Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α): Αύξηση των δαπανών και του προσωπικού το 2021

Κατά 5,7% αυξήθηκαν οι δαπάνες και κατά 4,2% το προσωπικό σε δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυξης (Ε&Α) το 2021 στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), η αρμόδια Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος για τις ευρωπαϊκές στατιστικές Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας.

Ειδικότερα για το 2021, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για έρευνα και ανάπτυξη στην Ελλάδα ήταν 2.635,23 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 141 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020 (ποσοστό αύξησης 5,7%). Σε συνδυασμό με την μεγάλη αύξηση κατά 9,8%, του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2021, ο δείκτης «Ένταση Ε&Α», που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε σε 1,45% από 1,51% το 2020 και 1,27% το 2019.

Ο τομέας των επιχειρήσεων συνεχίζει να έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις συνολικές δαπάνες Ε&Α. Αναλυτικότερα, το 2021 στον τομέα των επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 1.245,20 εκατ. ευρώ (0,69% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση 8,3% σε σχέση με το 2020.

Αύξηση των δαπανών Ε&Α καταγράφεται, επίσης, στον κρατικό τομέα, όπου πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 579,00 εκατ. ευρώ (0,32% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 7,8% σε σχέση με το 2020.

Στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι δαπάνες Ε&Α ήταν 795,83 εκατ. ευρώ (0,44% του ΑΕΠ) και κυμάνθηκαν στα ίδια επίπεδα με το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 0,4%. Στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α 15,20 εκατ. ευρώ (0,01% του ΑΕΠ).

Όσον αφορά τις πηγές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν οι δαπάνες Ε&Α, το 2021 το κράτος αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης με 1.161,68 εκατ. ευρώ. Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στις δαπάνες E&A που χρηματοδοτήθηκαν από το κράτος μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020. Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ήταν συνολικά 335,54 εκατ. ευρώ (αύξηση 33,50%) και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (139,18 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (100,36 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (95,02 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (0,98 εκατ. ευρώ).

Η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α του 2021 ήταν οι επιχειρήσεις, με ποσό 1.013,24 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος, 925,82 εκατ. ευρώ, της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων επενδύθηκε σε Ε&Α που διενεργείται από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε Ε&Α στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (60,15 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (25,53 εκατ. ευρώ) και σε ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (1,74 εκατ. ευρώ).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 268,47 εκατ. ευρώ (ποσοστό 10,2% του συνόλου). Η ΕΕ χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς εκτέλεσης Ε&Α, τις επιχειρήσεις (73,60 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (103,60 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (86,47 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (4,80 εκατ. ευρώ).

Η αύξηση των δαπανών Ε&Α το 2021 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες Ε&Α. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν «θέσεις» πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2020, αυξήθηκε κατά 4,2% για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και κατά 3,2% για τους ερευνητές. Το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2021 ανέρχεται σε 60.537 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 44.317 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στον τομέα των επιχειρήσεων.

Πηγή: ΑΜΠΕ