ΙΕΝΕ: Καθίζηση της συνολικής ζήτησης ενέργειας στην Ελλάδα το 2023-2024

H ζήτηση ενέργειας στην Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, χωρίς να διαφαίνεται μέχρι στιγμής ανάκαμψη αυτής, όπως προκύπτει από τη νέα μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης με τίτλο «Ενεργειακές Τάσεις 2023 – 2024».

Ειδικότερα, η συνολική ζήτηση ενέργειας έχει μειωθεί σημαντικά από τις 329.7 TWh το 2010 στις 253.8 TWh το 2022, καταγράφοντας μία πτώση της τάξεως του 23%.

Η ανά καύσιμο ζήτηση στην Ελλάδα καταδεικνύει σημαντική μείωση την περίοδο 2010- 2022 για το πετρέλαιο και τα πετρελαϊκά προϊόντα, όπως και για τον ηλεκτρισμό, η οποία μειώθηκε κατά 18.1% (138.5 TWh το 2022) και 39.6% (3.4 TWh το 2022) αντίστοιχα, σε αντίθεση με το φυσικό αέριο που αυξήθηκε κατά 36.1% (51.2 TWh το 2022), όπως φαίνεται από το Διάγραμμα 1.

Η οικονομική κρίση που βίωσε η χώρα είχε σοβαρές επιπτώσεις στην διαμόρφωση της ενεργειακής ζήτησης, κάτι που παρατηρήθηκε και κατά την πρόσφατη υγειονομική κρίση, με το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοϊού. Πιο συγκεκριμένα, η διακοπή της δραστηριότητας σε πολλούς κλάδους της οικονομίας και η απαγόρευση των μετακινήσεων, πλην των αναγκαίων, σε εσωτερικό και εξωτερικό, είχε πρόσκαιρα δραματικές επιπτώσεις στη ζήτηση ενέργειας, κυρίως από τους τομείς μεταφορών, υπηρεσιών και εμπορίου, οι οποίες με τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων μετριάστηκαν.

Σημαντικό Πρόβλημα η Απορριπτόμενη Ενέργεια στα Δίκτυα Λόγω ΑΠΕ

Ένα άλλο στοιχείο που αναδεικνύει η έρευνα είναι ότι στην Ελλάδα, η ραγδαία διείσδυση των ΑΠΕ και το υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον για την πράσινη ανάπτυξη τα τελευταία δύο χρόνια έχει οδηγήσει στην απόρριψη, όλο και πιο συχνά, χιλιάδων μεγαβατωρών παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της αδυναμίας του συστήματος να απορροφήσει την ενέργεια που παράγουν φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πλέον, το σύστημα έχει φτάσει στα όριά του και οι απορρίψεις ενέργειας μονιμοποιούνται για να αποτραπεί ένα εκτεταμένο μπλακ άουτ, κάτι που είδαμε να συμβαίνει και τις ημέρες του Πάσχα.

Κάποτε η Ελλάδα κινδύνευε με μπλακ άουτ τις ώρες που η παραγωγή ενέργειας αδυνατούσε να καλύψει τη ζήτηση, σε περιόδους παρατεταμένου καύσωνα. Το κατ’ εξοχήν μέτρο αντιμετώπισης ήταν οι επιλεκτικές διακοπές στην κατανάλωση που βίωσαν με σκληρό τρόπο χιλιάδες νοικοκυριά τα προηγούμενα χρόνια.

Σήμερα, το πρόβλημα συνδέεται με τα ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας λόγω των ήπιων καιρικών συνθηκών και της ήδη χαμηλής κατανάλωσης (ως απότοκο της ενεργειακής κρίσης), σε συνδυασμό με την αυξημένη παραγωγή των ΑΠΕ, ιδίως κατά τις μεσημβρινές ώρες. Ο συνδυασμός αυτός, που χαρακτηρίζει το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας κυρίως την άνοιξη και το φθινόπωρο, έχει δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στο δίκτυο λόγω της συνεχιζόμενης εγκατάστασης νέων έργων ΑΠΕ, και συνιστά μια δυνάμει μεγάλη απειλή για το ηλεκτρικό σύστημα που δημιουργεί κινδύνους για μπλακ άουτ, ιδίως σε μέρες που τα φορτία είναι πολύ χαμηλά.

Μείωση της Ζήτησης Ηλεκτρικής Ενέργειας το 2023 και Αύξηση το Α’ Τρίμηνο του 2024 σε Ετήσια Βάση

Όσον αφορά τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας την Ελλάδα, αυτή διαμορφώθηκε στις 48.5 TWh το 2023, μειωμένη κατά 6.4% σε σύγκριση με το 2022 (51.9 TWh). Ομοίως, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας ανήλθε στις 12.6 TWh το α’ τρίμηνο του 2024, αυξημένη κατά 7.2%, σε σύγκριση με το α’ τρίμηνο του 2023, που ανήλθε στις 11.8 TWh.

Υποχώρησαν οι Εισαγωγές και Αυξήθηκαν οι Εξαγωγές Ηλεκτρισμού το Α’ Τρίμηνο του 2024

Το 2023, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας διαμορφώθηκαν στις 9.9 ΤWh, αυξημένες κατά 13.4%, σε σύγκριση με το 2022, που ανήλθαν στις 8.8 ΤWh. Αξίζει να αναφερθεί ότι το πολύ υψηλό ποσοστό εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα δημιουργεί τάσεις εξάρτησης, ενώ επιβαρύνει τα οικονομικά του συστήματος και συμβάλλει στην άνοδο της τιμής για τον μέσο καταναλωτή.

Το α’ τρίμηνο του 2024, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας διαμορφώθηκαν στις 2.5 ΤWh, μειωμένες κατά 20.3%, σε σύγκριση με το α’ τρίμηνο του 2023, που ανήλθαν στις 3.1 ΤWh.

Αντίστοιχα, το 2023, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας διαμορφώθηκαν στις 4.1 ΤWh, μειωμένες κατά 17.7%, σε σύγκριση με το 2022, που ανήλθαν στις 4.9 ΤWh. Το α’ τρίμηνο του 2024, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας διαμορφώθηκαν στις 1.6 ΤWh, αυξημένες κατά 153.84%, σε σύγκριση με το α’ τρίμηνο του 2023, που ανήλθαν στις 0.65 ΤWh.

Δείτε όλη τη μελέτη