Το σχέδιο της κυβέρνησης για την τόνωση των εσόδων

Η «τρύπα» ύψους 1 δισ. ευρώ στον τομέα των εσόδων κατά το πρώτο δίμηνο του έτους,σύμφωνα με την Καθημερινή ,σε συνδυασμό με τη διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, δεν αφήνει περιθώρια στην κυβέρνηση για αλλαγές και φοροελαφρύνσεις σε μισθωτούς, συνταξιούχους και ιδιοκτήτες ακινήτων, μεταφέροντας στο δεύτερο εξάμηνο του έτους τις πρωτοβουλίες αυτές. Σε αυτή τη φάση το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει μια νέου τύπου περαίωση, χωρίς ωστόσο να έχουν γίνει γνωστά τα κριτήρια καθώς και οι όροι της ρύθμισης αυτής.

Επίσης σχεδιάζεται ακόμα η νέα ρύθμιση των 100 δόσεων, καθώς και η ρύθμιση-εξπρές με ισχύ μόνο 15 ημερών, λοταρίες με δώρα για κάθε απόδειξη που θα ζητούν οι φορολογούμενοι και αλλαγές στους ελέγχους των τριγωνικών συναλλαγών και η «επιστράτευση» τουριστών, φοιτητών και νοικοκυρών στη μάχη για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Βέβαια, όλα αυτά τα μέτρα - χαριστικές ρυθμίσεις τελούν υπό την έγκριση των πιστωτών της χώρας και θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων που ξεκινούν σήμερα. Ωστόσο, είναι αμφίβολο εάν τα ανωτέρω μέτρα θα αποδώσουν και αν οι φορολογούμενοι θα κάνουν χρήση των διατάξεων που ακόμη βρίσκονται στον σχεδιασμό. Ειδικότερα:

1. Υποβολή δηλώσεων εισοδήματος παρελθόντων ετών. Αυτό θα γίνει χωρίς κανένα πρόστιμο, μόνο με συμπληρωματική φορολογική δήλωση, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Θα καλούνται οι φορολογούμενοι να δηλώσουν εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία χωρίς πρόστιμο. Θα καταβάλουν μόνο τον φόρο που αναλογεί χωρίς να υποβληθούν ταυτόχρονα σε έλεγχο από την εφορία. Αυτό που δεν έχει διευκρινισθεί είναι αν θα υπάρχει και άρση των ποινικών διώξεων. Πώς θα αντιμετωπισθεί, δηλαδή, φορολογούμενος που έχει αποκρύψει 50.000 ευρώ από την εφορία και αποφασίσει να τα εμφανίσει με βάση τη νέα ρύθμιση; Εφόσον λοιπόν πληρώσει τον φόρο που αναλογεί στα εισοδήματα αυτά, θα του ασκηθεί ποινική δίωξη για φοροδιαφυγή; Στην περίπτωση αυτή θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο να εμφανισθεί ο φορολογούμενος στην εφορία. Εάν ωστόσο γίνει άρση των ποινικών διώξεων, τα οφέλη θα είναι πολύ περισσότερα τόσο για τον φορολογούμενο όσο και για τα δημόσια ταμεία.

2. Ληξιπρόθεσμες. Προς το παρόν, κυβέρνηση και τρόικα δεν έχουν συμφωνήσει για τη νέα ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ωστόσο, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες για τη ρύθμιση-εξπρές που θα ισχύσει μέχρι τα τέλη Μαρτίου (δεν έχει κατατεθεί ακόμα η τροπολογία). Για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση αυτή, καταβάλλοντας το 100% του κεφαλαίου διαγράφεται το σύνολο των προσαυξήσεων. Ωστόσο, η καθυστέρηση ενεργοποίησης της ρύθμισης στερεί σημαντικά έσοδα από τα δημόσια ταμεία.

3. Λοταρίες. Κίνητρα ώστε οι πολίτες να διεκδικούν τις αποδείξεις στις συναλλαγές τους με τη θέσπιση αυτόματης διαδικασίας ώστε οι αποδείξεις λιανικής πώλησης να μπαίνουν σε «λοταρία». Αυτή η πρακτική θα επιβραβεύει την καλή φορολογική συνείδηση. Σύμφωνα με το σχέδιο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής που είχε εκπονήσει το Εθνικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», οι λοταρίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αύξηση των εσόδων από το ΦΠΑ κατά 500 εκατ. ευρώ το 2015, χωρίς να χρειαστεί να αυξηθούν οι συντελεστές ΦΠΑ. Ωστόσο, για να αποφέρει έσοδα στο ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή.

4. ΕΝΦΙΑ και αφορολόγητο. Τόσο η αντικατάσταση του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων όσο και η αύξηση του αφορολόγητου ορίου φαίνεται να πηγαίνουν προς τα πίσω, ενδεχομένως να μεταφέρονται και για το επόμενο έτος. Υπηρεσιακοί παράγοντες θεωρούν ιδιαίτερα δύσκολο να ολοκληρώσουν άμεσα την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και αν υποχρεωθούν να παρουσιάσουν κάποιο σχέδιο, αυτό θα είναι επισφαλές, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία από την αγορά. Και αυτό διότι οι πράξεις που γίνονται είναι ελάχιστες. Από την άλλη, η αύξηση του αφορολόγητου ορίου στις 12.000 ευρώ έχει μεγάλο κόστος. Δεν αποκλείεται να γίνει σταδιακά ή ακόμη και να μετατεθεί η αύξησή του για τα εισοδήματα του 2016.