Ελλειμμα 2,2 δισ. στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το α' τριμήνο του 2015

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας το Μάρτιο του 2015, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 404 εκατ. ευρώ, κατά 316 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του Μαρτίου του 2014. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στον περιορισμό του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και στην επιδείνωση των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων. Οι ανωτέρω εξελίξεις αντισταθμίστηκαν, ως ένα βαθμό, από τη βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών μειώθηκε κατά 281 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του Μαρτίου του 2014, κυρίως λόγω του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων, ως αποτέλεσμα της πτώσης της τιμής του πετρελαίου. Επίσης, περιορίστηκαν και οι καθαρές δαπάνες για αγορές πλοίων. Αντιθέτως, το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία σημείωσε αύξηση, παρά την άνοδο κατά 12,8% των εισπράξεων από εξαγωγές, δεδομένου ότι οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν περισσότερο (κατά 17,4%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από κατασκευαστικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και από υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών. Το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου κατέγραψε μικρή άνοδο, ως αποτέλεσμα της αύξησης κατά 34,3% των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών το Μάρτιο και της ανόδου των αντίστοιχων εισπράξεων κατά 13,3%, η οποία αντιστάθμισε την αύξηση (κατά 15%) των ταξιδιωτικών δαπανών κατοίκων στο εξωτερικό.

Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα 40 εκατ. ευρώ, κατά 336 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο του ίδιου μήνα του 2014, κυρίως λόγω του περιορισμού των καθαρών λοιπών πρωτογενών εισοδημάτων και της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων σημείωσε έλλειμμα 50 εκατ. ευρώ έναντι πλεονάσματος 38 εκατ. ευρώ το Μάρτιο του 2014, κυρίως λόγω της μεταστροφής του μικρού πλεονάσματος στο ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης με την ΕΕ σε έλλειμμα.

Το α΄ τρίμηνο του 2015, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε έλλειμμα 2,2 δισεκ. ευρώ, αυξημένο κατά 1 δισεκ. ευρώ έναντι εκείνου του α΄ τριμήνου του 2014. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην επιδείνωση των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων καθώς και στην επιδείνωση του ισοζυγίου υπηρεσιών. Αντιθέτως, το ισοζύγιο αγαθών παρουσίασε βελτίωση, η οποία υπεραντιστάθμισε τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών, με αποτέλεσμα τη βελτίωση του συνολικού ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών μειώθηκε κατά 359 εκατ. ευρώ, λόγω της πτώσης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων, ως αποτέλεσμα της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, και για αγορές πλοίων. Αντιθέτως, το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία αυξήθηκε. Σημειώνεται ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία σημείωσαν άνοδο κατά 2,4%, ενώ αύξηση κατά 9,3% παρουσίασαν και οι αντίστοιχες δαπάνες για εισαγωγές.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε, καθώς η μείωση των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές και λοιπές υπηρεσίες αντισταθμίστηκε μόνο μερικώς από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες. Το α΄ τρίμηνο του 2015, οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 45,6% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014, αλλά οι αντίστοιχες εισπράξεις αυξήθηκαν μόνο κατά 12,8%.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων, το α΄ τρίμηνο του 2015, συρρικνώθηκε κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών που αφορούν εισοδήματα από επενδύσεις (τόκους, μερίσματα, κέρδη) και της μείωσης των καθαρών λοιπών πρωτογενών εισοδημάτων. Επίσης, το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος στο ίδιο διάστημα του 2014.

Ισοζύγιο Κεφαλαίων

Το Μάρτιο του 2015, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων σημείωσε άνοδο κατά 315 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας την άνοδο των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τη γενική κυβέρνηση, σε σύγκριση με το Μάρτιο του 2014. Το α΄ τρίμηνο του 2015 το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε πλεόνασμα 480 εκατ. ευρώ, κατά 981 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2014.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Το Μάρτιο του 2015, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα 83 εκατ. ευρώ, περίπου στο ίδιο επίπεδο με εκείνο του Μαρτίου του 2014. Το α΄ τρίμηνο του 2015 σημειώθηκε έλλειμμα 1,7 δισεκ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 308 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2014.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Το Μάρτιο του 2015, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό μειώθηκαν κατά 24 εκατ. ευρώ. Οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, που αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν καθαρή μείωση 69 εκατ. ευρώ, ως αποτέλεσμα κυρίως δύο συναλλαγών: της εκροής 118 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης της συμμετοχής της εταιρίας Capital Group Companies Inc (ΗΠΑ) στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας Eurobank και της εισροής 61 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης της συμμετοχής της εταιρίας Fairfax Financial Holdings Limited (Καναδάς) στο μετοχικό κεφάλαιο της προαναφερθείσας τράπεζας.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 1,6 δισεκ. ευρώ αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 789 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια έκδοσης μη κατοίκων και την αύξηση κατά 740 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων. Αντιθέτως, οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 322 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων παρατηρήθηκε καθαρή αύξηση των απαιτήσεων κατά 1,8 δισεκ. ευρώ, η οποία αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 1,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεων κατά 3,9 δισεκ. ευρώ αντανακλά κυρίως την καθαρή αύξηση κατά 5,4 δισεκ. ευρώ των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα και την καθαρή μείωση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους, εκ των οποίων 1,6 δισεκ. ευρώ αφορούν αποπληρωμή χρεολυσίων στο ΔΝΤ στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης.

Το α΄ τρίμηνο του 2015, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό σημείωσαν αύξηση 52 εκατ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, μειώθηκαν κατά 64 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, η καθαρή μείωση κατά 6,7 δισεκ. ευρώ των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 11,4 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση των τοποθετήσεών τους σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων ύψους 4,6 δισεκ. ευρώ. Επίσης, οι καθαρές υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 2,5 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, αλλά και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων.

Τέλος, στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων κατά 14,3 δισεκ. ευρώ αντανακλά κυρίως τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων και την αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Από την άλλη πλευρά, η αύξηση των υποχρεώσεων κατά 12,2 δισεκ. ευρώ οφείλεται αφενός στην άνοδο των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα και αφετέρου στην έκδοση τραπεζογραμματίων πέραν της κλείδας συμμετοχής της χώρας στο Ευρωσύστημα. Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε σημαντικό βαθμό από την αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων των κατοίκων.

Στο τέλος Μαρτίου του 2015, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 6,05 δισεκ. ευρώ, έναντι 5,5 δισεκ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου του 2014.