Scope: Η μεγάλη μείωση του χρέους στηρίζει την θετική προοπτική για τις αξιολογήσεις της Ελλάδας

Η θετική προοπτική για τις αξιολογήσεις BBB της Ελλάδας επιβεβαιώνεται από την πτώση του δημόσιου χρέους, το πιο ανθεκτικό τραπεζικό σύστημα και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών τρωτών σημείων.

Αυτό αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης Scope, επαναλαμβάνοντας ότι το βασικό σενάριο είναι να διατηρηθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού τα επόμενα χρόνια.

Ο οίκος προβλέπει ότι ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας θα μειωθεί στο 150,5% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και στο 132,8% έως το 2029, από ένα ανώτατο όριο 207% το 2020.

Εάν επιτευχθεί, το ποσοστό του 2029 θα αντιπροσωπεύει για την Ελλάδα το χαμηλότερο λόγο χρέους προς ΑΕΠ από τις αρχές της ελληνικής κρίσης το 2009 και κάτω από τον δείκτη χρέους της Ιταλίας έως το 2027.

Οι προβλέψεις λαμβάνουν υπόψη μια αναμενόμενη πρόωρη αποπληρωμή φέτος ύψους 7,9 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα δανειακής διευκόλυνσης.

Οι προβλέψεις του Scope για το χρέος αναγνωρίζουν την πρόσφατη δημοσιονομική υπεραπόδοση.

Αναμένει ότι η κυβέρνηση να επιτύχει ή έστω και ελαφρώς να υπερβεί τον στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος του 2024 του 2,1% του ΑΕΠ.

Δημοσιονομική απόδοση

Οι υποθέσεις του Scope αφορούν το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο Προϋπολογισμού της Ελλάδας που υποβλήθηκε πρόσφατα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο προϋπολογισμός προβλέπει καθαρά 2,9 δισ. ευρώ μόνιμων επεκτατικών διακριτικών μέτρων (ή 1,2% του ΑΕΠ) για το επόμενο έτος μετά από εκτιμώμενο ποσό 1,8 δισ. ευρώ (0,8% του ΑΕΠ) για το 2024.

Οι δημοσιονομικές προσαρμογές αφορούν κυρίως τις δαπάνες, εστιάζοντας στη μεταρρύθμιση των μισθών του δημόσιου τομέα και στις αυξήσεις των συντάξεων.

Αλλά περιλαμβάνουν επίσης μειώσεις στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης κατά 1 π.μ. από τον Ιανουάριο του 2025.

Τα επιδόματα χρησιμοποιούν κυρίως τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο μετά από πρόσφατες θετικές εξελίξεις εσόδων από ευνοϊκή ανάπτυξη και βελτιωμένη φορολογική συμμόρφωση.

Η συνεχής ιεράρχηση των αυξημένων πρωτογενών πλεονασμάτων ακόμη και μετά τις εξόδους από την ενισχυμένη εποπτεία διάσωσης προκάλεσε έκπληξη και ενίσχυσε την εμπιστοσύνη του Scope στην κυβέρνηση που θα επιτύχει ονομαστικά δημοσιονομικά ελλείμματα 0,5% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο ετησίως την περίοδο 2024-26, ενόψει των επόμενων κοινοβουλευτικών εκλογών.

Η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη ξεπερνά την ευρωζώνη

Οι προβλέψεις του Scope για τα επίπεδα του δημόσιου χρέους υποθέτουν αύξηση της παραγωγής κατά 2,4% για φέτος και 1,9% για το 2025, ελαφρώς αναθεωρημένη από τις εκτιμήσεις της Scope τον Ιούλιο.

Εάν πραγματοποιηθεί, η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας θα ξεπεράσει εκείνη της ζώνης του ευρώ, την οποία υπολογίζουμε σε περίπου 1,0% για φέτος και 1,5% το 2025.

Η πρόσφατη ανάπτυξη πάνω από την τάση για την Ελλάδα τροφοδοτήθηκε από τα ισχυρά έσοδα από τον τουρισμό, την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση (αξιοποίηση των αποταμιεύσεων που απομένουν από την κρίση της πανδημίας) και τις καλύτερες επενδύσεις δεδομένης της ενισχυμένης εμπιστοσύνης των επενδυτών.

Η μέση εκτίμηση του Scope για ανάπτυξη 1,4% από το 2026 έως το 2029 υποθέτει ότι δεν θα υπάρχει ουσιαστική κρίση μέχρι το 2029 και καμία ύφεση σε αυτόν τον ορίζοντα.

Η Ελλάδα έχει διατηρήσει πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Στις 16 Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκταμίευσε την τέταρτη πληρωμή 998,6 εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας.

Αν και οι επενδύσεις σήμερα είναι υψηλότερες από ό,τι πριν από την πανδημία, παραμένουν χαμηλές, στο 14% της παραγωγής το έτος έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
Αυτό είναι κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης του 21%.

Η ενίσχυση της ευελιξίας της αγοράς εργασίας παραμένει προτεραιότητα.

Η ανεργία είχε μειωθεί στο 9,5% του ενεργού εργατικού δυναμικού μέχρι τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους, από τις κορυφές του Ιουνίου 2020 στο 20,4%.

Αν και η ανεργία βρίσκεται κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2009, παραμένει σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ του 5,9%.

Ο Scope εκτιμά ότι θα κυμανθεί κατά μέσο όρο στο 10,0% φέτος και στο 9,6% το 2025.

Βελτίωση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού συστήματος

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs).

Τα NPLs σε όλο το σύστημα είχαν μειωθεί στο 6,9% τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους από 49,1% τον Ιούνιο του 2017, αν και ο δείκτης παραμένει πάνω από τον μέσο όρο του 1,9% για την ΕΕ.
Αναμένει επίσης ότι τα NPLs θα συνεχίσουν να μειώνονται καθώς οι τράπεζες παραμένουν δεσμευμένες για περαιτέρω εκκαθάριση του ισολογισμού.

Οι σημαντικές κατοχές των τραπεζών σε εγχώρια κρατικά ομόλογα και κρατικές εγγυήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος τιτλοποίησης Ηρακλής ενισχύουν το δεσμό κρατικών τραπεζών.
Αυτό εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, αν και οι διασυνδέσεις έχουν μειωθεί καθώς η κυβέρνηση αποχωρεί από τις τράπεζες.

Προκλήσεις

Ο Scope επιβεβαίωσε την αξιολόγηση BBB-επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας τον Ιούλιο και άλλαξε το Outlook σε Θετικό από Σταθερό για να ληφθούν υπόψη οι ευνοϊκές εξελίξεις.

Παρόλα αυτά, οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας παραμένουν υπό αμφισβήτηση από τον αυξημένο δείκτη δημόσιου χρέους της, τον δεύτερο υψηλότερο από τους 40 δημόσιους κρατικούς φορείς που αξιολογεί η Scope.

Καθώς η Ελλάδα χρηματοδοτείται στις αγορές και αποπληρώνει νωρίς τα δάνεια διάσωσης και καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεχίζει την ποσοτική σύσφιξη, η δομή του χρέους της σταδιακά αποδυναμώνεται.

Οι καθαρές πληρωμές τόκων αυξάνονται καθώς οι κρατικές αναχρηματοδοτήσεις μέσω ακριβότερων εκδόσεων αγοράς, από 6,3% των εσόδων φέτος σε πρόβλεψη 7,9% έως το 2029.

Η μακροχρόνια μέση σταθμισμένη διάρκεια χρέους των 19,2 ετών επίσης μειώνεται σταδιακά.
Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας αναμένεται μέχρι τις 6 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους.