Ένα προς ένα τα μέτρα του 2018
Από Αύγουστο... χειμώνα για το οικονομικό επιτελείο - Ξεκινάει η κατάρτιση του προϋπολογισμού
«Προικισμένος» με 10 νέα μέτρα τα οποία, μαζί με αυτά που έχουν ήδη ενεργοποιηθεί, θα πρέπει να αποδώσουν επιπλέον 1,8 δις. ευρώ συγκριτικά με τη φετινή χρονιά, έρχεται ο προϋπολογισμός του 2018. Με την επιστροφή του οικονομικού επιτελείου από τους τόπους διακοπών, η σύνταξη του προσχεδίου θα μπει στην τελική ευθεία καθώς στις αρχές Οκτωβρίου –και με τη διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης να βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη- το τελικό κείμενο θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή.
Στην κυβέρνηση γνωρίζουν πολύ καλά ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς κάθε άλλο παρά... περίπατος θα είναι. Το πρώτο «κρας τεστ» εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού ήταν αρνητικό. Με το που μπήκε ο Ιούλιος και ανέβηκε ο πήχης είσπραξης των δημοσίων εσόδων, φάνηκαν και οι πρώτες αποκλίσεις: στο 7μηνο τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού υπολείπονται 656 εκατ. ευρώ του στόχου. Η υπερφορολόγηση δεν φαίνεται να αποδίδει –τουλάχιστον προς τα παρόν- τα αναμενόμενα. Οι 3 στους 10 δεν πλήρωσαν φόρο εισοδήματος και οι εισπράξεις υπολείπονται του στόχου παρά τις τεράστιες προκαταβολές που καταλογίστηκαν σε χιλιάδες φορολογούμενους. Με τον πήχη του πρωτογενούς πλεονάσματος για την επόμενη χρονιά να ανεβαίνει στο 3,5% του ΑΕΠ (από 1,75% φέτος) είναι δεδομένο ότι η παραμικρή απόκλιση στην εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού, θα ανοίξει και πάλι τη συζήτηση για την επιβολή νέων εισπρακτικών μέτρων.
Η κυβέρνηση έχει μια... δικαιολογία για την απόκλιση των 656 εκατ. ευρώ που καταγράφεται στο 7μηνο. Μπορεί να υποστηρίξει ότι η μισή απόκλιση οφείλεται στην υστέρηση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις και η υπόλοιπη υστέρηση από τις αυξημένες επιστροφές φόρου. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού είναι... ρόδινη. Τα φορολογικά έσοδα έχουν ενισχυθεί κατά τουλάχιστον 600-700 εκατ. ευρώ με δύο μέτρα τα οποία έχουν εφάπαξ χαρακτήρα: πρώτον τα 292 εκατ. ευρώ που εισπράχθηκαν από τον ΦΠΑ που καταλογίστηκε κατά τη μεταβίβαση των αεροδρομίων και δεύτερον τα 200-250 εκατ. ευρώ που έχουν εισπραχθεί μέχρι σήμερα από την εφαρμογή του νόμου οικειοθελούς αποκάλυψης κρυφών εισοδημάτων. Αυτά τα ποσά δεν θα υπάρχουν ούτε στο β’ εξάμηνο ούτε το 2018. Έτσι, τα αυξημένα έσοδα της επόμενης χρονιάς θα πρέπει να προέλθουν από την αύξηση της κατανάλωσης (υποτίθεται ότι το 2018 θα φέρει σημαντική ανάπτυξη άνω του 2,5%), από τη μείωση της ανεργίας (σ.σ ο προϋπολογισμός του 2018 θα προβλέπει αποκλιμάκωση κάτω από το 20%) αλλά και από την απόδοση των νέων μέτρων που θα ενεργοποιηθούν μέσα στην επόμενη χρονιά. Τα νέα μέτρα του 2018, είναι τα εξής:
- Νέα περικοπή του ΕΚΑΣ.
Μετά τις περικοπές που έγιναν στις αρχές του 2017, δεν υπάρχει κανείς που να εισπράττει το επίδομα των 230 ευρώ (ενώ το εισέπρατταν 260.000 δικαιούχοι τον Ιούλιο του 2015). Ο συνολικός αριθμός των δικαιούχων έχει περιοριστεί στα 235 χιλιάδες άτομα από τα 372 χιλιάδες που ήταν τον Ιούλιο του 2015 ενώ οι περισσότεροι πλέον εισπράττουν από 90 έως 120 ευρώ. Από το τέλος του χρόνου, θα χαθούν και αυτά. Η ετήσια δαπάνη για το ΕΚΑΣ θα πρέπει να περιοριστεί από τα 320 εκατ. ευρώ που ήταν το 2017 στα μόλις 80 εκατ. ευρώ το 2018. Αυτό σημαίνει ότι θα παραμείνουν μόνο μερικές δικάδες χιλιάδες δικαιούχοι, και αυτοί θα εισπράττουν διψήφια ποσά
- Αύξηση ΦΠΑ στα υπόλοιπα νησιά
Για το 2017, η κυβέρνηση κατάφερε να αποφύγει την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το προσφυγικό. Για να το επιτύχει, επικαλέστηκε την υπεραπόδοση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά τη διάρκεια του 2016. Υπεραπόδοση και για τον προϋπολογισμό του 2017 δεν φαίνεται στον ορίζοντα και αν δεν φανεί, το ειδικό καθεστώς θα καταργηθεί σε 32 νησιά. Αυτό σημαίνει αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 17% στο 24% και του χαμηλού από το 9% στο 13%. Στα νησιά που θα υποστούν την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, συμπεριλαμβάνονται η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος, η Λήμνος, η Κως, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια κ.α. Για να αποφευχθεί η αύξηση είτε θα πρέπει να βρεθούν «ισοδύναμα» είτε θα πρέπει να υπάρξει υπεραπόδοση κατά την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού.
- Κατάργηση έκπτωσης ιατρικών δαπανών
Προβλέπεται να εξοικονομηθούν 121 εκατ. ευρώ. Για να γίνει αυτό, δεν θα δοθεί καμία έκπτωση φόρου σε αυτούς που έκοψαν απόδειξη σε γιατρό καθ’όλη τη διάρκεια του 2017.
- Κατάργηση έκπτωσης φόρου 1,5% στην παρακράτηση
Από το συγκεκριμένο μέτρο, τα έσοδα θα πρέπει να ενισχυθούν κατά 68 εκατ. ευρώ. Από αρχές 2018, θα υπάρξει μικρή μείωση στις καθαρές αποδοχές των μισθωτών και των συνταξιούχων με ετήσιες αποδοχές άνω των 9000 ευρώ.
- Νέος τρόπος υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών
Όσοι υπολόγιζαν ότι το 2018 θα έχουν σημαντική μείωση στις ασφαλιστικές τους εισφορές, θα διαψευστούν. Οι εισφορές που πληρώθηκαν ή θα πληρωθούν μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς, δεν θα αφαιρεθούν από τα κέρδη που θα ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών του 2018. Το μόνο προνόμιο, θα είναι μια μικρή μείωση της τάξεως του 20%
- Περικοπή του επιδόματος θέρμανσης
Τον Οκτώβριο θα ανακοινωθούν νέα εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης του 2018 το οποίο θα πρέπει να περικοπεί κατά 50%. Είναι πολύ πιθανό να μειωθεί και το ποσό της επιδότησης ανά λίτρο πετρελαίου θέρμανσης
- Ειδικό τέλος διανυκτερεύσεων
Θα ισχύσεις για όλες τις διανυκτερεύσεις του 2018 ενώ το τέλος θα κυμαίνεται ανάλογα με τα «αστέρια» του καταλύματος.
- Φόρος επί των μισθώσεων Airbnb
Θα ενεργοποιηθεί ο καινούργιος φόρος ο οποίος θα υπολογιστεί με συντελεστή έως και 45% επί των εισοδημάτων που αποκτήθηκανή θα αποκτηθούν μέσα στο 2017.
- «Σφίξιμο» της ρύθμισης των 100 δόσεων
Από την 1η-1-2018 η ρύθμιση των 100 δόσεων θα χάνεται εφόσον ο οφειλέτης δεν εξοφλεί τις νέες, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του παρόντος νόμου, οφειλές του, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
- Κατάργηση φοροαπαλλαγής δικαστικών λειτουργών-βουλευτών
Μικρός αριθμός «θυμάτων» αλλά σημαντική επιβάρυνση επιφέρει το συγκεκριμένο μέτρο καθώς οι φορολογικές απαλλαγές που απολάμβαναν μέχρι τώρα δικαστικοί και βουλευτές ήταν πολύ μεγάλες.