Αμετάβλητες οι τιμές προϊόντων στα σούπερ μάρκετ τον Ιανουάριο - Μείωση 0,20% στο 12μηνο

Αμετάβλητες παρέμειναν οι τιμές των προϊόντων σούπερ μάρκετ τον Ιανουάριο του 2025 σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), με στοιχεία από τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ σχετικά με τις πληθωριστικές τάσεις στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων. Ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ είναι της τάξης του +0,09%.

Στο κυλιόμενο δωδεκάμηνο (2/2024-1/2025) καταγράφηκε μείωση 0,20%.

Πού οφείλεται η σταθεροποιητική τάση του Ιανουαρίου και ποια προϊόντα κατέγραψαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις και μειώσεις τιμών.

Αναλυτικά τα ευρήματα της έρευνας

1. Ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι της τάξης του +0,09% τον Ιανουάριο 2025.

Η σταθεροποιητική τάση του Ιανουαρίου οφείλεται στην αλληλεξουδετέρωση της επίδρασης από συγκεκριμένες κατηγορίες οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση λόγω συγκυριακών συνθηκών, όπως κατηγορίες που σχετίζονται με το κακάο και τον καφέ και το νωπό κρέας, και στις μειώσεις που παρουσιάζουν σταθερά αρκετές άλλες, όπως τις κατηγορίες μη τροφίμων, τις βρεφικές τροφές και τα κατεψυγμένα είδη.

2. Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες:

• Απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού: -9,36%
• Τροφές και είδη για κατοικίδια: -7,40%
• Βρεφικές και παιδικές τροφές: -4,42%
• Χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής: -3,77%
• Αλλαντικά: -2,76%

Οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.

3. Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στις κατηγορίες:

• Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: +8,89%
• Ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζομενα είδη: +4,57%
• Φρέσκα κρέατα: +3,05%
• Νερά, αναψυκτικά, χυμοί: +3,01%
• Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά: +2,87%

Οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ, σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα. Σε σχέση με τις αυξήσεις στο κρέας, πρόκειται για αναμενόμενη εξέλιξη λόγω της μείωσης στο ζωικό κεφάλαιο το 2024, λόγω των ασθενειών των ζώων. Σε σχέση με τα αλκοολούχα ποτά η μειωμένη παραγωγή σταφυλιών 2023 οδηγεί σε αύξηση από τα μέσα 2024, καθώς τα προϊόντα ωρίμανσης μπαίνουν στην αγορά. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στα απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού, στα χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής, στις τροφές για κατοικίδια και στις παιδικές βρεφικές τροφές. Η κατηγορία με τρόφιμα παντοπωλείου που περιλαμβάνει το ελαιόλαδο παρουσιάζει μείωση -1,85%. Από τις 23 κατηγορίες που εξετάζονται οι 10 κατέγραψαν μείωση και οι 13 αύξηση.

4. Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση των τιμών προϊόντων στα σουπερμάρκετ:

• Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν συγκράτηση τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
• Η πορεία των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν αύξηση από τα μέσα του 2024 στις περισσότερες περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις όπως ο καφές και το κακάο όμως, η επίδραση είναι εντονότερη.
• Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. Απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024). Παράλληλα τον Οκτώβριο ξεκίνησε η εφαρμογή της εθελοντικής πρωτοβουλίας για μειώσεις τιμών σε συγκεκριμένα προϊόντα.
• Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.
• Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.
• Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου, ενώ την τελευταία διετία καταγράφουν αύξηση.

Σχετικά με την έρευνα του ΙΕΛΚΑ

Τα συμπεράσματα και αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται σε ανάλυση στο σύνολο των πραγματικών μηνιαίων πωλήσεων και όχι σε δειγματοληψία. Για το σκοπό της έρευνας αναλύθηκε η μεταβολή της μοναδιαίας αξίας ανά κατηγορία προϊόντος (πωλήσεις προς όγκο) ανάμεσα στους μήνες Ιανουάριο 2025 και Ιανουάριο 2024. Ο συγκεκριμένος δείκτης αντικατοπτρίζει τόσο την πορεία των τιμών, όσο και τις αγοραστικές επιλογές των καταναλωτών.

Στόχος της έρευνας είναι η αντικειμενική καταγραφή των τιμών ξεχωριστά στο κανάλι της οργανωμένης λιανικής (σουπερμάρκετ), το οποίο αποτελεί πλέον το κύριο κανάλι διάθεσης βασικών καταναλωτικών αγαθών, με σημαντικές διαφοροποιήσεις λειτουργίας σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά τόσο λόγω των μέτρων της Πολιτείας όσο και λόγω των οικονομιών μεγέθους.

Η έρευνα θα επαναλαμβάνεται ανά μήνα συγκρίνοντας την εξέλιξη των τιμών σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.