Ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες της ανόδου της ακροδεξιάς στο Ευρωκοινοβούλιο

Τα ακροδεξιά κόμματα πιθανώς θα έχουν μεγαλύτερο ρόλο στη χάραξη της ευρωπαϊκής πολιτικής τα επόμενα πέντε χρόνια, αφού τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών έδειξαν ότι το κοινοβουλευτικό τοπίο αλλάζει δραματικά. Η άνοδος της ακροδεξιάς ομάδας Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) στην οποία είναι ενταγμένη ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λε Πεν και η ήττα των Πράσινων αφήνουν τα κεντρώα κόμματα αποδυναμωμένα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των 720 εδρών.

Στο παρελθόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθοδηγούνταν από μια ισχυρή πλειοψηφία κεντρώων κομμάτων, τα οποία συνήθως ψηφίζουν από κοινού προκειμένου να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία. Πράγματι, το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) προβλέπεται για άλλη μια φορά να κερδίσει τις περισσότερες κοινοβουλευτικές έδρες και να διατηρήσει την κυριαρχία του. Ωστόσο, ένας κεντρώος συνασπισμός υπό την ηγεσία του EPP μπορεί τώρα να εξαρτάται από την υποστήριξη της δεξιάς πολιτικής ομάδας Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) για την ψήφιση ορισμένων νόμων.

Η Αρμίδα βαν Ριτζ, ανώτερη ερευνήτρια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος στη δεξαμενή σκέψης του Chatham House, δήλωσε στο CNBC ότι η επιρροή της ακροδεξιάς «γίνεται ήδη αισθητή» στην ΕΕ, αλλά ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αλλαγές πολιτικής και «πισωγυρίσματα» στο νέο Κοινοβούλιο.

Πώς θα μπορούσαν οι αλλαγές στη σύνθεση του ευρωκοινοβουλίου να επηρεάσουν την πολιτική της ΕΕ

Μεταναστευτικό

Το μεταναστευτικό θα παραμείνει στο επίκεντρο της πολιτικής ατζέντας, με τα δεξιά κόμματα να αναμένεται να υποστηρίξουν την αύξηση της ασφάλειας των συνόρων και μια αυστηρότερη στάση απέναντι στις αφίξεις ανθρώπων από χώρες εκτός της ΕΕ. Ωστόσο, η εφαρμογή των μέτρων αυτών θα παραμείνει ένα σημείο αιχμής, με σαφείς διαιρέσεις μεταξύ του Βορρά και του Νότου σχετικά με την πιο αξιόπιστη στρατηγική.

Πράσινη ατζέντα

Οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες έχουν ήδη παραγκωνιστεί εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν περαιτέρω αντιδράσεις. Η θέσπιση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας – το εμβληματικό πρόγραμμα ουδετερότητας του άνθρακα της ΕΕ – βρίσκεται πλέον σε «πραγματικό κίνδυνο», σύμφωνα με την ερευνήτρια, με το Κοινοβούλιο να έχει ήδη αποδυναμώσει κάποιες πτυχές της νομοθεσίας για να κατευνάσει τη Δεξιά.

Οι γεωργικές πολιτικές πιθανότατα θα παραμείνουν ως έχουν μετά από μια σειρά διαμαρτυριών των αγροτών νωρίτερα φέτος. Εν τω μεταξύ, τα σχέδια για την εφαρμογή της απαγόρευσης της πώλησης νέων οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης έως το 2035 θα μπορούσαν επίσης να καταργηθούν, δήλωσαν οι αναλυτές.

Οι πολιτικοί επιστήμονες αμφιβάλλουν ότι υπήρξε ευρεία αντίδραση κατά της ευρωπαϊκής πολιτικής για το κλίμα, αλλά προειδοποιούν ότι τα κακοσχεδιασμένα μέτρα -ιδιαίτερα αυτά που πλήττουν περισσότερο τα φτωχότερα νοικοκυριά- μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ.

Ο Ωρελιέν Σοσέι, επίκουρος καθηγητής στο Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment, δήλωσε ότι οι πολιτικές για το κλίμα που πλήττουν άμεσα τα νοικοκυριά μπορεί να προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις «ακόμη και σε έναν πληθυσμό που δεν αμφισβητεί την πραγματικότητα της κλιματικής αλλαγής».

«Παρά τα εκλογικά αποτελέσματα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ανησυχία των Ευρωπαίων για την κλιματική κρίση παραμένει πολύ υψηλή», δήλωσε στον Guardian.

Οι περιβαλλοντικές ομάδες στις Βρυξέλλες εξέφρασαν τον αποτροπιασμό τους για τα αποτελέσματα, αλλά τόνισαν την ανάγκη το νέο κοινοβούλιο να μειώσει τη ρύπανση.

«Αυτές οι εκλογές δεν θα κάνουν την κρίση του κλίματος λιγότερο πραγματική», δήλωσε η Αριάντνα Ροντρίγκο, υπεύθυνη εκστρατείας της Greenpeace EU. «Οι πλημμύρες, οι ξηρασίες και οι καύσωνες θα επιδεινωθούν – και όλοι οι νεοεκλεγέντες πολιτικοί θα πρέπει να δράσουν για να διατηρήσουν την ικανότητα του πλανήτη μας να συντηρεί τη ζωή και να δώσει στα παιδιά μας ένα μέλλον» τόνισε.

Ουκρανία και άμυνα

Η υποστήριξη προς την Ουκρανία έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση εν μέσω των δεσμών ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ με τη Ρωσία. Το ζήτημα της ευρωπαϊκής άμυνας – και του τρόπου χρηματοδότησής της – αποτελεί ένα καυτό θέμα, ιδίως εν μέσω της συζήτησης για έναν κοινό αμυντικό προϋπολογισμό της ΕΕ.

«Ορισμένα από τα ακροδεξιά και ακροαριστερά κόμματα της Ευρώπης έχουν στενούς δεσμούς με τη Ρωσία και την Κίνα, γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσαν ενδεχομένως να εμποδίσουν περισσότερες αμυντικές δαπάνες», έγραψαν οι αναλυτές της Citi. «Αλλά είναι επίσης αντίθετα στην επιρροή των ΗΠΑ στην Ευρώπη, που σημαίνει ότι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μια πιο εστιασμένη ευρωπαϊκή αμυντική αρχιτεκτονική» πρόσθεσαν.

Βιομηχανική στρατηγική

Η βιομηχανική στρατηγική της ΕΕ θα μπορούσε επίσης να αλλάξει, εν μέσω εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η ΕΕ πιθανότατα θα συνεχίσει να εστιάζει στις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας και τις πράσινες βιομηχανίες, ενώ ενδεχομένως θα τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στις κινεζικές εισαγωγές.

Διεύρυνση της ΕΕ

Η διεύρυνση της ΕΕ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει περαιτέρω πλήγματα με μια μεγαλύτερη ευρωσκεπτικιστική παρουσία στο Κοινοβούλιο.

«Η πολιτική της ΕΕ απέναντι στη διεύρυνση θα παραμείνει υποστηρικτική στα χαρτιά, αλλά η αδύναμη πολιτική βούληση και η εθνικιστική εσωτερική πολιτική πολλών κρατών-μελών πιθανόν να αποτρέψουν την αποδοχή νέων μελών κατά τη διάρκεια της θητείας της επόμενης Επιτροπής», ανέφεραν οι αναλυτές.

«Αυτό, σε συνδυασμό με την υποτονική πρόοδο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με όλα τα υποψήφια κράτη, σημαίνει ότι η ΕΕ αναμένεται να παραμείνει ένα μπλοκ 27 μελών μέχρι το 2029», πρόσθεσαν.

Συντονισμός της δεξιάς

Παρόλα αυτά, δεδομένων των υφιστάμενων ρήξεων εντός και μεταξύ του ECR και του ID, παραμένει ασαφές πόσο επιτυχημένη θα είναι η δημιουργία μιας συνεκτικής σκληρής δεξιάς παράταξης που θα διαμορφώσει τη βασική νομοθεσία.

Το ECR, από την πλευρά του, έχει δηλώσει ότι θέλει να ενισχύσει τα κράτη-μέλη συρρικνώνοντας τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και να περικόψει τις πολιτικές για την κλιματική αλλαγή. Το ID έχει προχωρήσει ακόμη περισσότερο, υποστηρίζοντας μια πιο σκληρή στάση στο μεταναστευτικό, αντιτιθέμενο σε έναν προϋπολογισμό της ευρωζώνης και εκφράζοντας σκεπτικισμό απέναντι στις Βρυξέλλες γενικότερα.

«Εξαρτάται εν μέρει από την ακροδεξιά και τον βαθμό στον οποίο μπορεί να οργανωθεί για να ασκήσει επιρροή», κατέληξε η ερευνήτρια.

ΠΗΓΗ: CNBC, Guardian