Η γυναικεία επιχειρηματικότητα σχεδόν στο ήμισυ της ανδρικής

Υπάρχει ένα σπουδαίο κεφάλαιο γυναικείας δημιουργικότητας, ταλέντου και ικανοτήτων, που παραμένει αναξιοποίητο. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για τη χώρα μας, αλλά για όλη την Ευρώπη. Αυτό υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας, Κωνσταντίνος Μίχαλος στο σημερινό χαιρετισμό του στο ATHENS BUSINESS WOMEN FORUM 2017 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Η πρωτοβουλία που διοργανώθηκε σήμερα το απόγευμα από το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών και την Περιφέρεια Αττικής, φιλοδοξεί, προσεγγίζοντας και προβάλλοντας σφαιρικά τις διαστάσεις της γυναικείας επιχειρηματικότητας, να αναδείξει τον σημαντικό ρόλο της στην οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία της χώρας.
Όπως είπε ο κ. Μίχαλος, είναι χαρακτηριστικό ότι οι γυναίκες αποτελούν το 52% του συνολικού πληθυσμού της Ευρώπης, αλλά μόλις το 34,4% των αυτοαπασχολούμενων και μόνο το 30% των επιχειρηματιών νεοφυών επιχειρήσεων. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι περίπου το 60% των πτυχιούχων ανώτατης εκπαίδευσης και των διδακτόρων στην Ευρώπη είναι γυναίκες.

Το ποσοστό των επιχειρηματιών στην Ευρώπη στο σύνολο του ενεργού γυναικείου πληθυσμού, βρίσκεται περίπου στο 10%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες κυμαίνεται στο 20% και αντίστοιχη υστέρηση παρατηρείται και στη χώρα μας. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων, υπολείπεται σχεδόν κατά το ήμισυ της ανδρικής. Κι εδώ πάλι, ένα μεγάλο ποσοστό αφορά την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Δηλαδή, όπως εξήγησε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, αφορά στην ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας λόγω έλλειψης άλλων επιλογών εργασίας, ή με σκοπό απλώς την εξασφάλιση ή τη διατήρηση εισοδήματος, ενώ η επιχειρηματικότητα που έχει ως κίνητρο την αξιοποίηση μιας επιχειρηματικής ευκαιρίας βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.

Επίσης, βάσει ερευνών προκύπτει ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες αρχικών σταδίων εστιάζουν κυρίως στις επιχειρήσεις προς καταναλωτές, ενώ είναι πολύ μικρότερα τα ποσοστά που εστιάζουν σε υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, στη μεταποίηση ή στον πρωτογενή τομέα.

Όπως εξήγησε ο κ. Μίχαλος, οι παράγοντες που επιδρούν ανασταλτικά στην ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας - και ειδικά της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας - είναι κατά ένα μέρος αυτοί που εμποδίζουν συνολικά την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης στην Ελλάδα:
- η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση
- η δυσκολία πρόσβασης στην πληροφορία
- η έλλειψη ευκαιριών επιχειρηματικής δικτύωσης
- η έλλειψη κατάλληλης εκπαίδευσης και κατάρτισης
- η έλλειψη καθοδήγησης στα πρώτα κρίσιμα βήματα της επιχείρησης
- το δύσβατο διοικητικό και φορολογικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις.

Για τις γυναίκες, ωστόσο, υπάρχει και η πρόσθετη δυσκολία της εξισορρόπησης των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων, ενώ υπάρχει μεταξύ των γυναικών, υψηλότερος φόβος αποτυχίας ως προς την επιχειρηματική τους δραστηριοποίηση, σε σχέση με τους άνδρες.

«Ο φόβος αυτός, που - όπως ήταν αναμενόμενο - έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της κρίσης, φαίνεται να σχετίζεται και με τη χαμηλότερη εξοικείωση του γυναικείου πληθυσμού στην Ελλάδα με πρότυπα επιχειρηματικής δραστηριότητας» είπε ο κ. Μίχαλος και συνέχισε λέγοντας ότι όλα αυτά δείχνουν πως υπάρχει σήμερα ένας συνδυασμός δομικών και πολιτισμικών παραγόντων που αποθαρρύνουν την ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.

«Χρειάζεται, λοιπόν, δουλειά για την απομάκρυνση των εμποδίων και στα δύο επίπεδα. Σε επίπεδο υποστηρικτικών μέτρων και παρεμβάσεων, οι προτεραιότητες είναι σαφείς: Η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων και κινήτρων για την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας είναι απαραίτητη. Ωστόσο, η επιδότηση ή χρηματοδότηση επιχειρηματικών σχεδίων, χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικής διοίκησης και χρηματοοικονομικής διαχείρισης, σπάνια πιάνει τόπο. Χρειάζεται, επομένως, άμεση σύνδεση της χρηματοδότησης με αποτελεσματικούς μηχανισμούς καθοδήγησης και εκπαίδευσης. Θα πρέπει να αναπτυχθούν προγράμματα συμβουλευτικής και mentoring, τα οποία θα είναι σχεδιασμένα για τις ανάγκες της γυναικείας επιχειρηματικότητας» σημείωσε ο πρόεδρος.

Απαιτείται επίσης, όπως είπε ο ίδιος:

- Ενίσχυση των δομών και των υπηρεσιών, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, που επιτρέπουν τη συμφιλίωση της οικογεναικής και της επαγγελματικής ζωής.
- Στήριξη των γυναικείων συνεταιρισμών, στο πλαίσιο μιας νέας εθνικής στρατηγικής για την αγροτική ανάπτυξη.
- Ενίσχυση του πλαισίου για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της Κοινωνικής Οικονομίας, η οποία μπορεί να αποτελέσει πεδίο επιχειρηματικότητας για γυναίκες από ευπαθείς ομάδες.
- Ένταξη της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση, με ειδικά προγράμματα για κάθε βαθμίδα.
- Δημιουργία τοπικών πυρήνων γυναικείας επιχειρηματικότητας, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το δυναμικό κάθε περιοχής. Και με συνεργασία μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοπικών επιχειρηματικών φορέων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.


Τέλος, χρειάζεται ένα ευνοϊκότερο φορολογικό και ρυθμιστικό πλαίσιο αλλά και η δημιουργία μιας νέας κουλτούρας. Για την επιχειρηματικότητα γενικά και για τη γυναικεία ειδικότερα.
«Χρειάζεται στραφούμε στις γυναίκες και να προτείνουμε την επιχειρηματικότητα, ως θετική επιλογή ζωής, για ανθρώπους με όραμα, με φιλοδοξίες και θέληση για δουλειά» κατέληξε ο κ. Μίχαλος.

Χριστίνα Σακελλαρίδη: μια επιτυχημένη επιχειρηματική πορεία

Η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων Χριστίνα Σακελλαρίδη αναφέρθηκε επιγραμματικά στα γεγονότα-σταθμούς που σημάδεψαν τη σταδιοδρομία της.

Όπως είπε, πρώτος σταθμός ήταν για κείνην το Παρίσι, όπου ως φοιτήτρια στη Faculte de Droit έδωσε εξετάσεις στον ΟΟΣΑ και έγινε ο πρώτος Έλληνας εργαζόμενος του οργανισμού. Η δεύτερη πρωτιά ήρθε σε 2 χρόνια, αφού παραιτήθηκε από τον ΟΟΣΑ, διαπιστώνοντας ότι δεν την ενδιαφέρει η υπαλληλική σταδιοδρομία. Επέστρεψε στην Αθήνα και ίδρυσε την επιχείρησή της, «με στόχο τις εξαγωγές χειροποίητων προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας». Δειγμάτισε με επιτυχία στο μεγάλο κατάστημα του Παρισίου PRINTEMPS και η επιτυχία αυτή άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία ελληνικών 15νθημέρων με πολλά πλέον ελληνικά προϊόντα. Ακολουθούν Βρυξέλλες, Γενεύη, Νέα Υόρκη, έως Λος 'Ατζελες.

Συγχρόνως ξεκίνησε και η ανάμειξή της με τα κοινά, πιστεύοντας, όπως σημείωσε, ότι μόνον αν είσαι μέσα στα "κέντρα αποφάσεων" του κλάδου σου μπορείς να λύσεις ομαδικά προβλήματα.

Υπήρξε η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε στο ΔΣ του ΠΣΕ από την ίδρυσή του 30 χρόνια μετά και γενικότερα η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε μέλος ΔΣ επιχειρηματικού φορέα και σημειώνεται ότι σήμερα είναι επί 20 χρόνια, πρόεδρος του ΠΣΕ.

Το 1978, 64 χρόνια μετά την ίδρυση του ΕΒΕΑ, ήταν η πρώτη γυναίκα που εκλεγόταν στο 65μελές του ΔΣ. Στη συνέχεια, εκλέχθηκε μέλος της 5μελους διοικητικής επιτροπής του ΕΒΕΑ και τέλος εκλέχθηκε Α' αντιπρόεδρος του επιμελητηρίου. «Μέχρι σήμερα, τη θέση αυτή δεν την κατέλαβε καμία γυναίκα» σημείωσε η πρόεδρος.

Όμως η κυρία Σακελλαρίδη είναι και η πρώτη γυναίκα που διορίστηκε από τον τότε πρωθυπουργό, Γιώργο Ραλλη, πρόεδρος δημόσιου οργανισμού, του ΟΠΕ (Οργανισμός Προωθήσεως Εξαγωγών). Συγχρόνως, η επιχειρηματική της σταδιοδρομία συνεχίζει την εξωστρεφή της πορεία και επεκτείνεται σε νέους τομείς, ενώ ανέλαβε και την προεδρία του ΟΑΕΠ - του μοναδικού Ασφαλιστικού Οργανισμού Εξαγωγικών Πιστώσεων της χώρας.

Η κυρία Σακελλαρίδη ίδρυσε την FACT HELLAS (εταιρία Factoring), INTRADE A.E με κορωνίδα την ΙΝΤΕRINVEST ΑΕΕΧ ενώ αντιπροσώπευσε μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες, Marks & Spencer (ιδρύοντας την Εταιρία Χ.Γ.Σακελλαριδη-Ζ.Ν.Μπογδάνου), Jaeger of London, Celine και συντέλεσε στην ίδρυση της αλυσίδας CONTINENT (μετέπειτα CARREFOUR) του οποίου υπήρξε και Α' αντιπρόεδρος του Δ.Σ.