To ΔΝΤ, οι τράπεζες και η ασφυκτική πίεση για νέα ανακεφαλαιοποίηση

Σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται και παρακολουθεί η κυβέρνηση το νέο θρίλερ με πρωταγωνιστή το ΔΝΤ και τις ελληνικές τράπεζες, ευελπιστώντας ότι η Τράπεζα της Ελλάδας και η ΕΚΤ θα βγάλουν το... φίδι από την τρύπα και δεν θα τριτώσει το κακό, μετά από την εντυπωσιακή και ξεκάθαρη νίκη του Ταμείου στο πεδίο των συντάξεων και του αφορολόγητου, όπου η Αθήνα και οι Ευρωπαίοι υποχρεώθηκαν σε άτακτη υποχώρηση.

Κι εδώ ακριβώς βρίσκεται ο δεύτερος παράγοντας ανησυχίας, καθώς ενώ το 2013 οι Ευρωπαίοι συντάχθηκαν πλήρως με την ελληνική πλευρά- και τη λογική- αυτή τη φορά κινούνται πιο διπλωματικά και σε καμία περίπτωση δεν δίνουν την εντύπωση ότι... διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους, απέναντι στις πιέσεις του ΔΝΤ για νέα έρευνα της ποιότητας του ενεργητικού (AQR) των ελληνικών τραπεζών και νέα stress tests πριν από τον Αύγουστο του 2018.
“Τους το απέκλεισαν. Ακολουθούμε τον προγραμματισμό μας”, δήλωσε στα “Π” ανώτατη τραπεζική πηγή, υποστηρίζοντας ότι η ΕΚΤ δεν δείχνει να συμμερίζεται τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ κι ως εκ τούτου δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Ευρωπαϊκές πηγές σημειώνουν, πάντως, ότι ο υπουργός Οικονομικών θα δεχθεί αφόρητες πιέσεις από την ομάδα του ΔΝΤ κατά την αξιολόγηση του Οκτωβρίου, αναφορικά με τις προοπτικές του εγχώριου τραπεζικού συστήματος και μόνο ως απειλή μπορεί να θεωρηθεί ότι ήδη το Ταμείο έχει αναδείξει το θέμα της αξιολόγησης της εποπτείας και της υγείας των ελληνικών τραπεζών ως το βασικό αντικείμενο της δικής του πρώτης αξιολόγησης- στο πλαίσιο του δικού του προγράμματος- στις αρχές του Φεβρουαρίου.
Ποιές είναι οι διαπιστώσεις- εκτιμήσεις του ΔΝΤ, που ήδη έχουν κινητοποιήσει τα επιτελεί των συστημικών τραπεζών; Κατ’ αρχάς ότι είναι αισιόδοξες όλες οι παραδοχές για την ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να διαχειριστούν άμεσα το οξύ πρόβλημα των “κόκκινων” δανείων. Επί της ουσίας, οι τεχνοκράτες του Ταμείου θεωρούν ότι νομοθετικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει ως τώρα- εξωδικαστικός, πλαίσιο πώλησης προβληματικών δανείων, νομική προστασία τραπεζικών στελεχών που “τρέχουν” αναδιαρθρώσεις δανείων- είναι σημαντικές, αλλά δεν είναι αρκετές από μόνες τους για να περιορίσουν δραστικά τον όγκο των δανείων που έχουν συσσωρευθεί τα χρόνια της κρίσης και απειλούν όχι μόνο τον τραπεζικό τομέα αλλά συνολικά την προοπτική της ελληνικής οικονομίας.
Με βάση τα στοιχεία του Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), που επικαλείται το ΔΝΤ, προβλέπεται μια πολύ μικρή μείωση του αριθμού των “κόκκινων” δανείων ως το τέλος του 2018 και συγκεκριμένα από το 49% στο 42%, διατηρώντας την Ελλάδα στο υψηλότερο σκαλοπάτι της Ευρωζώνης, κάτι που κατά τη λογική του Ταμείου δεν... χωνεύεται εύκολα από τη στιγμή που από το καλοκαίρι του επόμενου έτους η Ελλάδα θεωρητικά δεν θα βρίσκεται σε πρόγραμμα, άρα δεν θα υπόκειται στους σημερινούς ασφυκτικούς κανόνες επιτήρησης. Αυτό που πολλαπλασιάζει, δε, τους προβληματισμούς του ΔΝΤ, είναι το ιστορικό προηγούμενο 26 χωρών, που βρέθηκαν σε κρίση μετά από το 1960 και χρειάστηκαν κατά μέσο όρο μια ολόκληρη 7ετία για να περιορίσουν τον όγκο των “κόκκινων” δανείων τους και μάλιστα από πολύ χαμηλότερο ύψος.
Το χτύπημα κάτω από τη μέση του ΔΝΤ είναι, όμως, πολύ πιο ύπουλο απ’ όσο φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού, καθώς η οποιαδήποτε επιπλοκή στο τραπεζικό σύστημα θα αλλάξει άρδην και το σχεδιασμό ελάφρυνσης του Χρέους. “Είναι πολύ πιθανόν να μην επαρκούν τα 10 δισ ευρώ από τον κουμπαρά του ESM”, λένε ευθαρσώς τα στελέχη του Ταμείου, σημειώνοντας ότι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο πρέπει να γίνει έλεγχος σε βάθος ως τον Αύγουστο του 2018, αφού αν δεν επαρκούν τα υπόλοιπα του ESM, πάει... περίπατο και το σχέδιο εξαγοράς των ακριβών δανείων του ΔΝΤ με το φτηνό χρήμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ή ακόμα και ο σχεδιασμός για Προληπτική Πιστωτική Γραμμή χωρίς νέο χρήμα.

“Βόμβα” με αύξηση της κάλυψης για τα νέα εγγυημένα δάνεια

Αυτό που θα προκαλέσει, όμως, κοινωνικές αναταράξεις και πιθανότατα νέες ενδοκυβερνητικές τριβές, είναι η δέσμευση που έχει αναλάβει η κυβέρνηση- και μάλιστα ως διαρθρωτικό ορόσημο (Structural Benchmark)- προκειμένου να φέρει διάταξη το Σεπτέμβριο, με την οποία οι τράπεζες θα έχουν μεγαλύτερη ή πλήρη κάλυψη για τα νέα εγγυημένα δάνεια!
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο- που επίσης πέρασε κατ’ απαίτηση της Τρόικας- οι τράπεζες βρίσκονται στην πρώτη σειρά ικανοποίησης των απαιτήσεων τους αλλά με ποσοστό κάλυψης 65%, που σύμφωνα με το ΔΝΤ είναι η μοναδική περίπτωση σε όλη την Ευρώπη. Με βάση το νέο Μνημόνιο, που έχει συνυπογράψει η κυβέρνηση με το ΔΝΤ, ως το Σεπτέμβριο θα γίνει αναμόρφωση του πλαισίου με βάση τις βέλτιστες πρακτικές. Ποιές είναι αυτές; Με εξαίρεση τη Γαλλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, όπου διατηρούνται κάποια ελάχιστα ποσοστά προστασίας για τις απαιτήσεις των εργαζομένων, σε όλες τις υπόλοιπες χώρες οι τράπεζες ικανοποιούνται πλήρως και κατά προτεραιότητα.