Όλο το παρασκήνιο για την «τρύπα» των 2,3 δις. ευρώ στα έσοδα

Το λογιστικό παιχνίδι των 300 εκατ. ευρώ με τη Fraport, o ΕΝΦΙΑ και οι επιστροφές φόρου «μαμούθ»

Τελικά «καταρρέουν» τα έσοδα του προϋπολογισμού ή όχι; Στα στοιχεία του 9μηνου καταγράφεται απόκλιση 2,3 δις. ευρώ στα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού η οποία μάλιστα διευρύνθηκε περίπου κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Αύγουστο. Κι όμως, αυτή η διεύρυνση της τρύπας έχει την εξήγησή της. Οι μαζικές επιστροφές φόρου στις οποίες προχώρησε το υπουργείο Οικονομικών τον Σεπτέμβριο –καλό αυτό για την αγορά- αποτυπώθηκαν ως μείωση στα καθαρά έσοδα ενώ το γεγονός ότι μέχρι τώρα έχει προϋπολογιστεί μια δόση ΕΝΦΙΑ ενώ προϋπολογίζονταν δύο- αποτυπώνεται και αυτό ως υστέρηση εσόδων η οποία όμως θα κλείσει με το που θα ολοκληρωθεί η χρονιά καθώς και η δόση του Ιανουαρίου του 2018 θα συμπεριληφθεί στα έσοδα του 2017.

Πώς φτάσαμε στην τρύπα των 2,3 δις. ευρώ; Καταρχήν πρέπει να σημειωθεί ότι η τρύπα αυτή αφορά στα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού και όχι στα έσοδα προ επιστροφών φόρου κάτι που σημαίνει ότι η … ζημιά προέρχεται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από τις επιστροφές. Αυτό το στοιχείο, όμως δεν ενδιαφέρει την καυτή συζήτηση που έχει να κάνει με το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος. Οι επιστροφές φόρου είναι δημοσιονομικά ουδέτερες καθώς από τη μία μειώνουν τα καθαρά έσοδα αλλά από την άλλη περιορίζουν τις υποχρεώσεις.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των επιστροφών ήταν ήδη γνωστή στο υπουργείο Οικονομικών όταν καταρτιζόταν το προσχέδιο του προϋπολογισμού οπότε δεν υπήρξε κάποιος αιφνιδιασμός. Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών πιστεύει ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει και ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2,2% δεν κινδυνεύει.

Στο ερώτημα αν πράγματι το υπουργείο Οικονομικών έριξε τόσο «φρέσκο χρήμα» στην αγορά μέσα στον Σεπτέμβριο, υπάρχει και ο παράγοντας των λογιστικών διευθετήσεων που στην πραγματικότητα εμφανίζει χρήμα να μετακινείται μόνο στα χαρτιά. Για παράδειγμα, οι επιστροφές φόρου εμφανίζονται φουσκωμένες κατά 298 εκατ. ευρώ λόγω των χρημάτων που επιστράφηκαν από τον ΦΠΑ στην Fraport. To ποσό αυτό, όπως το πήρε η Fraport το έδωσε στο ΤΑΙΠΕΔ ως υπόλοιπο για το τίμημα απόκτησης του ελέγχου των 14 περιφερειακών αεροδρομίων.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ:

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2017, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 367 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1.052 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και στόχου για έλλειμμα 292 εκατ. ευρώ του ΜΠΔΣ 2018-2021 για το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 4.502 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 3.806 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4.556 εκατ. ευρώ.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 35.989 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 2.391 εκατ. ευρώ ή 6,2% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 34.718 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 2.290 εκατ. ευρώ ή 6,2% έναντι του στόχου του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Επισημαίνεται ότι, η παραπάνω απόκλιση από το στόχο οφείλεται κυρίως:

(α) στις αυξημένες επιστροφές εσόδων, οι οποίες (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 4.077 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 1.762 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (2.315 εκατ. ευρώ) και υπερβαίνοντας ήδη τον ετήσιο στόχο (3.324 εκατ. ευρώ) κατά 753 εκατ. ευρώ ή 22,6% και

(β) στην έναρξη καταβολής της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ 2017 (1.027 εκατ. ευρώ), από το μήνα Σεπτέμβριο, αντί για το μήνα Αύγουστο, όπως είχε προβλεφθεί.

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 1.271 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 101 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ειδικότερα, τον Σεπτέμβριο 2017 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 4.556 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 644 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο του ΜΠΔΣ 2018-2021.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.476 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηναίου στόχου κατά 525 εκατ. ευρώ.

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 80 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 119 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων του Σεπτεμβρίου 2017 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 1.512 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 1.294 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (219 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2017 ανήλθαν στα 36.356 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.316 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (38.672 εκατ. ευρώ).

Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 34.579 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 1.594 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι επιχορηγήσεις νοσοκομείων, ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 161 εκατ. ευρώ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης κατά 139 εκατ. ευρώ, τα επιδόματα πολυτέκνων κατά 60 εκατ. ευρώ, οι αποδιδόμενοι πόροι κατά 334 εκατ. ευρώ και η συνεισφορά του Ελληνικού Δημοσίου για την προστασία της κύριας κατοικίας κατά 60 εκατ. ευρώ.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016 κατά 1.717 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 360 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, 86 εκατ. ευρώ για αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 78 εκατ. ευρώ για επιδοτήσεις γεωργίας, 33 εκατ. ευρώ για δαπάνες μεταναστευτικών ροών και 20 εκατ. ευρώ για εξοπλιστικά προγράμματα του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.

Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 1.777 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 722 εκατ. ευρώ.

Ειδικά για τον μήνα Σεπτέμβριο oι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.653 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 613 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ oι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.459 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 411 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 194 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 203 εκατ. ευρώ.