Το 3ο μνημόνιο και οι 40 φόροι
Θηλιά στο λαιμό των φορολογούμενων τα επιπλέον 85 δις ευρώ του δανείου που πήρε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ
Την εβδομάδα που πέρασε συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από τη πολύωρη διαπραγμάτευση στη Σύνοδο Κορυφής που φόρτωσε στους Έλληνες το 3τούς διάρκειας τρίτο μνημόνιο, ένα πρόσθετο δάνειο 86 δις. ευρώ και νέα μέτρα συνολικού ύψους 14,5 δις. ευρώ. Για την κυβέρνηση αυτή η «επέτειος» εκλαμβάνεται ως η αρχή της αντίστροφης μέτρησης για την «έξοδο από τα μνημόνια». Για τους πολίτες της χώρας, μόνο έτσι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί το ζήτημα. Πολύ απλά διότι από το συνολικό πακέτο των μέτρων, δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτό στις τσέπες μας ούτε το... μισό.
Μόνο τα νέα φορολογικά μέτρα να μετρήσει κάποιος, θα συνειδητοποιήσει ότι φτάνουν πλέον στα... 40 με τις συνολικές επιβαρύνσεις να φτάνουν στα 7,6 δις. ευρώ για την περίοδο μέχρι και το 2021. Πόσα από αυτά τα επιπλέον 7,6 δις. ευρώ έχουμε πληρώσει μέχρι σήμερα; Δυστυχώς για εμάς κάτι λιγότερα από τα μισά. Τα μέτρα μπορεί να έχουν ψηφιστεί στο σύνολό τους ωστόσο τον κύριο όγκο θα πρέπει να τον πληρώσουμε από το τέλος αυτού του μήνα και μέχρι τo… 2021. Συμπέρασμα; Το 3ο μνημόνιο μπορεί να τελειώσει σε 12 μήνες. Τα μέτρα όμως θα είναι... παντοτινά.
Τα φορολογικά μέτρα αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του συνολικού «λογαριασμού» του 3ου μνημονίου: από τα συνολικά 14,5 δις. ευρώ, οι νέοι φόροι αντιστοιχούν στα 7,616 δις. ευρώ. Μέχρι τώρα, έχουμε πλήρωσει τα 3,057 δις. ευρώ που αντιστοιχούσαν στη διετία 2015-2016 ενώ από τα μέτρα του 2017 (περίπου 2 δις. ευρώ), δεν έχουμε πληρώσει ακόμη ούτε τα μισά. Από που πρέπει να προέλθουν αυτά τα επιπλέον δύο δις. ευρώ της φετινής χρονιάς; Οι βασικές πηγές –οι οποίες ακόμη δεν έχουν ενεργοποιηθεί- είναι οι εξής:
1. Από την νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, θα πρέπει να προέλθουν πρόσθετοι φόροι της τάξεως των 695 εκατ. ευρώ. Ένα μέρος αυτού του ποσού, αποδίδεται μέσα από την παρακράτηση φόρου αλλά ένα εξίσου σημαντικό τμήμα πρέπει να συγκεντρωθεί από τα φετινά εκκαθαριστικά. Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, και ενώ υπολείπονταν περισσότερες από 700.000 δηλώσεις για να ολοκληρωθεί και η φετινή διαδικασία, ο μέσος φόρος ανά χρεωστικό εκκαθαριστικό (σ.σ περισσότερα από 2,2 εκατομμύρια συνολικά) είχε ήδη ξεπεράσει τα 1200 ευρώ. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας, θα φτάσει στα 1500 ευρώ κάτι που σημαίνει ότι όσες δηλώσεις υποβλήθηκαν τις προηγούμενες ημέρες αλλά και αυτές που θα υποβληθούν μέσα στο Σαββατοκύριακο, θα φορτώνουν στον φορολογούμενο πάνω από 2000 ευρώ κατά μέσο όρο.
2. Επιπλέον 625 εκατ. ευρώ πρέπει να συγκεντρωθούν φέτος και από την νέα κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης η οποία επιβαρύνει όσους φορολογούμενους έχουν εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ. Όπως και με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, έτσι και με την κλίμακα της εισφοράς αλληλεγγύης, ένα σημαντικό μέρος της επιβάρυνσης θα φανεί με το εκκαθαριστικό.
3. Τα υπόλοιπα μέτρα του 2017, αφορούν στην αύξηση των έμμεσων φόρων κυρίως των καυσίμων, των τσιγάρων, του φόρου στον καφέ κλπ. Δεδομένου ότι όλα αυτά τα μέτρα έχουν ενεργοποιηθεί από τις αρχές του χρόνου, η επιβάρυνση είναι αναλογική και στο β’ εξάμηνο θα πρέπει να συγκεντρωθούν τα μισά από τα προσδοκόμενα έσοδα της φετινής χρονιάς. Μόνο από την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, θα πρέπει να εξασφαλιστούν 359 εκατ. ευρώ φέτος, εκ των οποίων τα μισά θα πρέπει να εισπραχθούν μέσα στο β’ εξάμηνο. Στα 142 εκατ. ευρώ φτάνει και απόδοση από την αύξηση του ειδικού φόρου στα τσιγάρα.
Για το 2018, τα επιπλέον φορολογικά μέτρα θα πρέπει να αποδώσουν περίπου 418 εκατ. ευρώ έτσι ώστε η συνολική απόδοση των πρόσθετων φόρων να διαμορφωθεί στα 5,6 δις. ευρώ (μετρώντας από τις αρχές του 3ου μνημονίου), έναντι 5,117 δις. ευρώ που θα πρέπει να είναι η απόδοση των φορολογικών μέτρων στο τέλος του 2017. Την επόμενη χρονιά, θα υποστούμε τις συνέπειες από την κατάργηση της έκπτωσης φόρου για τις ιατρικές δαπάνες, την κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% στην παρακράτηση φόρου, τη ενεργοποίηση του ειδικού τέλους διαμονής στα ξενοδοχεία κλπ.
Η περίοδος 2019-2020 φέρνει τη μεγάλη επιβάρυνση από τη μείωση της έκπτωσης φόρου στα 1250 ευρώ (από 1900 ευρώ που είναι σήμερα για τον εργένη). Ο ακριβής χρόνος θα κριθεί από την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων (δηλαδή εξασφάλιση του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% το 2018 αλλά και το 2019) θα μεταθέσει τη μείωση του αφορολογήτου για το 2020. Μη επίτευξη του στόχου θα φέρει τη μείωση της έκπτωσης φόρου νωρίτερα από την 1/1/2019. Η δημοσιονομική επίπτωση από τη μείωση της έκπτωσης φόρου φτάνει στα 1,92 δις. ευρώ κατά τον πρώτο χρόνο μείωσης και στα 2,058 δις. ευρώ κατά τον δεύτερο χρόνο. Για τους πολίτες, αυτά τα δύο δις. ευρώ, μεταφράζονται σε μείωση του καθαρού εισοδήματος κατά 650 ευρώ ετησίως ή κατά 50 ευρώ μηνιαίως (είτε από την 1/1/2019, είτε από την 1/1/2020).
Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας