O πλουσιότερος Έλληνας, Αριστοτέλης Μυστακίδης και το deal με Μυτιληναίο

Glencore: H Goldman Sachs των εμπορευμάτων

Ποιος όμως είναι ο Αριστοτέλης Μυστακίδης, το νέο δηλαδή παγκόσμιο αστέρι του ελληνικού business σύμφωνα με το Ιερό βιβλίο της οικονομίας, το Forbes; Η εκτιμώμενη περιουσία του είναι ύψους τουλάχιστον 2,8 δισ. δολαρίων όταν ο Σπύρος Λάτσης έχει 2,6 δισ. δολάρια και ο Φίλιππος Νιάρχος 2,5 δισ. δολάρια. Αν θέλουμε να δούμε πως ο Έλληνας κροίσος έκανε την περιουσία του θα πρέπει να πάμε λίγο βαθύτερα στο χρόνο. Να φθάσουμε δηλαδή στον άνθρωπο που σηματοδότησε την πετρελαϊκή πολυεθνική - φάντασμα Glencore, τον Marc Rich. H Glencore περισσότερο μοιάζει με επενδυτική τράπεζα παρά με παραδοσιακή εταιρεία στο χώρο των πρώτων υλών και των εμπορευμάτων. Η μυστικοπάθεια της είναι παροιμιώδης και αυτόν το δρόμο ακολουθεί και ο Έλληνας επιχειρηματίας. Τα κεντρικά της γραφεία βρίσκονται σε ένα χωριουδάκι στο καντόνι Τσουνκ στην Ελβετία ενώ η εταιρεία φθάνει να πουλάει το 3% έως 5% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου. Παράλληλα είναι πωλητής και σημαντικών ποσοτήτων άλλων πρώτων υλών, από το αλουμίνιο, το χαλκό και τον άνθρακα, έως τη ζάχαρη, το σιτάρι και το κριθάρι.

Από το Ολοκαύτωμα στα δισεκατομμύρια

Η εταιρεία Glencore ιδρύθηκε με άλλο όνομα, το 1974 από τον Marc Rich. Παιδί Εβραίων από το Βέλγιο, ο Rich εγκατέλειψε την Ευρώπη και εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ το 1942, σε ηλικία 7 ετών, για να διαφύγει από τους Ναζί και τους Βέλγους συνεργάτες τους. Με στόχευση στην παγκόσμια αγορά και πώληση πετρελαίου, αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του '70 παραβιάζοντας το εμπάργκο και αγοράζοντας πετρέλαιο από το Ιράν και το Ιράκ, το οποίο κατόπιν πούλησε σε διπλάσια τιμή, σε αμερικανικές πετρελαϊκές. Οι φήμες από τότε για τον Εβραίο επιχειρηματία έδιναν κι έπαιρναν. Πολλοί τον ήθελαν διπλό πράκτορα. Άλλοι έλεγαν ότι πουλούσε ιρανικό πετρέλαιο στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ δίχως να νοιάζεται για τον εβραϊσμό. Πάντως, το 1983 κατηγορήθηκε από τις αμερικανικές αρχές για φοροδιαφυγή, κάτι που τον ανάγκασε να διαφύγει στην Ελβετία. Τη νέα Γη της Επαγγελίας για τον ίδιο. Λίγο πιο μετά, ο Bill Clinton θα του δώσει χάρη, κατά την τελευταία ημέρα της προεδρίας του σε μια απόφαση που συζητήθηκε πολύ ενώ αρκετοί λένε πως υπογείως ο Rich χρηματοδότησε το ίδρυμα του τέως προέδρου. Σε κάθε περίπτωση σήμερα η Glencore δεν φαίνεται να έχει τις σχέσεις που θέλουν να της αποδίδουν κατά το παρελθόν με κυβερνήσεις «τρομοκρατικών» κρατών. Είναι μία ιδιωτική εταιρεία που ανήκει στα στελέχη της ένα εκ των οποίων είναι και ο συμπατριώτης μας Αριστοτέλης Μυστακίδης. Σε μια λογική ανάλογη της Goldman Sachs, όσοι κερδίσουν τον τίτλο του partner μοιράζονται τα κέρδη της με βάση ένα πρόγραμμα οικονομικών κινήτρων που διαμορφώνονται ανάλογα με τις επιδόσεις του καθενός. Η εταιρεία απασχολεί 50.000 άτομα σε περισσότερες από 40 χώρες.

Η εταιρεία ειδικεύεται στο trading, ενώ η Glencore απαιτεί από τους υπαλλήλους της να είναι οι καλύτεροι του είδους ενώ οι περισσότεροι προσλαμβάνονται σε μικρή ηλικία, με την προσδοκία ότι θα παραμείνουν σε αυτήν για μεγάλο μέρος της καριέρας τους. Οι υπάλληλοί της χωρίζονται ανάμεσα στους «στοχαστές», τους ειδικούς που σχεδιάζουν τα πολύπλοκα οικονομικά deals της εταιρείας και στους «στρατιώτες», δηλαδή τους σκληροπυρηνικούς traders που αναλαμβάνουν να φέρουν σε πέρας τις συναλλαγές. Στα μέσα της δεκαετίας πάντως του '90 ήταν που η πορεία της εταιρείας άλλαξε εντελώς. Τότε, ο κ. Rich εκχωρεί στους τότε άμεσους συνεργάτες του τις μετοχές και τον έλεγχο της εταιρείας του. Η ομάδα αυτή αποτελούνταν από τον Νοτιοαφρικανό Ιβάν Γκλάσενμπεργκ, τον Βρετανό Σάιμον Μάρεϊ, τον Αμερικανό Tορ Πίτερσον, τον Ισπανό Ντανιέλ Ματέ Μπαδένες και τον Ελληνα Τέλη Μυστακίδη. Ο Έλληνας μάνατζερ αναλαμβάνει τον τομέα των λεγόμενων βιομηχανικών μετάλλων (χαλκός, ψευδάργυρος) και η μια επιτυχία ακολουθεί την άλλη. Το καλοκαίρι του 2010 η ηγετική ομάδα της Glencore ανακοινώνει την πρόθεσή της να εισαγάγει τις μετοχές της εταιρείας στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και του Χονγκ Κονγκ. Οι πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών μιλάνε για μια δημόσια εγγραφή από τις μεγαλύτερες στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό κλάδο παγκοσμίως. Συνολική αποτίμηση της εταιρείας: 61 δισ. δολάρια. Κάπως έτσι, το 2011 οι μέτοχοι – εργαζόμενοι της Glencore αγγίζουν σε προσωπική περιουσία δισεκατομμύρια δολάρια, βάσει των μετοχικών τους μεριδίων στην εταιρεία. Για τρεις εξ αυτών αυτό είναι το κομβικό σημείο στην καριέρα και την πορεία τους: ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και κάτοχος του -αναλογικά- μεγαλύτερου ποσοστού της, ο κ. Γκλάσενμπεργκ, μπαίνει κατευθείαν στους πρώτους 120 της λίστας των κροίσων, ο κ. Ματέ αίφνης γίνεται ο τέταρτος πλουσιότερος Ισπανός και ο Αριστοτέλης Μυστακίδης ο δεύτερος πλουσιότερος Ελληνας, πίσω μόνον από τον κ. Λάτση. Λίγο αργότερα θα τον ξεπεράσει σε μια απρόσμενη πορεία και ταυτόχρονα πολύ γρήγορη. Ο Έλληνας κροίσος γεννήθηκε στη Ρώμη, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, ως επιστημονικός σύμβουλος στο πρόγραμμα για την καταπολέμηση του υποσιτισμού. Γρήγορα μετακομίζει στη Βρετανία -εξ ου και η βρετανική υπηκοότητά του-, όπου σπούδασε στο London School of Economics. Πολύγλωσσος – μιλάει έξι γλώσσες – σύντομα θα δείξει τις ικανότητες του και θα γίνει περιζήτητος. Αρχικά θα εργαστεί στην επενδυτική Cargill πριν τον ανακαλύψει ο Marc Rich και τον μεταγράψει στην Marc Rich & Co..Ο κ. Μυστακίδης αγαπά πάρα πολύ την Ελλάδα αν και σπάνια έχει το χρόνο να την επισκεφθεί. Ο ίδιος ζει στο Μπάαρ της Ελβετίας, όπου βρίσκονται και τα κεντρικά γραφεία της Glencore, και στο στο Παρίσι. Του αρέσουν τα αυτοκίνητα ενώ ταξιδεύει συνέχεια στην Ασία.

Το deal των 200 εκατ. ευρώ με Μυτιληναίο

Ο ένας είναι ένας από τους σοβαρότερους παίκτες της ελληνικής αγοράς με βιομηχανική παρουσία και ανάπτυξη σε καιρό κρίσης. Είναι ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, ένας επιχειρηματίας αξιοσέβαστος, σε μια περίοδο που ελάχιστοι έχουν να διεκδικούν αυτόν τον τίτλο στη χειμαζόμενη από πολιτικο-οικονομικά σκάνδαλα χώρα μας. Ο άλλος, είναι ο άγνωστος πλουσιότερος Έλληνας στον πλανήτη. Ναι καλά διαβάσατε. Σε μια χώρα που τίποτα δεν μπορεί να κρατηθεί μυστικό, υπάρχει κι αυτό το φαινόμενο. Ο πλουσιότερος Έλληνας να είναι άγνωστος. Ο λόγος για τον Αριστοτέλη Μυστακίδη, τον νο 418 της παγκόσμιας κατάταξης της λίστας Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη, που ξεπερνά τον Σπύρο Λάτση (νο. 464) και Φίλιππο Νιάρχο (νο 491). Οι δυο τους υπέγραψαν ένα κολοσσιαίο για τα δεδομένα της χώρας μας συμβόλαιο, ύψους 200 εκατ. δολαρίων για την πώληση 75.000 τόνων αλουμινίου από τον όμιλο Μυτιληναίου (συγκεκριμένα τη θυγατρική εταιρεία Αλουμίνιον), στην ελβετική πολυεθνική Glencore. Ένα deal – πρόγευση όλων όσων ακολουθήσουν καθώς πηγές του ομίλου Μυτιληναίου μιλούν για συμφωνία που θα επεκταθεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια συμφωνία που δείχνει πως τα κυριότερα επιχειρηματικά κέντρα του πλανήτη, όπως είναι αυτό της Ελβετίας, δεν έχουν ξεγράψει – ακόμα – τη χώρα μας.

Τι κρύβεται πίσω από το deal

Σε μεγάλο βαθμό πάντως η συνεργασία με την Αλουμίνιον είχε να κάνει με τη βοήθεια που ο Αριστοτέλης Μυστακίδης ήθελε να παράσχει στη χώρα του και σε μια διακεκριμένη εταιρεία του αλλά και με την πολύ καλή επαφή που είχε στην Ελβετία και κατόπιν στη χώρα μας με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο. Το πώς πάντως θα κατορθώσει να αξιοποιήσει στο μέλλον ο Όμιλος Mυτιληναίου την επιχειρηματική σχέση του με την Glencore, θα φανεί στην πράξη. Όμως είναι βέβαιο πως η σχέση αυτή είναι μια σχέση υπό διαμόρφωση και εξέλιξη. Το εν λόγω deal δεν είναι τυχαίο καθώς ο Eλβετικός πολυεθνικός όμιλος πριν από λίγο καιρό εξαγόρασε τον κολοσσό Xstrata και συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των 3 μεγαλύτερων μεταλλευτικών και μεταλλουργικών εταιριών παραγωγής και εμπορίας παγκοσμίως. Η κίνηση αυτή έρχεται να πιστοποιήσει τον εξαγωγικό προσανατολισμό του Oμίλου και να υπογραμμίσει το σημαντικό ρόλο της βιομηχανίας Aλουμινίου στην Eλλάδα, της οποίας η προστιθέμενη αξία στο τελικό ελληνικό προϊόν που εξάγεται υπερβαίνει το 80%. Για το 2013 ο Όμιλος Mυτιληναίου υπολογίζει ότι το ποσοστό των εξαγωγών στο σύνολο των πωλήσεων θα κυμανθεί μεταξύ 80-90%, με εξαίρεση τη δραστηριότητα της ηλεκτρικής ενέργειας που αφορά την εγχώρια αγορά.