Ο ΑΔΜΗΕ βασικός συντελεστής της ενεργειακής μετάβασης – Ο σχεδιασμός έως το 2030

Στον ρόλο του ΑΔΜΗΕ στην ενεργειακή μετάβαση αναφέρθηκε ο Προέδρος & CEO του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνου Μανουσάκη κατά την τοποθέτησή του στο Delphi Economic Forum

• Επενδυτικό σχέδιο με γνώμονα την αυξανόμενη διείσδυση ΑΠΕ
Ο ΑΔΜΗΕ, ως διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς, έχει κεντρικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση που συντελείται σήμερα και στην Ελλάδα και αποτελεί σημαντική πρόκληση. Από τη μία πλευρά, πρέπει να αναπτύξουμε το Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας με τις νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις που όλοι γνωρίζουμε. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τις υποδομές του Συστήματος, ώστε αυτό να ανταπεξέλθει στην αλλαγή της δομής του λόγω της απόσυρσης του λιγνίτη και της διείσδυση μεγάλου μεγέθους ΑΠΕ. Ταυτόχρονα, βέβαια, θα πρέπει να συμβαδίζει με τις τεχνολογικές εξελίξεις που συντελούνται διεθνώς.
Για να αντιμετωπιστεί η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ, ο ΑΔΜΗΕ έχει προγραμματίσει την ανάπτυξη πολλών έργων, όπως αποτυπώνεται στο επενδυτικό του πλάνο ύψους 5 δισ. ευρώ με ορίζοντα δεκαετίας. Στον σχεδιασμό μας μέχρι το 2030, έχουμε προβλέψει τη διείσδυση 17 GW νέων ΑΠΕ στο Σύστημα Μεταφοράς, υπερβαίνοντας τους εθνικούς στόχους (ΕΣΕΚ) κατά 1,7 GW.

• Νησιωτικές διασυνδέσεις
Ένα από τα μεγαλύτερα έργα νησιωτικών διασυνδέσεων είναι η Κρήτη, η οποία για πρώτη φορά φέτος θα διασυνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα μέσω της Πελοποννήσου.
Είμαι στην ευχάριστη θέση να πω ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία της «διασύνδεσης των ρεκόρ» και υπολογίζουμε ότι εντός του μήνα θα πραγματοποιηθεί η δοκιμαστική ηλέκτριση ολόκληρης της διασύνδεσης. Ο στόχος είναι να μπορέσουμε να μεταφέρουμε φορτία στην Κρήτη μέσα στο καλοκαίρι, στο βαθμό που θα έχει τροποποιηθεί το απαιτούμενο ρυθμιστικό πλαίσιο. Παράλληλα, προχωρά και η κατασκευή της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής.
Βέβαια, συνεχίζεται και το εντατικό πρόγραμμα διασύνδεσης των Κυκλάδων. Ήδη, έχουν σβήσει τα φουγάρα σε Άνδρο, Σύρο, Πάρο και Μύκονο και έως το 2024 που θα ολοκληρωθεί και η τελευταία φάση του έργου, θα κλείσουν και οι μονάδες σε Σαντορίνη και Μήλο. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στη διαγωνιστική διαδικασία για τη διασύνδεση της Σαντορίνης με τη Νάξο και στα μέσα Ιουνίου εκτιμούμε ότι θα ανακοινώσουμε τους αναδόχους.
Ο σχεδιασμός του ΑΔΜΗΕ περιλαμβάνει, τέλος, τη διασύνδεση των Δωδεκανήσων και του Βορείου Αιγαίου έως το 2029, ώστε σταδιακά μέσα στην επόμενη 10ετία όλο το Αιγαίο να «πρασινίσει».

• Ενίσχυση ΕΣΜΗΕ
Το Σύστημα, εκτός από επέκταση, χρειάζεται και ενίσχυση για να «σηκώσει» τις νέες ΑΠΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, προγραμματίζουμε την εγκατάσταση νέων υποσταθμών και την αναβάθμιση γραμμών, καθώς και την εγκατάσταση νέων στοιχείων εξοπλισμού για τον έλεγχο των τάσεων, όπως το πρόσφατο παράδειγμα του STATCOM που ξεκίνησε να λειτουργεί στο Ηράκλειο Κρήτης.
Η ταχύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, προϋποθέτει και ταχύτερη υλοποίηση αυτών των έργων στο Σύστημα. Από την εμπειρία μας, έχουμε διαπιστώσει ότι το πιο χρονοβόρο τμήμα στην υλοποίηση ενός έργου Μεταφοράς είναι η αδειοδότηση, παρά η κατασκευή. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει οι αδειοδοτικές διαδικασίες να αναμορφωθούν κατάλληλα. Έτσι, θα επιταχυνθούν τα έργα, όχι μόνο του Διαχειριστή, αλλά εν γένει της αγοράς ΑΠΕ.

• Διεθνείς διασυνδέσεις
Παράλληλα με τις εγχώριες διασυνδέσεις, επεκτείνονται και οι διεθνείς διασυνδέσεις. Η νέα διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας κατασκευάζεται ήδη στη Βουλγαρία και εντός Μαΐου θα προκηρύξουμε τον διαγωνισμό και για το ελληνικό τμήμα, ώστε το έργο να είναι έτοιμο μετά τον Αύγουστο του 2022.
Σε ό,τι αφορά τη νέα διασύνδεση με την Ιταλία, εχθές λάβαμε από τον Ιταλό Διαχειριστή TERNA υπογεγραμμένο το MoU που έχουμε καταρτίσει από κοινού, ώστε να ξεκινήσουμε τη μελέτη για την κατασκευή νέας υποθαλάσσιας διασύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών.
Εκτός από τις χερσαίες διεθνείς διασυνδέσεις, σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό μας αποκτούν και οι διασυνδέσεις στη Μεσόγειο. Ήδη βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία με τον Euroasia Interconnector για τη διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ, ενώ στον εθνικό σχεδιασμό περιλαμβάνονται και οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις με την Αίγυπτο και τη Λιβύη.

• Νέες δραστηριότητες ενεργειακής μετάβασης
Η ενεργειακή μετάβαση δημιουργεί νέα πεδία δραστηριότητας για τον Διαχειριστή. Ένα από αυτά είναι η ανάπτυξη στοιχείων αποθήκευσης με συγκεκριμένο ρόλο για την ασφάλεια του Συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύσσουμε δύο πιλοτικά συστήματα στη Θήβα και τη Νάξο. Αυτές οι τεχνολογίες αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για τη βελτίωση της ευστάθειας και της ευελιξίας του Συστήματος και ο ΑΔΜΗΕ συσσωρεύει πολύτιμη εμπειρία στον τομέα αυτό.
Επιπλέον, ο Διαχειριστής σκοπεύει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη διασύνδεση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων που θα εγκατασταθούν στο Αιγαίο τα επόμενα χρόνια. Έχουμε ήδη καταθέσει πρόταση στο ΥΠΕΝ ώστε ο ΑΔΜΗΕ να αναλάβει τη στρατηγική μελέτη για την ανάπτυξη του συνόλου των offshore στο Αιγαίο σε μακροπρόθεσμη βάση. Ήδη, έχουμε λάβει τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης που έχουμε εκπονήσει με σύμβουλο του εξωτερικού για τα υπεράκτια πάρκα στην Ευρώπη. Στόχος είναι να ποσοτικοποιήσουμε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των διαφορετικών μοντέλων που έχουν εφαρμοστεί στις διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, εστιάζοντας στις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας.
Παράλληλα, προετοιμαζόμαστε και το ενδεχόμενο του αποκεντρωμένου μοντέλου, εάν δηλαδή αποφασιστεί η υλοποίηση μεμονωμένων έργων offshore. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε υπογράψει MoU με ομίλους της Ελλάδας και του εξωτερικού προκειμένου να μελετήσουμε τη διαμόρφωση του δικτύου, τα κόστη, τις αποστάσεις από το ηπειρωτικό σύστημα και άλλες σημαντικές παραμέτρους του σχεδιασμού.