Επιστροφή των επιτοκίων στα προ της πανδημίας επίπεδα βλέπει το ΔΝΤ

Επιστροφή των επιτοκίων στα προ της πανδημίας επίπεδα βλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στο πλαίσιο αυτό δεν συμμερίζεται την άποψη του πρώην υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Λόρενς Σάμερς, στη συζήτηση που έχει έχει ξεκινήσει για το πού ακριβώς θα βρίσκονται τα επιτόκια όταν ο πληθωρισμός υποχωρήσει.

Στην τελευταία του έκθεση τις Προοπτικές της Παγκόσμιας Οικονομίας, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι τα επιτόκια στις ΗΠΑ και σε άλλες βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες θα επιστρέψουν στα υπερβολικά χαμηλά επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την πανδημία, εξαιτίας της γήρανσης πληθυσμού και του υποτονικού ρυθμού αύξησης της παραγωγικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, βλέπει το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο των επιτοκίων – το προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό βραχυπρόθεσμο επιτόκιο που ούτε ενισχύει ούτε και περιορίζει την ανάπτυξη – χαμηλότερα από το 1% στις ΗΠΑ τις επόμενες δεκαετίες.

Το επίπεδο αυτό έρχεται ωστόσο σε αντίθεση με τη στάση του Σάμερς, ο οποίος τον προηγούμενο μήνα πρότεινε ότι το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 1,5% και 2%, εν μέρει εξαιτίας του αυξημένου κυβερνητικού δανεισμού για την χρηματοδότηση του αμυντικού εξοπλισμού και της μετάβασης στην πράσινη οικονομία.

Το επίπεδο των επιτοκίων κάθε φορά έχει διευρυμένες επιπτώσεις σε όλα, από τις μετοχές έως τις αγορές στέγης και από τη νομισματική έως τη δημοσιονομική πολιτική. Τα υψηλότερα επιτόκια αυξάνουν το κόστος δανεισμού για τους αγοραστές και τις κυβερνήσεις, ενώ καθιστούν λιγότερο ελκυστικές τις μετοχές.

Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι τα χαμηλότερα επιτόκια που προβλέπει στο μέλλον θα διευκολύνουν ορισμένες χώρες να χειριστούν τα αυξημένα επίπεδα δημόσιου χρέους που προέρχονται από την πανδημία.

Ωστόσο, πολλές κυβερνήσεις θα χρειαστεί και πάλι να λάβουν μέτρα για να περιορίσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα ώστε να σταθεροποιήσουν ή να μειώσουν τα εκκρεμή δάνεια ως προς το ΑΕΠ, ανέφερε το ΔΝΤ. Για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, είναι πιο πιθανό να μειωθούν οι δείκτες χρέους με την περικοπή των δαπανών παρά με αύξηση των εσόδων, σύμφωνα με τον διεθνή οργανισμό.

Η εκτίμηση του ΔΝΤ για το ουδέτερο επιτόκιο ευθυγραμμίζεται με αυτό που έχουν προβλέψει οι διαμορφωτές πολιτικής της Fed, οι οποίοι το βλέπουν στο 0,5%, σύμφωνα με τις μεσοπρόθεσμες μακροπρόθεσμες προβλέψεις που περιέχονται στις τριμηνιαίες οικονομικές τους προβλέψεις.

Το χαμηλό επίπεδο των ουδέτερων επιτοκίων θα περιορίσει την ικανότητα της Fed και άλλων κεντρικών τραπεζών να τονώσουν τις οικονομίες τους στο μέλλον, εκτίμησε το ΔΝΤ.

Το ΔΝΤ θεωρεί ότι κάποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να ωθήσουν σε άνοδο τα ουδέτερα επιτόκια, παρότι αυτό δεν είναι το βασικό σενάριο. Προβλέπει επίσης ότι τα ουδέτερα επιτόκια των αναδυόμενων οικονομιών θα συγκλίνουν με τα χαμηλότερα επιτόκια των βιομηχανικά ανεπτυγμένων οικονομιών καθώς γηράσκουν οι πληθυσμοί.