Επιτόκια: Τα γεράκια κερδίζουν έδαφος και αφήνουν ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα

Κορυφαίοι οικονομολόγοι και κεντρικοί τραπεζίτες από όλον τον κόσμο φαίνεται ότι συμφωνούν σε ένα πράγμα: τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, θολώνοντας τις προοπτικές για τις παγκόσμιες αγορές.

Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αύξησαν επιθετικά τα επιτόκια τους τελευταίους 18 μήνες σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν τον εκτοξευόμενο πληθωρισμό, με διάφορους βαθμούς επιτυχίας μέχρι στιγμής. Και από ό,τι προκύπτει από τις έως τώρα δηλώσεις των πλειοψηφίας των τραπεζιτών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, τα «γεράκια» κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος.

Κι όλα αυτά χωρίς ακόμα να έχουν διαφανεί οι συνέπειες από την κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή.

Πριν σταματήσει τις αυξήσεις της τον Σεπτέμβριο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ανέβασε το βασικό της επιτόκιο από το εύρος στόχου 0,25-0,5% τον Μάρτιο του 2022 σε 5,25-5,5% τον Ιούλιο του 2023. Παρά την παύση, οι αξιωματούχοι της Fed έχουν επισημάνει ότι τα επιτόκια μπορεί να πρέπει να παραμείνουν υψηλότερα για περισσότερο από ό,τι περίμεναν οι αγορές αρχικά, προκειμένου ο πληθωρισμός να επιστρέψει στον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας.

Η ρητορική αυτή υιοθετήθηκε και από τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας Ajay Banga, ο οποίος είπε σε συνέντευξη Τύπου στις συναντήσεις ΔΝΤ-Παγκόσμιας Τράπεζας την περασμένη εβδομάδα ότι τα επιτόκια πιθανότατα θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και θα περιπλέξουν το επενδυτικό τοπίο για τις εταιρείες και τις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο, ειδικά υπό το φως των οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις.

Ο πληθωρισμός των ΗΠΑ έχει υποχωρήσει σημαντικά από το ανώτατο όριο του Ιουνίου 2022 του 9,1% σε ετήσια βάση, αλλά εξακολουθεί να είναι πάνω από τις προσδοκίες τον Σεπτέμβριο στο 3,7% , σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Εργασίας την περασμένη εβδομάδα.

Επιπτώσεις

«Σίγουρα, θα δούμε τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό », υπογράμμισε σατο CNBC, ο Greg Guyett, Διευθύνων Σύμβουλος της παγκόσμιας τραπεζικής και αγορών στην HSBC, στο περιθώριο των συνεδριάσεων του ΔΝΤ στο Μαρακές του Μαρόκου.

Πρόσθεσε ότι οι ανησυχίες σχετικά με το επίμονα υψηλότερο κόστος δανεισμού έχουν ως αποτέλεσμα ένα «πολύ ήσυχο περιβάλλον συναλλαγών» με αδύναμες εκδόσεις κεφαλαίων και πρόσφατες IPO, όπως το Birkenstock, που αγωνίζεται να βρει πλειοδότες.

Στην Ευρώπη

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε τον περασμένο μήνα τη 10η διαδοχική αύξηση των επιτοκίων παρά τις ενδείξεις αποδυνάμωσης της οικονομίας της ευρωζώνης. Ωστόσο, σηματοδότησε ότι περαιτέρω αυξήσεις μπορεί να είναι εκτός τραπεζιού προς το παρόν.

Αρκετοί διοικητές κεντρικών τραπεζών και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ δήλωσαν στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ότι, ενώ η αύξηση των επιτοκίων τον Νοέμβριο μπορεί να είναι απίθανη, η πόρτα πρέπει να παραμείνει ανοιχτή για αυξήσεις στο μέλλον, δεδομένων των επίμονων πληθωριστικών πιέσεων και της πιθανότητας νέων κραδασμών.

Ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Κροατίας, Μπόρις Βούιτσιτς, δήλωσε ότι η πρόταση ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα δεν είναι νέα, αλλά ότι οι αγορές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη έχουν καθυστερήσει στην ανατιμολόγηση για να το προσαρμόσουν.

«Δεν μπορούμε να περιμένουμε τα επιτόκια να μειωθούν προτού πειστούμε σταθερά ότι ο ρυθμός πληθωρισμού κατευθύνεται προς τον μεσοπρόθεσμο στόχο μας, κάτι που δεν θα συμβεί πολύ σύντομα», δήλωσε ο Βούιτσιτς στο CNBC στο Μαρακές.

Ο πληθωρισμός της ευρωζώνης υποχώρησε στο 4,3% τον Σεπτέμβριο , το χαμηλότερο επίπεδό του από τον Οκτώβριο του 2021 και ο Βούιτσιτς είπε ότι η πτώση αναμένεται να συνεχιστεί καθώς τα αποτελέσματα της βάσης, η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής και η στασιμότητα της οικονομίας συνεχίζουν να τροφοδοτούν τα στοιχεία.

Τα γεράκια

Την ίδια θέση μοιράζεται και ο διοικητής της Τράπεζας της Λετονίας και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου Mārtiņš Kazāks, ο οποίος είπε ότι ήταν χαρούμενος που τα επιτόκια παραμείνουν στο σημερινό τους επίπεδο, αλλά δεν μπορούσε να «κλείσει την πόρτα» σε περαιτέρω αυξήσεις για δύο λόγους.

«Το ένα είναι φυσικά η αγορά εργασίας – δεν έχουμε δει ακόμα την αύξηση των μισθών να κορυφώνεται – αλλά το άλλο είναι φυσικά η γεωπολιτική», είπε χαρακτηριστικά.

«Μπορεί να έχουμε περισσότερα σοκ που μπορεί να ωθήσουν τον πληθωρισμό και γι′ αυτό φυσικά πρέπει να παραμείνουμε πολύ προσεκτικοί σχετικά με τις εξελίξεις του πληθωρισμού».

Πρόσθεσε ότι η νομισματική πολιτική εισέρχεται σε μια νέα φάση του κύκλου «υψηλότερα [επιτόκια] για μεγαλύτερη διάρκεια», η οποία πιθανότατα θα συνεχιστεί για να διασφαλίσει ότι η ΕΚΤ θα μπορέσει να επιστρέψει σταθερά τον πληθωρισμό στο 2% το δεύτερο εξάμηνο του 2025.

Επίσης, το πιο επιθετικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου, ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Αυστρίας, Robert Holzmann, υποστήριξε ότι οι κίνδυνοι για την τρέχουσα τροχιά πληθωρισμού εξακολουθούν να είναι ανοδικοί, επισημαίνοντας την έκρηξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς και άλλες πιθανές διαταραχές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν υψηλότερες τιμές του πετρελαίου.

«Εάν έρθουν πρόσθετοι κραδασμοί και εάν οι πληροφορίες που έχουμε αποδειχθεί ότι είναι εσφαλμένες, ίσως χρειαστεί να κάνουμε αυξήσουμε άλλη φορά ή ίσως δύο φορές», υπογράμμισε.