Στα 8,2 δισ. ευρώ η αξία των ελληνικών startups - Απασχολούν 7.000 άτομα
Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει επιδείξει μεγάλη δυναμική ανάπτυξης στον χώρο της καινοτόμου επιχειρηματικότητας
Ο ρόλος των θερμοκοιτίδων και των startups στην ανάπτυξη της ελληνοκαναδικής συνεργασίας στον κρίσιμο τομέα της καινοτομίας συζητήθηκαν στο δεύτερο Οικονομικό Φόρουμ στο Τορόντο.
Στα οφέλη και στην προοπτική από την αναπτυσσόμενη συνεργασία με το οικοσύστημα καινοτομίας στον Καναδά -και ιδιαίτερα στο Τορόντο, αναφέρθηκε η διευθύντρια του egg – enter grow go της Eurobank Ρούλα Μπαχταλιά. «Το οικοσύστημα καινοτομίας στο Τορόντο προσομοιάζει με το ελληνικό οικοσύστημα, καθώς μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες, έχουμε κοινά στοιχεία στην επιχειρηματική κουλτούρα, και αντιλαμβανόμαστε με τον ίδιον τρόπο την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία. Πιστεύω πως ακόμη κι αν υπάρχει μεγάλη γεωγραφική απόσταση, είναι μια ενδιαφέρουσα αγορά για επέκταση, για τις νέες επιχειρήσεις που κάνουν τα πρώτα τους βήματα σε ένα διεθνές περιβάλλον» ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Μπαχταλιά.
«Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει επιδείξει μεγάλη δυναμική ανάπτυξης στον χώρο της καινοτόμου επιχειρηματικότητας και υπάρχει σημαντικό πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνεργασίας μεταξύ των δύο οικοσυστημάτων καινοτομίας Ελλάδας και Καναδά» ανέφερε χαρακτηριστικά η διευθύντρια του EGG επισημαίνοντας πως η αξία του ελληνικού συστήματος καινοτομίας έφτασε τα 8,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022 από 1,1 δισ. το 2017, ενώ ο αριθμός των εγγεγραμμένων νεοφυών επιχειρήσεων στο Elevate Greece ανέρχεται σε 800 και ο αριθμός των εργαζομένων σε αυτές τις εταιρείες ξεπερνά τις 7.000.
Υπογράμμισε, δε, την υποστήριξη της Δρ. Μαρίας Μπουτρογιάννη, μέλους της συμβουλευτικής επιτροπής του EGG, στην ανάπτυξη αυτής της σχέσης με τον Καναδά ενώ αναφέρθηκε στην πολυεπίπεδη συνεργασία με τη θερμοκοιτίδα DMZ (DMZ Incubator, Canada), με την οποία υπήρξε ένα αρχικό μνημόνιο συνεργασίας για πέντε έτη, το οποίο επεκτάθηκε για ακόμη μια πενταετία. Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής, είναι το δεύτερο επιχειρηματικό ταξίδι του EGG στο Τορόντο με τη συμμετοχή τριών εταιρειών (όπως και το πρώτο), που ενδιαφερονται να επεκταθούν στην αγορά του Τορόντο.
Ειδικότερα για τη συνεργασία με την DMZ, η κ. Μπαχταλιά αναφέρθηκε στην πτυχή της φιλοξενίας, που σημαίνει -μεταξύ άλλων- διασύνδεση με τις startups που εκκολάπτει η συγκεκριμένη θερμοκοιτίδα, με επενδυτές και πιθανούς πελάτες, στην πτυχή του mentoring, της συμβουλευτικής δηλαδή στις εταιρείες που η Eurobank υποστηρίζει στην Ελλάδα. Ανακοίνωσε επίσης το 3ο egg Investor Day που θα λάβει χώρα την 16 Φεβρουαρίου 2024 στο egg hub στην Αθήνα και κάλεσε το επενδυτικό κοινό του Τορόντο να συμμετάσχει ακόμη και διαδικτυακά σε αυτή την σημαντική εκδήλωση, όπου θα παρουσιάσει ένα μεγάλο πλήθος καινοτόμων εταιρειών οι οποίες αναζητούν χρηματοδότηση για την ανάπτυξη της εταιρείας τους.
1.200 επιχειρηματίες φιλοξενήθηκαν από τον επιταχυντή EGG – 200 εταιρείες γεννήθηκαν στο EGG hub
Η κ. Μπαχταλιά παρουσίασε επίσης το egg, τον επιχειρηματικό επιταχυντή που υποστηρίζει καινοτόμες εταιρείες να έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα αλλά να αναπτυχθούν διεθνώς επισημαίνοντας -μεταξύ άλλων- πως «μέχρι σήμερα ο επιταχυντής του egg έχει φιλοξενήσει 1.200 επιχειρηματίες και περίπου 200 εταιρείες γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο hub του EGG». Έφερε, δε, ως παράδειγμα την Augmenta, μια εταιρεία αγροτεχνολογίας που με την υποστήριξη της Eurobank και του EGG σε όλο της το ταξίδι από startup σε scaleup και την περαιτέρω ανάπτυξή της εξαγοράστηκε τελικά φέτος από τον Όμιλο Agnellifamily, έναντι 110 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ευκαιρίες για διείσδυση και σε άλλες αγορές
Από την πλευρά της, η Andrea Richardson, διευθύντρια στρατηγικών projects της DMZ Incubator (Canada), μιας θερμοκοιτίδας που βοηθά νεοφυείς επιχειρήσεις να δημιουργήσουν συνέργειες και να επεκταθούν συνδέοντάς τες με πελάτες, κεφάλαια, ειδικούς και μια κοινότητα επιχειρηματιών και πρωτοπόρων σε διάφορους τομείς, αναφέρθηκε στην ιδιαίτερη σημασία της συνεργασίας με το EGG υπογραμμίζοντας τις πολλές ευκαιρίες που υπάρχουν για συνεργασία και φέρνοντας ως παράδειγμα δύο σημαντικούς τομείς, στους οποίους η Ελλάδα έχει καταγράψει απτά αποτελέσματα, τον τουρισμό και τη φιλοξενία εν γένει.
Αναφέρθηκε, επίσης, στην πρόσβαση που μπορούν να αποκτήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις από την Ελλάδα όχι μόνο στην αγορά του Καναδά αλλά και σε άλλες αγορές μέσα απ’ αυτόν, όπως της βόρειας Αμερικής, αλλά και το αντίστροφο, την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή -και όχι μόνο- αγορά, μέσω της Ελλάδας, για τις καναδικές επιχειρήσεις.
Στρατηγικό πλεονέκτημα η ελληνική Διασπορά
Τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ελληνική Διασπορά στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένου και του τομέα της καινοτομίας, υπογράμμισε -μεταξύ άλλων- ο Peter Polydor, πρόεδρος της Ergo Holdings & Ergo Capital (Canada). Η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερες συνέργειες και μεγαλύτερη σύνδεση με τη Διασπορά, ανέφερε ο κ. Polydor και πρόσθεσε: «η ελληνική Διασπορά είναι τόσο ισχυρή που μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο στρατηγικό πλεονέκτημα που καμιά άλλη χώρα δεν έχει».
Σε ό,τι αφορά, δε, τις startups σημείωσε ότι σήμερα είναι πολύ πιο αισιόδοξος για την εξέλιξή τους απ’ ό,τι στο παρελθόν και τις προέτρεψε να αναπτύσσουν τα προϊόντα τους στην Ελλάδα αλλά με το βλέμμα στραμμένο και στις αγορές του εξωτερικού ώστε να πετύχουν την επέκτασή τους. «Κατασκευάστε το στην Ελλάδα αλλά πουλήστε το στο εξωτερικό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ergo Holdings & Ergo Capital.
Startups με το δικό τους success story
Το δικό του success story ως startupper μοιράστηκε με όλους όσοι παρακολούθησαν τις εργασίες του φόρουμ ο Άγγελος Σταυράκης, CEO και συνιδρυτης της SafeSize, της εταιρείας η οποία χρησιμοποιώντας προηγμένη τεχνολογία μας βοηθάει να επιλέξουμε τα ιδανικά για το πόδι μας παπούτσια.
H SafeSize έρχεται να απαντήσει σ’ ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η αγορά παπουτσιού και αφορά το σωστό μέγεθος για τον κάθε έναν από εμάς βοηθώντας τους καταναλωτές να βρουν παπούτσια με την πλέον κατάλληλη γι’ αυτούς εφαρμογή τόσο σε φυσικά όσο και σε ηλεκτρονικά καταστήματα. Σήμερα, η ιδέα αυτή που ξεκίνησε ως μια startup τεχνολογίας και βρήκε την πρώτη της χρηματοδότηση στην Ολλανδία έχει αναπτυχθεί εκτός της Ελλάδας και της Ολλανδίας και σε αρκετές άλλες χώρες και συνεχίζει να «κοιτά» προς άλλες αγορές, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Στις δυνατότητες και προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και μάλιστα του τραπεζικού συστήματος, το οποίο βγαίνοντας από την κρίση είναι αυτήν τη στιγμή σε θέση να χρηματοδοτήσει μεγάλα πρότζεκτ, τα οποία είναι ικανά τα επόμενα χρόνια ν’ αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και να προσθέσουν πάρα πολλές θέσεις εργασίας, αναφέρθηκε ο Γενικός Διευθυντής Marketing και Εταιρικής Επικοινωνίας Ομίλου Eurobank ΑΕ, Μιχάλης Βλασταράκης μιλώντας στο δεύτερο Οικονομικό Φόρουμ στο Τορόντο, που οργάνωσε το Οικονομικό Φόρουμ Δελφών σε συνεργασία με την Ελληνική Πρωτοβουλία – Καναδάς, το Ελληνο-Καναδικό Εμπορικό Επιμελητήριο και το Ελληνο-Καναδικό Συμβούλιο Εμπορίου.
Στη συζήτηση με θέμα «Veture Capital Across the Ocean» (το επιχειρηματικό κεφάλαιο πέρα από τον ωκεανό), ο κ. Βλασταράκης αναφέρθηκε σε συγκεκριμένη μελέτη του τμήματος οικονομικών ερευνών της Eurobank, η οποία αναφέρεται σε πέντε πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και πρόσθεσε: «Αν κοιτάξει κανείς τα πρότζεκτ που έχουν δρομολογηθεί -και μάλιστα μόνο τα πολύ μεγάλα πρότζεκτ- βλέπει ότι στα επόμενα 10 με 20 χρόνια προστίθενται τέτοια ποσά στο ΑΕΠ μας, που πραγματικά μπορεί ν’ αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας και να προστεθούν έως και 450.000 θέσεις εργασίας».
Όσον αφορά το θέμα των VC’s και των startups, όπου η Ελλάδα βρίσκεται πιο πίσω σε σύγκριση με χώρες όπως π.χ. ο Καναδάς, ο κ. Βλασταράκης ανέπτυξε τις προοπτικές του ελληνικού οικοσυστήματος των startups, κάνοντας αναφορά στον επιταχυντή της Eurobank EGG (enter – grow – go) και την πορεία των εταιρειών τα τελευταία δέκα χρόνια αλλά και τον ρόλο της Eurobank, η οποία ως limited partner συμμετέχει σε πολλά venture capital funds, που χρηματοδοτούν τις startups από πολύ πρώιμα έως και αρκετά μεταγενέστερα στάδια.
«Σε σχέση με τις startups και το μέλλον τους στην Ελλάδα είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι γιατί πιστεύουμε πραγματικά στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας -βλέπουμε με χαρά πολλές spinoffs από τα πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια- κι ένας άλλος παράγοντας που μας κάνει αισιόδοξους είναι ότι η Ελλάδα δεν έζησε τις πολύ ψηλές αποτιμήσεις του 2021, οι οποίες στο εξωτερικό απογειώθηκαν, με αποτέλεσμα το ’22 και το ’23 να βλέπουμε δύσκολα χρόνια για τις startups και το venture capital. Αντίθετα, οι ελληνικές εταιρείες αναπτύσσονται συνεχώς και το venture capital funding το 2022 και το 2023 δεν είναι τόσο άσχημα όσο είναι στο εξωτερικό».
«Με τα νέα venture capital funds της ΕΑΤΕ (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων) πρόκειται να μπουν πολλαπλάσια κεφάλαια σε ελληνικές startups κι αυτό μας κάνει αισιόδοξους γιατί θα μπουν σε σωστές αποτιμήσεις. Και θέλω να πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουν όλοι την ευκαιρία να προσελκύσουν και ξένους επενδυτές και να αναπτυχθούν- γιατί όχι και πολύ πέρα από τα σύνορα της χώρας. Συμμετέχουμε και σε αυτά τα funds και είμαστε πραγματικά αισιόδοξοι για τα επόμενα χρόνια της χώρας μας παρακολουθώντας βέβαια πολύ στενά τα δύσκολα θέματα των γεωπολιτικών συνθηκών που είναι και στη γειτονιά μας» κατέληξε ο γενικός διευθυντής μάρκετινγκ και εταιρικής επικοινωνίας της Eurobank.
Δυναμική στο ελληνικό επιχειρείν και στο ελληνικό ταλέντο
Από την πλευρά του, ο Χάρης Λαμπρόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, καταδεικνύοντας τη δυναμική του οικοσυστήματος, σημείωσε: «τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουμε εν ενεργεία ιδρυμένα 20 σχήματα (funds), που είναι venture capitals, στα οποία εμείς έχουμε επενδύσει […] Εμείς, σήμερα, με τα δύσκολα χρόνια πριν και με την εμπειρία που υπήρξε τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα με την πρωτοβουλία του EquiFund το 2017, έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε 20 σχήματα εν λειτουργία, τα οποία έχουν ξεκινήσει να επενδύουν στην ελληνική οικονομία είτε σε startups είτε σε grownups. Στα σχήματα αυτά, εμείς έχουμε δεσμεύσει κεφάλαια προς επένδυση 432 εκατομμύρια. Αυτά τα funds, μαζί με τα ιδιωτικά λεφτά που έχουν αντλήσει, διαχειρίζονται συνολικά 1,17 δισεκατομμύρια, δηλαδή έχουν προσελκύσει άλλα 600 εκατομμύρια από ιδιώτες επενδυτές, είτε από φυσικά πρόσωπα είτε από ιδιώτες επενδυτές».
Τα παραπάνω, σύμφωνα με τον κ. Λαμπρόπουλο, δείχνουν τη δυναμική του οικοσυστήματος αυτού και «μια δυναμική στο ελληνικό επιχειρείν και στο ελληνικό ταλέντο, στο θέμα των επενδύσεων και του φιλεπενδυτικού περιβάλλοντος που ισχύει αυτή τη στιγμή, του θεσμικού πλαισίου που αλλάζει όλο και περισσότερο προς το καλύτερο».
Σημείωσε, δε, πως «επειδή η καινοτομία είναι για να δημιουργεί καλό σε όλο το κοινωνικό σύνολο, σημαίνει ότι θα δούμε και ωραία πράγματα ευρύτερα για το κοινωνικό σύνολο και όχι μόνο για τους επενδυτές. Εμείς γι’ αυτό επενδύουμε στην καινοτομία για να μπορεί αυτή να μεταλαμπαδευτεί και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ίδιο θέμα έχουν κι εδώ στον Καναδά, μόνο που εμείς έχουμε πολύ μικρές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να κάνουν scale up κι αυτές. Άρα με όλο αυτό το οικοσύστημα και τις συνέργειες που δημιουργούνται πιστεύουμε ότι θα δημιουργήσουμε τις συνθήκες ως καταλύτης για να διευκολυνθεί το ελληνικό επιχειρείν».
Αύξηση των VC’s στον Καναδά
Στην αύξηση των VC’s στον Καναδά αναφέρθηκε ο David Kornacki, Director, Research and Product, Canadian Venture Capital Association (Canada) υπογραμμίζοντας πως παρατηρούνται πολύ περισσότερες επενδύσεις. Αναφέρθηκε -μεταξύ άλλων-στα χαρακτηριστικά της καναδικής αγοράς και την εξειδίκευση σε τομείς όπως αυτός της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και στα κίνητρα που έχει δώσει η καναδική κυβέρνηση, τον ρόλο της οποίας χαρακτήρισε πολύ υποστηρικτικό ως προς την ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα.
Για τον ρόλο της Intrinsic Innovations μίλησε η Marina Cortes (deal partner) επισημαίνοντας πως «ειδικευόμαστε σε ξένες startups, τις οποίες και φέρνουμε εδώ, στον Καναδά» και σημειώνοντας πως πέραν των φορολογικών και νομικών ζητημάτων, αυτό που προέχει και στο οποίο πρέπει να αποδίδεται μεγάλη σημασία σε ό,τι αφορά τις διεθνείς επενδύσεις είναι ο βαθμός εμπιστοσύνης που έχεις για την αγορά στην οποία σκοπεύεις να μπεις. Εκτίμησε, δε, πως υπάρχει πολύς χώρος για συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Καναδά στον συγκεκριμένο τομέα και προέτρεψε όλους όσοι ασχολούνται με τον κλάδο των VC’s να φέρουν εγγύτερα τα δίκτυα στις δύο χώρες