Πως υπολογίζεται η προκαταβολή φόρου για ασκούντες εμπορική δραστηριότητα

Σύμφωνα με το άρθρο 69 του ΚΦΕ:

«1. Με βάση τη δήλωση που υποβάλλει ο φορολογούμενος και τους λοιπούς τίτλους βεβαίωσης που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας βεβαιώνεται ποσό ίσο με το εκατό τοις εκατό (100%) του φόρου που προκύπτει από επιχειρηματική δραστηριότητα για το φόρο που αναλογεί στο εισόδημα του διανυόμενου φορολογικού έτους.

Αν στη δήλωση περιλαμβάνονται και εισοδήματα για τα οποία ο φόρος παρακρατείται ή καταβάλλεται κατά τις διατάξεις των επόμενων παραγράφων (σ.σ. δικηγόροι, μηχανικοί, τέως ελεύθεροι επαγγελματίες κλπ.), ο φόρος που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε για τα εισοδήματα αυτά εκπίπτει από το φόρο που πρέπει να βεβαιωθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο. Αν το εισόδημα με βάση το οποίο ενεργείται η βεβαίωση του φόρου προσδιορίζεται κατά τρόπο τεκμαρτό, ο φόρος που αναλογεί στο τεκμαρτό αυτό εισόδημα λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ποσού που πρέπει να βεβαιωθεί κατά το άρθρο αυτό. Όταν αποκτάται για πρώτη φορά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, το προς βεβαίωση ποσό της παραγράφου αυτής περιορίζεται στο μισό.»

Προκαταβολή για όσους κάνουν διακοπή εμπορικής δραστηριότητας.

Μέχρι πριν λίγα χρόνια γνωρίζαμε ότι όσοι φορολογούμενοι έκαναν διακοπή μέσα στο φορολογικό έτος, συμπλήρωναν τους κωδικούς 655-656 με το εισόδημα που δεν θα είχαν την επόμενη χρονιά , ώστε να μην υπολογιστεί σε αυτά προκαταβολή. Αυτοί οι κωδικοί είναι πλέον «κλειδωμένη» και όσοι έκαναν διακοπή πρέπει να πάνε στην Δ.Ο.Υ. μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού με τα σχετικά έντυπα για να καταθέσουν τροποποιητική δήλωση, συμπληρώνοντας τους κωδικούς 655-656, για να γίνει εκκαθάριση χωρίς την προκαταβολή του επόμενου χρόνου.

Πιο συγκεκριμένα:

Κατά την υποβολή των αρχικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2018, δεν συμπληρώνονται οι κωδικοί 655-656. Αυτό θα γίνει με τροποποιητική δήλωση στην Δ.Ο.Υ. μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού του φορολογικού έτους, τροποποιητική που πρέπει να υποβληθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου του επόμενου φορολογικού έτους και στην περίπτωση μας μέχρι την Δευτέρα 30.9.2019

Όπως αναφέρουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί από την ΑΑΔΕ:

Κωδικοί 655-656

Κατά την υποβολή των αρχικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2018, δεν συμπληρώνονται οι κωδικοί 655-656. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται μόνο με υποβολή τροποποιητικής δήλωσης στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης. Οι ανωτέρω κωδικοί είναι ανενεργοί και ενεργοποιούνται από τη Δ.Ο.Υ. όταν ο φορολογούμενος υποβάλλει εμπρόθεσμα αίτηση (μέχρι 30 Σεπτεμβρίου) για μείωση προκαταβολής σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 70 του ν.4172/2013, εφόσον βέβαια συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των προηγούμενων διατάξεων.

Σε περίπτωση διακοπής εργασιών ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής) κατά το φορολογικό έτος που αφορά η δήλωση και δεν έχει υποβληθεί εκ νέου έναρξη εργασιών μέχρι την υποβολή της δήλωσης (αρχικής ή τροποποιητικής), δεν απαιτείται η συμπλήρωση του παραπάνω κωδικού, διότι δεν βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου καθόσον δεν υφίσταται εισόδημα στο διανυόμενο αυτό έτος (έτος υποβολής της δήλωσης).

Όταν ο φορολογούμενος προβεί σε διακοπή εργασιών ατομικής επιχειρηματικής ή και ατομικής αγροτικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος 2018 και συνεχίσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα ως αγρότης ειδικού καθεστώτος, δεν βεβαιώνεται προκαταβολή μόνο για το εισόδημα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.

Όταν φυσικό πρόσωπο προβαίνει σε διακοπή των εργασιών της επιχειρηματικής του δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής) εντός του φορολογικού έτους 2018 αλλά στο ίδιο φορολογικό έτος αποκτά και άλλα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα για τα οποία δεν απαιτείται έναρξη και συνεπώς και διακοπή εργασιών (π.χ. εισόδημα από τεκμήρια, εισοδήματα με τίτλους κτήσης, εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης), για τα εισοδήματα αυτά βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου.

(Περισσότερες λεπτομέρειες έχει δώσει η διοίκηση με τα έγγραφα ΔΕΑΦ 1140965 ΕΞ 2017 και ΔΕΑΦ 1165181 ΕΞ 2017).

Ειδικές περιπτώσεις που δεν έχουν προκαταβολή παρ’ όλο που έχουν εισοδήματα από εμπορική δραστηριότητα

α) Όταν ο φορολογούμενος προβεί σε διακοπή εργασιών ατομικής επιχειρηματικής ή και ατομικής αγροτικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος 2018 και συνεχίσει την επιχειρηματική του δραστηριότητα ως αγρότης ειδικού καθεστώτος, δεν βεβαιώνεται προκαταβολή μόνο για το εισόδημα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.

β) Όταν φυσικό πρόσωπο προβαίνει σε διακοπή των εργασιών της επιχειρηματικής του δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής) εντός του φορολογικού έτους 2018 αλλά στο ίδιο φορολογικό έτος αποκτά και άλλα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα για τα οποία δεν απαιτείται έναρξη, και συνεπώς και διακοπή εργασιών, δηλαδή αποκτά εισόδημα με τίτλο κτήσης ή απόδειξη δαπάνης όπως είναι ποιο γνωστό , ή έχει διαφορά τεκμηρίων ή εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης, για τα εισοδήματα αυτά βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου.

γ) Δεν υπολογίζεται προκαταβολή για το εφάπαξ ποσό που εισπράττει ενήλικο τέκνο υπαλλήλου ΟΤΕ από το λογαριασμό νεότητας, το οποίο φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ήταν ένα πρόβλημα που λύθηκε από την διοίκηση, διότι τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται στο κωδικό 403 του εντύπου Ε1 ως εισοδήματα από εμπορική δραστηριότητα, υπολόγιζε και προκαταβολή, κάτι που δεν θα γίνει για το φορολογικό έτος 2018 και τα υπόλοιπα έτη.

Άλλες προκαταβολές που καταβάλλονται μέσα στο έτος (παρακρατούμενου φόροι).

Προκαταβολή έχουν και ορισμένες κατηγορίες , για τα εισοδήματα τους μέσα στην χρήση.\

Σύμφωνα με το άρθρο 69 του ΚΦΕ.

4. Ειδικά, για τους αρχιτέκτονες και τους μηχανικούς ο προκαταβλητέος φόρος υπολογίζεται ως εξής:

α) Σε τέσσερα τοις εκατό (4%) της συμβατικής αμοιβής για εκπόνηση μελετών και σχεδίων.

β) Σε δέκα τοις εκατό (10%) της συμβατικής αμοιβής για εκπόνηση μελετών και σχεδίων που αφορούν οποιασδήποτε άλλης φύσης έργα και για την επίβλεψη της εκτέλεσης αυτών, καθώς και των έργων της προηγούμενης περίπτωσης και της ενέργειας πραγματογνωμοσύνης κ.λπ. για τα έργα αυτά.

Κατ' εξαίρεση, για αμοιβές αρχιτεκτόνων και μηχανικών για την επίβλεψη της εκτέλεσης κάθε είδους τεχνικών έργων που ορίζονται στις προηγούμενες περιπτώσεις, ο προκαταβλητέος φόρος επιβάλλεται πριν από τη θεώρηση των οικείων εργασιών από την αρμόδια αρχή στο ποσό της αμοιβής επίβλεψης του δικαιούχου, και προκειμένου για εκπόνηση μελετών ή σχεδίων και επίβλεψη έργων του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των κοινωφελών ή θρησκευτικών ιδρυμάτων, ο προκαταβλητέος φόρος κατά τα ποσοστά της παραγράφου αυτής υπολογίζεται στο ποσό της συμβατικής αμοιβής.

5. α) Στις αμοιβές που λαμβάνουν δικηγόροι οφείλεται προκαταβολή φόρου δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Δεν υπολογίζεται προκαταβλητέος φόρος επί των αμοιβών για παραστάσεις, καθώς και για κάθε άλλη νομική υπηρεσία που παρέχουν δικηγόροι οι οποίοι συνδέονται με τον εντολέα τους με σύμβαση έμμισθης εντολής και αμείβονται με πάγια αντιμισθία…..

Ακόμη πρέπει αν σημειώσουμε ότι παρακράτηση φόρου έχουν οι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες για τιμολόγια πάνω από 300 ευρώ, οι δικηγόροι αν το επιπλέον ποσό από το γραμμάτιο είναι πάνω από 300 ευρώ (αν δηλαδή το γραμμάτιο είναι 150 ευρώ και το τιμολόγιο που θα εκδοθεί είναι 500 ευρώ θα υπολογιστεί παρακρατούμενος φόρος 20%).

Ακόμη παρακράτηση φόρου 3% έχουν και οι εργολάβοι από το πρώτο ευρώ του εκδοθέντος τιμολογίου.

Η παρακράτηση στην περίπτωση των πρώην ελευθέρων επαγγελματιών γίνεται μόνο στα φυσικά πρόσωπα, και όπως είπαμε για τιμολόγια άνω τον 300 ευρώ.

Στον φόρο εργολάβων υπόκεινται φυσικά και νομικά πρόσωπα

(ΠΟΛ.1120/25.4.2014 Φορολογική μεταχείριση των αμοιβών που καταβάλλονται για τεχνικές υπηρεσίες, αμοιβές διοίκησης, αμοιβές για συμβουλευτικές και παρόμοιες υπηρεσίες,

ΠΟΛ.1007/2017 Φορολογική μεταχείριση των αμοιβών που καταβάλλονται για τις υπηρεσίες της περ. δ' της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4172/2013, οι οποίες παρέχονται στην Ελλάδα από μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπών νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με έδρα σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου)

Μείωση προκαταβολής.

Σε ποιες περιπτώσεις όμως έχουμε μείωση προκαταβολής :

1. Προκαταβολή εισοδήματος από εμπορική δραστηριότητα

α) Ως προκαταβολή βεβαιώνεται ποσό ίσο με το 100% του φόρου που προκύπτει μόνο από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, αφού πρώτα αφαιρεθούν οι τυχόν παρακρατηθέντες και προκαταληφθέντες φόροι.

Δεν λαμβάνονται υπόψη, για τον υπολογισμό της προκαταβολής οι φόροι των εισοδημάτων που προκύπτουν από:

1. μισθωτή εργασία και συντάξεις,
2. κεφάλαιο κ.λπ. συνεπώς ούτε και από εισοδήματα από ακίνητα.

β) Στη βεβαίωση προκαταβολής λαμβάνεται υπόψη και το ποσό του φόρου που προκύπτει λόγω τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος (προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων).

Προσοχή:

1. Από το φορολογικό έτος 2018 και μετά όλοι οι φορολογούμενοι που αποκτούν εισόδημα από εμπορική δραστηριότητα για πρώτη φορά, είτε έχουν κάνει έναρξη είτε όχι, έχουν την μείωση του φόρου κατά 50%. Γι’ αυτό το λόγο άλλαξε στον Πίνακα 2 «Πληροφοριακά Στοιχεία» και οι Κωδικοί 327-328 συμπληρώνονται πλέον από όσους φορολογούμενους υποβάλλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή μειωμένη κατά 50%.

Κωδικοί 327-328: Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται από όσους φορολογούμενους υποβάλλουν δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή μειωμένη κατά 50%. Στις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2018 και επόμενες, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό σε όσους αναγράφουν για πρώτη φορά εισοδήματα, ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης από επιχειρηματική δραστηριότητα, στους υποπίνακες Γ1 και Γ2 του Εντύπου Ε1. Πιο συγκεκριμένα, θα περιορίζεται στο μισό, σε όσους δηλώσουν για πρώτη φορά εισόδημα αγροτικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας υπόχρεων σε υποβολή Εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα με έναρξη στο μητρώο), εισόδημα επιχειρηματικής δραστηριότητας μη υπόχρεων σε υποβολή Εντύπου Ε3 (φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη στο μητρώο, μη επιτηδευματίες, όπως δημόσιοι υπάλληλοι αυτοεκδότες βιβλίων ή εισηγητές σεμιναρίων), καθώς επίσης και εισόδημα της παρ. 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ (φυσικά πρόσωπα που έχουν πραγματοποιήσει μεμονωμένη πράξη με σκοπό την επίτευξη κέρδους ή συστηματική διενέργεια πράξεων, τρεις ομοειδείς, κ.λπ.). Ομοίως, θα περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό και όταν προκύπτει για πρώτη φορά προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, η οποία φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

1. Προκαταβολή φόρου μέχρι 30 ευρώ δεν βεβαιώνεται. (άρθρ.18 ν. 3522/2006 ΦΕΚ 276 Α΄)

• Δεν βεβαιώνεται προκαταβολή όταν η δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους του θανόντος φορολογούμενου.

Η προκαταβολή που βεβαιώνεται, συμψηφίζεται με φόρο που προκύπτει στο επόμενο φορολογικό έτος, ανεξάρτητα από την κατηγορία του εισοδήματος που προκύπτει ο φόρος αυτός.

Προσοχή: Δεν υπολογίζεται προκαταβολή στην περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου μετά την παρέλευση του φορολογικού έτους για το οποίο αυτή βεβαιώνεται. (πχ υποβολή δήλωσης Φορολογικού έτους 2017, εκπρόθεσμα μέσα στο φορολογικό έτος 2019, δεν υπολογίζεται προκαταβολή φόρου εισοδήματος, γιατί το φορολογικό έτος 2018 έναντι του οποίου θα γινόταν η βεβαίωση της προκαταβολής έχει παρέλθει.)

2. Μείωση της προκαταβολής

Σε περίπτωση που προκύψει μείωση του εισοδήματος άνω του 25%. μπορεί να υποβληθεί αίτησή για μείωση του προκαταβλητέου φόρου μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του φορ. έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση και αφορά μόνο τα ποσά του φόρου που αντιστοιχούν σε μη ληξιπρόθεσμες δόσεις.

Αίτηση για μείωση υποβάλλεται, από τους κληρονόμους του θανόντος, όταν ο φορολογούμενος απεβίωσε, στη Δ.Ο.Υ. μέσα στην ίδια προθεσμία του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση.

Η διαδικασία αναφέρεται στο άρθρο 70 του Ν.4172/2013 (Κώδικάς Φορολογίας Εισοδήματος) και η απάντηση από την Δ.Ο.Υ. πρέπει να δοθεί μέσα σε τρεις (3) μήνας από την υποβολή της αίτησης για την μείωση της προκαταβολής.

Ποιο συγκεκριμένα:

Άρθρο 70. Μείωση προκαταβλητέου φόρου από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα φυσικά πρόσωπα

1. Σε περίπτωση που τυχόν μειωθεί το εισόδημα άνω του είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), ο φορολογούμενος μπορεί να ζητήσει με αίτησή του τη μείωση του φόρου που βεβαιώθηκε κατά τις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου. Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση και αφορά στα ποσά του φόρου για τις δόσεις που δεν έγιναν ληξιπρόθεσμες κατά το χρόνο της υποβολής της αίτησης. Κατά την εκτίμηση της μείωσης του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα λαμβάνονται ενδεικτικά υπόψη:

α) Το ποσό των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης στο τρέχον φορολογικό έτος, συγκρινόμενο με τα ακαθάριστα έσοδα της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου φορολογικού έτους.

β) Το ποσοστό των δαπανών και εξόδων διαχείρισης επί των ακαθάριστων εσόδων του τρέχοντος φορολογικού έτους σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό του προηγούμενου φορολογικού έτους.

γ) Οι ουσιώδεις μεταβολές που τυχόν επήλθαν στους παράγοντες διαμόρφωσης του μικτού κέρδους της επιχείρησης κατά το τρέχον φορολογικό έτος σε σχέση με το προηγούμενο.

δ) Κάθε άλλο στοιχείο από το οποίο πιθανολογείται μείωση του κέρδους του τρέχοντος φορολογικού έτους.

2. Η Φορολογική Διοίκηση προβαίνει στην επαλήθευση της αίτησης που υποβλήθηκε και υποχρεούται, μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από την υποβολή της, να ανακοινώνει στον φορολογούμενο τα αποτελέσματα του ελέγχου. Αν διαπιστώσει ότι το εισόδημα μειώθηκε πραγματικά κατά το ποσοστό της προηγούμενης παραγράφου, η Φορολογική Διοίκηση προβαίνει στην έκπτωση ανάλογου, με τη μείωση που επήλθε, ποσού φόρου από τις επόμενες δόσεις που οφείλονται.

3. Αν περάσει άπρακτη η προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, ο φορολογούμενος μπορεί να καταβάλλει τις, από τη λήξη της προθεσμίας και μετά, απαιτητές δόσεις του φόρου μειωμένες κατά το ποσοστό της μείωσης των εισοδημάτων του, όπως αυτόν αναφέρεται στην αίτησή του που υπέβαλε για το σκοπό αυτόν, με επιφύλαξη να καταβάλει τον τυχόν επιπλέον οφειλόμενο φόρο κατά τον έλεγχο της δήλωσης και την οριστική εκκαθάρισή του.

4. Αν γίνει νέα εκκαθάριση λόγω υποβολής τροποποιητικής δήλωσης, εφόσον μειωθεί ο φόρος μειώνεται αναλόγως και η προκαταβολή του φόρου.

*Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

Για να δείτε όλα τα άρθρα του Απόστολου Αλωνιάτη στο fpress.gr κάντε κλικ εδώ