Bloomberg: Η ΕΚΤ έτοιμη να «πατήσει το pause» στην ιστορική εκστρατεία αύξησης των επιτοκίων

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πρόκειται να διατηρήσει τα επιτόκια σε σταθερά για πρώτη φορά εδώ και πάνω από έναν χρόνο, καθώς αυξάνονται οι ενδείξεις ότι η άνευ προηγουμένου εκστρατεία σύσφιγξης συμβάλλει στη μείωση του πληθωρισμού.

Έπειτα από δέκα διαδοχικές αυξήσεις, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα διατηρήσουν σήμερα το επιτόκιο καταθέσεων στο 4%, σύμφωνα και με τους 59 αναλυτές που συμμετείχαν στην έρευνα του Bloomberg.

Η παύση θα ακολουθήσει την περαιτέρω επιβράδυνση των δύο κύριων δεικτών τιμών της Ευρωζώνης και την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών για τα 20 κράτη μέλη, τα οποία βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο ύφεσης το δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς ο ακριβότερος δανεισμός συμπιέζει τους προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν διαμηνύσει ότι το κόστος δανεισμού θα παραμείνει αυξημένο για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να επαναφέρει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του 2%. Ενώ αρκετοί προειδοποιούν για περαιτέρω νομισματική σύσφιγξη σε περίπτωση που η ένταση στη Μέση Ανατολή μεταφερθεί στις τιμές της ενέργειας, ορισμένοι αναλυτές προειδοποιούν ότι μπορεί να χρειαστούν μειώσεις των επιτοκίων πριν από το επόμενο φθινόπωρο.

Τι λέει το Bloomberg Economics

«Η συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 25-26 Οκτωβρίου θα έχει σχεδόν σίγουρα ως αποτέλεσμα το Διοικητικό Συμβούλιο να αφήσει αμετάβλητο το επιτόκιο καταθέσεων στο 4%. Επιπλέον, πιθανώς να προσπαθήσουν να περάσουν το μήνυμα ότι τα βασικά επιτόκια πολιτικής της θα παραμείνουν σε αναμονή μέχρι το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους», Ντέιβιντ Πάουελ, ανώτερος οικονομολόγος της Ζώνης του Ευρώ.

Υπάρχουν και άλλα θέματα προς συζήτηση. Το πιο πιεστικό είναι ίσως το χαρτοφυλάκιο ομολόγων της ΕΚΤ ύψους 1,7 τρισεκατομμυρίων ευρώ (1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων) – που συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να στηρίξει την οικονομία. Αρκετοί αξιωματούχοι θέλουν να σταματήσουν την επανεπένδυση των τίτλων που λήγουν νωρίτερα από το προγραμματισμένο, αν και πρέπει να ξεπεράσουν τους φόβους ότι μια τέτοια κίνηση θα προκαλέσει αναταραχή στις αγορές.

Οι ανακοινώσεις αναμένονται το μεσημέρι και η συνεδρίαση πραγματοποιείται στην Αθήνα – διατηρώντας την παράδοση της ΕΚΤ να συνεδριάζει τακτικά μακριά από τη βάση της στη Φρανκφούρτη. Μισή ώρα αργότερα θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου της προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ.

Επιτόκια

Τα επιτόκια έχουν ήδη φτάσει στο αποκορύφωμά τους, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Bloomberg, αν και η επιβεβαίωση του γεγονότος αυτού από την ΕΚΤ μπορεί να απέχει ακόμη. Ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν δήλωσε προσφάτως ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τον πληθωρισμό θα συνεχιστεί μέχρι το 2024, κυρίως λόγω των διαπραγματεύσεων για τους μισθούς.

Η παράλειψη αύξησης των επιτοκίων θα έφερνε την ΕΚΤ σε ευθυγράμμιση με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), η οποία αναμένεται να διατηρήσει σταθερό το κόστος δανεισμού για δεύτερη φορά την επόμενη εβδομάδα.

Οι οικονομολόγοι μείωσαν τις προσδοκίες τους για την πρώτη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ και τώρα «βλέπουν» μόνο μία τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα και με το μήνυμα της ΕΚΤ ότι τα επιτόκια θα πρέπει να παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα για «αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα» ώστε να επανέλθει ο πληθωρισμός στον στόχο.

Οικονομικό υπόβαθρο

Πληθαίνουν οι ενδείξεις για τον αντίκτυπο που έχουν οι αυξήσεις των επιτοκίων στην οικονομία. Τον Σεπτέμβριο, αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η μετάδοση του υψηλότερου κόστους δανεισμού προχωρούσε ακόμη πιο έντονα από ό,τι αναμενόταν. Αυτή την εβδομάδα, μια έρευνα της ΕΚΤ έδειξε ότι οι τράπεζες συνέχισαν να περιορίζουν τις πιστώσεις το τρίτο τρίμηνο.

Οι τάσεις αυτές τροφοδοτούν τον αυξανόμενο κίνδυνο ύφεσης στην ευρωζώνη, σύμφωνα με την S&P Global, της οποίας ο Δείκτης Υπεύθυνων Αγορών έδειξε ότι ο ιδιωτικός τομέας ξεκίνησε αυτό το τρίμηνο με περαιτέρω συρρίκνωση τόσο στη μεταποίηση όσο και στις υπηρεσίες.

Στα θετικά νέα, η αύξηση των τιμών καταναλωτή επιβραδύνθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τον περασμένο μήνα στο 4,3%, ήτοι λιγότερο από το μισό της διψήφιας κορυφής τους πριν από έναν χρόνο περίπου Η κ. Λαγκάρντ δήλωσε σε κορυφαίους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτή την εβδομάδα ότι η μάχη κατά του πληθωρισμού πηγαίνει καλά, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο.

Ακόμα κι έτσι, παράλληλα με την ενδεχόμενη αύξηση των τιμών της ενέργειας εν μέσω της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, ένα ασθενέστερο ευρώ αποτελεί επίσης κίνδυνο για τις προοπτικές της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ρευστότητα

Με τα επιτόκια να βρίσκονται πιθανότατα στο αποκορύφωμά τους, οι αξιωματούχοι εστιάζουν περισσότερο σε άλλα ζητήματα- όπως το χαρτοφυλάκιο ομολόγων του PEPP που συσσωρεύτηκε μετά το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης.

Η τρέχουσα καθοδήγηση προβλέπει την πλήρη επανεπένδυση των εσόδων από τους τίτλους που λήγουν μέχρι το 2024, αν και ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ισχυρίζονται ότι η στάση αυτή θα πρέπει να επανεξεταστεί. Αν και μια συζήτηση για το θέμα είναι πιθανή αυτή την εβδομάδα, η λήψη της σχετικής απόφασης σύντομα δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Ένα άλλο θέμα που ενδεχομένως να βρεθεί στη σημερινή ατζέντα είναι το επίπεδο των ελάχιστων αποθεματικών των τραπεζών, με ορισμένους φορείς χάραξης πολιτικής να πιέζουν για μια αύξηση που θα μείωνε τους τόκους που καταβάλλονται επί των συνολικών διαθεσίμων των τραπεζαών στην ΕΚΤ. Άλλοι λένε ότι είναι καλύτερο να συνδεθεί η συζήτηση με την αναθεώρηση του επιχειρησιακού πλαισίου της κεντρικής τράπεζας – υποδηλώνοντας ότι είναι ένα θέμα που θα συζητηθεί του χρόνου.