναν τις υποθέσεις σε πρώτη ζήτηση και περίμεναν τον ίδιο τον φορολογούμενο να εμφανιστεί ώστε να ολοκληρώσουν την διαδικασία. Όχι μόνο δεν τον εξυπηρετούσαν άμεσα και με ευγένεια, όπως δημιουργούσαν την εντύπωση, αλλά τον ταλαιπωρούσαν χωρίς λόγο και του καθυστερούσαν την επιστροφή.
Το ίδιο συμβαίνει τώρα με την μείωση προκαταβολής φόρου στις επιχειρήσεις που έχουν μείωση τζίρου στο πρώτο εξάμηνο του 2020 σε σύγκριση με αυτό του 2019. Η μείωση της προκαταβολής θα έπρεπε να γίνει αυτόματα για όσες επιχειρήσεις έχουν ήδη υποβάλλει δήλωση. Αντ’ αυτού στέλνεται ένα μήνυμα στις επιχειρήσεις ότι δικαιούνται μείωση της προκαταβολής και θα πρέπει οι ίδιες, δηλαδή οι λογιστές τους, να υποβάλλουν εκ νέου τροποποιητική δήλωση. «Ένα απλό κλικ, θα πάρει μόνο λίγα λεπτά της ώρας» όπως αναφέρει το μήνυμα.
Δυστυχώς όμως κύριοι της διοίκησης, τα λίγα αυτά λεπτά της ώρας, έχετε φροντίσει να μην τα διαθέτουμε. Από τον Μάρτιο παλεύουμε ακόμα συνεχώς με τα έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Η παράταση που δώσατε για τις φορολογικές δηλώσεις ήταν μηδαμινή και μέσα στον μοναδικό μήνα που οι λογιστές μπορούν να κάνουν διακοπές. Δεν θα έπρεπε ούτε καν να σας περάσει από το μυαλό, να υποβάλετε τους λογιστές σε μια άσκοπη διαδικασία, έστω και λίγων λεπτών της ώρας. Άλλωστε η χαμένη παραγωγικότητα αυτών των λίγων λεπτών της ώρας για κάθε επιχείρηση και η αποστολή του ίδιου μηνύματος σε όλες τις επιχειρήσεις από την ΑΑΔΕ καθώς και η μελέτη της εγκυκλίου (τόσο απλή διαδικασία που χρειάστηκαν 7 παραδείγματα) είναι χαμένες εργατοώρες. Και είναι και επιπλέον εμπαιγμός, όταν τον Δεκέμβριο του 2019 η μείωση της προκαταβολής από 100% στο 95% έγινε αυτόματα.
Δεν μπορώ πραγματικά να κατανοήσω γιατί το Υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ δείχνουν να μην κατανοούν καθόλου τον Γολγοθά που περνάμε οι λογιστές από την έναρξη της πανδημίας και μετά. Αντί να φροντίσουν να μας ελαφρύνουν τον μη απολύτως απαραίτητο και επείγον φόρτο εργασίας, μας επιβαρύνουν με υποχρεώσεις πέρα από κάθε φαντασία. Ταυτόχρονα δεν δίνουν παρατάσεις στις δηλωτικές υποχρεώσεις ούτε αναστολές προστίμων, όπως έχουν κάνει άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Μέσα σε όλο αυτόν τον πανικό, η ΑΑΔΕ αποφάσισε να ξεκινήσει η εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων, το περίφημο my data, μέσα στο 2020. Πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο. Η φιλοσοφία του δεν με βρίσκει καθόλου αντίθετο. Η εμμονή όμως της διοίκησης να ξεκινήσει η λειτουργία του my data στα μέσα μια τόσο δύσκολης χρονιάς, χωρίς επαρκή προετοιμασία, είναι συνταγή σίγουρης αποτυχίας. Είναι λες και η ΑΑΔΕ θέλει να χαντακώσει την εφαρμογή. Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Αν η αρχή γίνει με βιασύνη και χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία, πολύ φοβάμαι ότι δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει αποδοτικά ποτέ. Το ίδιο είχε συμβεί και στις συγκεντρωτικές καταστάσεις, όταν εφαρμόστηκαν πρώτη φορά το 2015 βιαστικά και χωρίς προετοιμασία, με αλλαγές που γινόντουσαν κατόπιν εορτής και τους λογιστές σε πανικό. Μια πολύ καλή εφαρμογή που θα μπορούσε να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια κάθε επιχείρησης και να βοηθά ουσιαστικά την εργασία του λογιστή, απέκτησε τόσο κακή φήμη στην αρχή που δεν επιτέλεσε ποτέ το έργο που θα έπρεπε. Γιατί να γίνει το ίδιο λάθος και στα My Data; Γιατί τόση πρεμούρα να τεθεί φέτος σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα όταν είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει χειρότερη χρονική συγκυρία; Γιατί να μην γίνει οργανωμένα και νοικοκυρεμένα;
Από το 2013 που έχει ψηφιστεί ο νέος κώδικας φορολογίας εισοδήματος, παρακολουθούμε το ίδιο έργο: τα έντυπα και οι οδηγίες συμπλήρωσης να μην είναι έτοιμα από την 1η Φεβρουαρίου, όπως όριζε ο νόμος, αλλά πολύ αργότερα. Αλλαγές και νέες οδηγίες μάλιστα δίνονται κατά τη διάρκεια υποβολής δηλώσεων, ακόμα και λίγες μέρες πριν την λήξη της προθεσμίας! Αυτό δημιουργούσε πρόβλημα κάθε χρόνο, ειδικά αν συνυπολογιστούν τα τεράστια πρόστιμα, για μόλις μια μέρα καθυστέρηση υποβολής ακόμα και μηδενικής δήλωσης.
Φέτος, όπου η πανδημία ανέτρεψε κάθε προγραμματισμό, τα πράγματα έγιναν πολύ χειρότερα. Και αντί η ΑΑΔΕ και το Υπουργείο Οικονομικών να ιεραρχήσουν τις ανάγκες και να βάλουν προτεραιότητες, ανοίγουν πολλά μέτωπα ταυτόχρονα, αφήνοντας τους λογιστές εξαντλημένους, να μην μπορούν να παρακολουθήσουν. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το κράτος εκπαιδεύει τους πολίτες στην τσαπατσουλιά, τιμωρώντας την συνέπεια. Ένα εμβληματικό παράδειγμα, είναι η φράση που διαβάζουμε στην εγκύκλιο Ε.2132/2020 για την μείωση προκαταβολής φόρου στην παράγραφο 6: «Σε περίπτωση που, για νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, έχει ήδη λάβει χώρα μέσα στο έτος 2020 συμψηφισμός της προκαταβολής φόρου, η οποία βεβαιώθηκε με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2019, οι ως άνω διατάξεις περί μείωσης της προκαταβολής δεν μπορούν να εφαρμοστούν.». Με άλλα λόγια η εταιρεία που έστειλε νωρίς την φορολογική της δήλωση και η προκαταβολή φόρου 100% συμψηφίστηκε με μια επιστροφή π.χ. ΦΠΑ, χάνει το ευεργέτημα της μείωσης της προκαταβολής, όπου μια αντίστοιχη εταιρεία που θα υποβάλλει δήλωση μετά την τις 11/8 θα το έχει. Δεν μπορώ ειλικρινά να καταλάβω τι κράτος θέλουμε να φτιάξουμε με τέτοιες διατάξεις.
"Ο Αγαμέμνονας Σταυρόπουλος, Λογιστής - Φοροτεχνικός Α' τάξης είναι μέτοχος και υπεύθυνος λογιστής της εταιρείας New Accounts A.E."