Κομισιόν: Υποπτη η ΔΕΗ για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης την περίοδο 2013-2019 - Τι απαντά η εταιρεία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε την ελληνική εταιρεία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού («ΔΕΗ») για την προκαταρκτική της άποψη ότι παραβίασε τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ πωλώντας ηλεκτρική ενέργεια στην ελληνική χονδρική αγορά κάτω του κόστους, αποκλείοντας έτσι τους κύριους ανταγωνιστές της, επισημαίνει ανακοίνωση της Κομισιόν.

Η ΔΕΗ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής λιανικής και χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, στην οποία το Ελληνικό Δημόσιο κατέχει σημαντικό μειοψηφικό μερίδιο. Μεταξύ 2013 και 2019, η ΔΕΗ έλεγχε όλη τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική δυναμικότητα καθώς και ορισμένες από τις μονάδες παραγωγής φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δραστηριοποιήθηκε επίσης στην παροχή ενέργειας σε λιανικούς και επαγγελματίες καταναλωτές.

Η προκαταρκτική άποψη της Επιτροπής είναι ότι η ΔΕΗ κατείχε δεσπόζουσα θέση στη διασυνδεδεμένη ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία κατά την υπό εξέταση περίοδο περιλάμβανε την ηπειρωτική Ελλάδα καθώς και το Ιόνιο και μερικά νησιά του Αιγαίου.

Η Επιτροπή έχει προκαταρκτικές ανησυχίες ότι, μεταξύ 2013 και 2019, η ΔΕΗ έκανε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας προμηθεύοντας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τους θερμικούς της σταθμούς (π.χ. λιγνίτη και φυσικό αέριο) σε τιμές χαμηλότερες από το μεταβλητό κόστος τους (δηλαδή το κόστος που αυξάνονται με τον όγκο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει η ΔΕΗ ).

Οι ύποπτες συνέπειες αυτής της υποτιθέμενης συμπεριφοράς στην ελληνική αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας ήταν ότι οι ανεξάρτητοι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας περιθωριοποιήθηκαν και οι επενδύσεις σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας αποτρεπόταν. Αυτό θα μπορούσε να είχε εμποδίσει τους ανεξάρτητους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας να επεκταθούν σε επίπεδο λιανικής, εμποδίζοντας τις προσπάθειες απελευθέρωσης της λιανικής αγοράς που ολοκληρώθηκε επίσημα τον Ιούλιο του 2013. Επομένως, η συμπεριφορά της ΔΕΗ μπορεί να οδήγησε σε υψηλότερες τιμές για τους Έλληνες καταναλωτές, καθώς και υψηλότερα επίπεδα εκπομπών της τοπικής ρύπανσης.

Εάν επιβεβαιωθεί η προκαταρκτική άποψη της Επιτροπής, αυτή η συμπεριφορά θα παραβίαζε το άρθρο 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΛΕΕ»), το οποίο απαγορεύει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης.

Η αποστολή κοινοποίησης αιτιάσεων δεν προδικάζει το αποτέλεσμα μιας έρευνας. Σύμφωνα με το Reuters εταιρείες που παραβιάζουν τους κανόνες της Κομισιόν για τον ανταγωνισμό αντιμετωπίζουν πρόστιμα έως 10% των παγκόσμιων εσόδων τους.

Margrethe Vestager: Ανησυχούμε ότι η Ελληνική Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ΔΕΗ, μπορεί να έκανε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της πουλώντας σε τιμές κάτω του κόστους στη χονδρική αγορά για περισσότερα από έξι χρόνια. Η συμπεριφορά της ΔΕΗ μείωσε την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από περιβαλλοντικά καθαρότερες αντίπαλες εταιρείες. Η συμπεριφορά αυτή παρεμπόδισε επίσης τον ανταγωνισμό σε επίπεδο λιανικής. Μια λιγότερο ανταγωνιστική αγορά λιανικής σήμαινε ότι αυτές οι χαμηλότερες τιμές χονδρικής δεν μετακυλίονταν στις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Οι Έλληνες καταναλωτές μπορεί επομένως να έχουν υποφέρει από υψηλές τιμές λιανικής και μεγαλύτερη τοπική ρύπανση.

ΔΕΗ: Συνεργαζόμαστε με την Κομισιόν - Θα προασπιστούμε τα δικαιώματά μας

Η ΔΕΗ με ανακοίνωση της στο χρηματιστήριο σημειώνει ότι η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (η Επιτροπή) απέστειλε σήμερα μια Ανακοίνωση Αιτιάσεων (Statement of Objections) στη ΔΕΗ σχετικά με υποτιθέμενη παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η υπόθεση ξεκίνησε με τον έλεγχο στα γραφεία της ΔΕΗ τον Φεβρουάριο 2017 και οι επίσημες διαδικασίες ξεκίνησαν τον Μάρτιο 2021.

Η ΔΕΗ έχει συνεργαστεί με την Επιτροπή καθ’ όλη τη διάρκεια της υπόθεσης. Οι αιτιάσεις της Επιτροπής σχετίζονται με την περίοδο από τον Ιούλιο 2013 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Η υπόθεση αφορά περίοδο πριν τον επανασχεδιασμό της Ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού σύμφωνα με τις επιταγές του μοντέλου Στόχου της ΕΕ (Target Model) αλλά κυρίως πολύ πριν από τον μετασχηματισμό της εταιρείας σε μια μοντέρνα και βιώσιμη εταιρεία ενέργειας.

Η ΔΕΗ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την Επιτροπή και να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα και αναγκαία μέτρα προκειμένου να προασπίσει τα δικαιώματά της. Η Ανακοίνωση Αιτιάσεων αποτελεί ένα βήμα της έρευνας και όπως τονίζει και η Επιτροπή στη δήλωσή της, η επίδοση της δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.

Ιστορικό

Τον Μάρτιο του 2021, η Επιτροπή κίνησε επίσημη αντιμονοπωλιακή έρευνα για να αξιολογήσει πιθανή καταχρηστική συμπεριφορά της ΔΕΗ στον τομέα χονδρικής της ελληνικής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η κοινοποίηση αιτιάσεων είναι ένα επίσημο βήμα στις έρευνες της Επιτροπής για ύποπτες παραβιάσεις των αντιμονοπωλιακών κανόνων της ΕΕ. Η Επιτροπή ενημερώνει εγγράφως τα ενδιαφερόμενα μέρη για τις αντιρρήσεις που διατυπώθηκαν εναντίον τους. Τα μέρη μπορούν στη συνέχεια να εξετάσουν τα έγγραφα του φακέλου έρευνας της Επιτροπής, να απαντήσουν γραπτώς και να ζητήσουν προφορική ακρόαση για να παρουσιάσουν τις απόψεις τους για την υπόθεση ενώπιον εκπροσώπων της Επιτροπής και των εθνικών αρχών ανταγωνισμού.

Εάν η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα, αφού τα μέρη ασκήσουν τα δικαιώματα υπεράσπισής τους, ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία για παράβαση, μπορεί να εκδώσει απόφαση που απαγορεύει τη συμπεριφορά και επιβάλλει πρόστιμο έως και 10% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών μιας εταιρείας.

Δεν υπάρχει νομική προθεσμία για την ολοκλήρωση της αντιμονοπωλιακής έρευνας από την Επιτροπή σχετικά με αντιανταγωνιστική συμπεριφορά. Η διάρκεια μιας αντιμονοπωλιακής έρευνας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η πολυπλοκότητα της υπόθεσης, ο βαθμός στον οποίο οι ενδιαφερόμενες εταιρείες συνεργάζονται με την Επιτροπή και η άσκηση των δικαιωμάτων υπεράσπισης.