Φορολογική πολιτική και ανάπτυξη

Η σχέση αυτή, ειδικά σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον διότι η ασκούμενη φορολογική πολιτική μπορεί να είναι ένα από τα κύρια εργαλεία οικονομικής ανάπτυξης, κάτι το οποίο έχει καταγραφεί από πολλούς έγκυρους οικονομολόγους και αναλυτές σε μια σειρά άρθρων και μελετών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Ο τρόπος με τον οποίο η σχεδιαζόμενη και υλοποιούμενη φορολογική πολιτική μπορεί να λειτουργήσει αναπτυξιακά δεν είναι απλός για αυτό το λόγο εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο μελέτης και προβληματισμού, ειδικά στο σκέλος των μεθόδων που πρέπει να ακολουθηθούν έτσι ώστε η φορολογία να καταστεί εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης.

Τα τελευταία σαράντα χρόνια, στις αναπτυγμένες αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες, έχουν παρατηρηθεί πολλές προσπάθειες μεταρρυθμίσεων στο σκέλος της φορολογίας. Όλες οι μεταρρυθμίσεις αυτές κύριο σκοπό είχαν και έχουν, με την υιοθέτηση ενός καταλλήλου φορολογικού συστήματος, να επιτύχουν την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Κατά συνέπεια, κατ’ αρχήν εκ του λόγου τούτου, αναδεικνύεται ο μεγάλος βαθμός σπουδαιότητας της σχέσης μεταξύ των εννοιών φορολογία και ανάπτυξη.

Για να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη συνεπώς ανάκαμψη της οικονομίας, ειδικά της χώρας μας η οποία βρίσκεται σε μια πρωτοφανή ύφεση, απαιτείται αφενός να υλοποιηθούν επιχειρηματικά επενδυτικά σχέδια και αφετέρου να υπάρξει μια κοινωνικά δίκαιη κατανομή και εκμετάλλευση των διαθέσιμων πόρων. Σε παλαιότερα άρθρα μου είχα υποστηρίξει και εξακολουθώ να υποστηρίζω ότι, ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα μπορεί να συμβάλλει προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης, αλλά από μόνο του αυτό ως γεγονός δεν μπορεί να διασφαλίσει το προσδοκώμενο αποτέλεσμα διότι τα όποια θετικά στοιχεία του πολλές φορές υποσκελίζονται από άλλες αδυναμίες.

Μία μελέτη με τίτλο «Η επίδραση της φορολογίας των επιχειρήσεων για τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα» η οποία δημοσιεύθηκε πριν λίγα χρόνια στο American Economic Journal, δείχνει πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το φορολογικό περιβάλλον στη προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων και πως οι όποιες μεταβολές αυτού επηρεάζουν τα μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας διότι οι μεταβολές αυτές καθορίζουν σε ένα μεγάλο βαθμό την οικονομική ανάπτυξη για το μέλλον.

Σύμφωνα με την προαναφερόμενη έρευνα η αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων οδηγούσε :

α) Σε μείωση των συνολικών επενδύσεων η οποία εκφράζεται σε ποσοστό 2,2% του Α.Ε.Π. Κατά συνέπεια η υψηλή φορολόγηση λειτουργεί αποτρεπτικά στην προσέλκυση επενδύσεων, επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Επισημαίνεται όμως ότι, από μόνη της η χαμηλή φορολογική επιβάρυνση χωρίς την υιοθέτηση και άλλων μέτρων δεν μπορεί να εξασφαλίσει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

β) Σε μείωση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων.

γ) Σε περαιτέρω αύξηση της παραοικονομίας, σε βάρος της πραγματικής οικονομίας, εκφραζόμενη σε ποσοστό 2% του Α.Ε.Π.

Από το 2010 μέχρι και σήμερα στη χώρα μας έγιναν πολλές μεταβολές στο υφιστάμενο φορολογικό σύστημα, με ελάχιστες από αυτές προς θετική κατεύθυνση και την πλειοψηφία προς την αρνητική. Ειδικότερα η αύξηση υφισταμένων και η θεσμοθέτηση νέων έμμεσων φόρων οδήγησε σε μείωση του πραγματικού εισοδήματος των φυσικών προσώπων επηρεάζοντας την κατανάλωση. Παράλληλα η αύξηση του συντελεστή φορολογίας των διανεμόμενων κερδών των εταιρειών, επέδρασσε αρνητικά στην οικονομική ανάπτυξη μέσω της μείωσης της επενδυτικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους με αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού παραγόμενου Α.Ε.Π.

Απαιτείται λοιπόν ο σχεδιασμός μιας αναπτυξιακής φορολογικής πολιτικής η οποία πρέπει να επικεντρωθεί στην περαιτέρω αποτελεσματική κατανομή των φορολογικών βαρών και στην αξιοποίηση των εισπραττόμενων από τη φορολογία πόρων έτσι ώστε να περιορισθεί το δημόσιο χρέος και να επανακάμψει η οικονομία σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

*Ο κ. Γιώργος Κορομηλάς είναι Λογιστής – Φοροτεχνικός, Συγγραφέας Λογιστικών και Φορολογικών βιβλίων και Εισηγητής Λογιστικών – Φορολογικών Σεμιναρίων με χιλιάδες ώρες διδακτικής εμπειρίας. Είναι Πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών, τ. μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών και έχει συμμετάσχει σε πολλές επιτροπές και νομοτεχνικές ομάδες εργασίας του Υπουργείου Οικονομικών.

Δείτε τα υπόλοιπα άρθρα του Γιώργου Κορομηλά στο fpress.gr ΕΔΩ