Οι ασφαλιστικές εισφορές και η αποδέσμευση από το δηλωθέν εισόδημα

Προβληματική γιατί δημιουργήθηκε ένα ακόμη ισχυρό κίνητρο , έτσι ώστε να δηλώνονται χαμηλότερα εισοδήματα . Όταν μάλιστα το μέτρο συνδυάστηκε την ίδια περίοδο με την αύξηση των φόρων , ήταν επόμενο να έχουμε ως αποτέλεσμα την αύξηση της εισφοροδιαφυγής αλλά και της φοροδιαφυγής . Άρα λιγότερα έσοδα για τα Δημόσια Ταμεία. Ειδικά για τα ασφαλιστικά Ταμεία αυτό το μέτρο φαίνεται να κοστίζει 450 τουλάχιστον εκ. ευρώ ετησίως.

Προβληματική γιατί, για ετήσια εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ, οι εισφορές ήταν εξοντωτικές σε σχέση με εκείνες του παρελθόντος.

Προβληματική επίσης γιατί ο κάθε επαγγελματίας καλείτο να πληρώσει εισφορές για ένα εισόδημα, όχι αυτό που είχε κατά το χρόνο πληρωμής, αλλά εκείνο που είχε δηλωθεί ένα –δύο χρόνια πριν.

Η αλλαγή λοιπόν στο καθεστώς ασφάλισης των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών , είχε καταστεί αναγκαία ακόμη και αν δεν υπήρχε η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματικό το νομοθετικό πλαίσιο που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια.

Η σημερινή Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για αλλαγές που αφορούν συνολικά τις ασφαλιστικές εισφορές όχι μόνο των ελεύθερων επαγγελματιών αλλά και των μισθωτών .

Για τους πρώτους μιλάει καθαρά για αποσύνδεση εισφορών από τα εισοδήματα, ενώ για τους μισθωτούς σχεδιάζει τη σταδιακή μείωσή τους κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες μέσα στην επόμενη πενταετία .

Όλα αυτά μπορούν να αποβούν θετικά αλλά μόνο υπό προϋποθέσεις.

Βασική προϋπόθεση είναι να μη τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική επάρκεια των Ταμείων. Μια ενδεχόμενη μείωση των εσόδων θα οδηγούσε σε μείωση των συντάξεων και των άλλων παροχών , με παραπέρα υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου κυρίως των συνταξιούχων.

Επομένως είναι απολύτως αναγκαίο οι όποιες μειώσεις των εισφορών να συνοδευτούν με μια μεγάλη προσπάθεια για μεγαλύτερη ανάπτυξη με ενίσχυση της απασχόλησης και των εισοδημάτων.

Παράλληλα επιβάλλεται να υπάρξουν ουσιαστικά μέτρα για τον έλεγχο της εισφοροδιαφυγής και ενίσχυσης της εισπραξιμότητας . Σήμερα 4 τουλάχιστον στους 10 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες δεν καταβάλλουν ούτε τις τρέχουσες ασφαλιστικές τους εισφορές. Είναι επίσης γνωστό ότι η ανασφάλιστη εργασία βρίσκεται σε πολύ ψηλά επίπεδα που σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις ξεπερνάει το 25%.

Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί . Δεν μπορούν να επιβαρύνονται οι συνεπείς με υψηλότερες εισφορές επειδή ένα μεγάλο μέρος επιχειρηματιών και ελεύθερων επαγγελματιών δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.

Εάν δεν βελτιωθούν τα πράγματα στον τομέα αυτό και δεν αντιμετωπιστούν τα ανωτέρω προβλήματα , η μείωση των εισφορών που είναι πράγματι αναγκαία , θα οδηγήσει τα επόμενα χρόνια σε μείωση των συντάξεων, με δεδομένο ότι η κρατική χρηματοδότηση που ανέρχεται σήμερα στα 14,5 δις ετησίως, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αυξηθεί.

Και για να βελτιωθεί η κατάσταση, εκτός των άλλων, επιβάλλεται να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα λειτουργικά προβλήματα του νέου ενιαίου ασφαλιστικού Φορέα , του ΕΦΚΑ, τα οποία σήμερα οδηγούν σε μεγάλη απώλεια εσόδων , αλλά και σε μεγάλη ταλαιπωρία τους συναλλασσόμενους με τα Ταμεία.

Σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν υπάρχουν ανάλογα προβλήματα και καμιά χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του ασφαλιστικού με τον κεντρικό ασφαλιστικό του Φορέα σε κατάσταση αποσύνθεσης , όπως συμβαίνει στη χώρα μας.

*Ο Γιώργος Κουτρουμάνης είναι ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης. Διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Το 2009, εξελέγη βουλευτής ενώ υπηρέτησε ως υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά την κρίσιμη περίοδο 2009-2012.

Δείτε όλα τα άρθρα του Γιώργου Κουτρουμάνη στο fpress.gr ΕΔΩ