Τα συνήθη λάθη στο Ε9 (και στον ΕΝΦΙΑ) και πώς να τα αντιμετωπίσετε

Πως και πότε θα πληρώσουμε.

Οι δόσεις για την αποπληρωμή του ΕΝΦΙΑ παραμένουν έξι, αλλά λόγω της καθυστέρησης, η πρώτη δόση θα πληρωθεί μαζί με την δεύτερη την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Οκτωβρίου, δηλαδή την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2020.

Όπως αναφέρει και η σχετική εγκύκλιος Ε. 2154/2020:

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 4728/2020 (ΦΕΚ Α΄ 186), με τις οποίες ρυθμίζεται η καταβολή δόσεων του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το έτος 2020.

Συγκεκριμένα, κατά τις διατάξεις του άρθρου 9, αντικαθίσταται το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν.4223/13 (Α΄ 287).

Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, οι δόσεις του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το έτος 2020 είναι έξι (6), ωστόσο η πρώτη δόση δύναται να καταβληθεί μαζί με τη δεύτερη έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Οκτωβρίου 2020, και κάθε μια από τις επόμενες έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων τεσσάρων (4) μηνών.

Τι πρέπει να προσέξουμε στην πληρωμή.

Οι περισσότεροι φορολογούμενοι θα πληρώσουν τον φόρο που αναγράφεται στα εκκαθαριστικά σημειώματα, τα οποία αναρτήθηκαν στους λογαριασμούς τους στο σύστημα taxisnet

Αρκετοί είναι όμως αυτοί οι φορολογούμενοι, που θα πληρώσουν λιγότερα χρήματα από αυτά που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά και το σχετικό δοσολόγιο λόγω συμψηφισμών των αρχικών οφειλών του ΕΝΦΙΑ με ποσά επιστροφών φόρου που δικαιούνται να εισπράξουν φέτος από διάφορες αιτίες.

Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις:

• Επιστροφή φόρου εισοδήματος.

Αρκετοί φορολογούμενοι είχαν φέτος επιστροφή φόρου εισοδήματος. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΑΑΔΕ 1.087.436 δηλώσεις που κατατέθηκαν για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2019, δηλαδή το 12,27% των συνολικών δηλώσεων ήταν πιστωτικές, δηλαδή είχαν επιστροφή φόρου.

Πέρα όμως από αυτές τις περιπτώσεις της επιστροφής φόρου , υπάρχει και η περίπτωση με το 2% του φετινού φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, λόγω έκπτωσης η οποία ενεργοποιήθηκε τώρα επειδή ο φόρος αυτός είχε εξοφληθεί εφάπαξ πριν το τέλος Ιουλίου όταν ακόμη δεν είχε νομοθετηθεί η έκπτωση αυτή.

• Επιστροφή λόγω έκπτωσης 25% σε εφάπαξ καταβολές.

Στις περιπτώσεις αυτές, δηλαδή, έχει συγκεντρωθεί ένα ποσό επιστροφής με το 25% των εφάπαξ εξοφλημένων ποσών ΦΠΑ των περιοδικών δηλώσεων ή των δόσεων των φορολογικών δηλώσεων.

• Επιστροφή λόγω είσπραξης μειωμένου ενοικίου

Πρόκειται για περιπτώσεις ιδιοκτητών εκμισθωμένων ακινήτων στους οποίους έχει συγκεντρωθεί ένα ποσό επιστροφής, λόγω αφαίρεσης του ποσού της έκπτωσης φόρου που δικαιούνται επειδή υποχρεώθηκαν να εισπράξουν από τους μισθωτές τους τα ενοίκια των μηνών Μαρτίου-Ιουνίου 2020 μειωμένα κατά 40%.

Οι μειώσεις που έγιναν στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισοδυναμούν, στις περιπτώσεις αυτές, με το 30% των μη εισπραχθέντων ποσών των ενοικίων.

• Επιστροφή λόγω διορθώσεων στο Ε9

Επιστροφή υπάρχει ακόμη και στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι έκαναν αλλαγές στο Ε9 , για να μπορέσουν να κάνουν της δηλώσεις στους δήμους , ώστε να συμφωνούν τα τετραγωνικά υπολογισμού του ΤΑΠ και των λοιπών δημοτικών φόρων με αυτά του Ε9

Σε περιπτώσεις που έχουμε μείωση των τετραγωνικών, τότε γίνεται νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ και το ποσό που βγαίνει από την νέα εκκαθάριση μπορεί να συμψηφιστεί με τον ΕΝΦΙΑ του 2020.

Πως γίνεται ο συμψηφισμός

Σε αρκετές περιπτώσεις η ΑΑΔΕ προσχώρησε σε αυτόματους συμψηφισμούς

Στις περιπτώσεις που έχουν γίνει συμψηφισμοί όμως, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ως οφειλές όχι τα ποσά που αναγράφονται στα εκκαθαριστικά αλλά τα ποσά που έχουν αναρτηθεί στην εφαρμογή της «Προσωποποιημένης Πληροφόρησης» η οποία υπάρχει στους λογαριασμούς τους στο σύστημα taxisnet.

Υπάρχουν, όμως και εκατοντάδες άλλες περιπτώσεις ιδιοκτητών στις οποίες οι συμψηφισμοί των ποσών του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά με τα ποσά επιστροφών φόρου που δικαιούνται δεν έχουν ολοκληρωθεί.

Σε κάθε περίπτωση ο φορολογούμενος, πριν προβεί στην εξόφληση των δόσεων στις 30 Οκτωβρίου 2020, θα πρέπει οπωσδήποτε να μπει στην «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» και να ελέγξει αν στην ενότητα «Στοιχεία Επιστροφών» υπάρχει κάποιο ποσό.

Αν δεν υπάρχει, και έχουμε επιστροφή φόρου από οποιαδήποτε αίτια, τότε ο συμψηφισμός έχει πραγματοποιηθεί. Αν όμως υπάρχει ποσό , θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην οποία ανήκουν και να ζητήσουν το συμψηφισμό.

Στις περισσότερες Δ.Ο.Υ. η διαδικασία γίνεται με ένα τηλέφωνο στην υπηρεσία «Εσόδων».

Σε άλλες θα σας ζητηθεί να στείλετε το αίτημα σας με email.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Σε κάθε περίπτωση οι φορολογούμενοι πρέπει να μπουν στη προσωποποιημένοι «Προσωποποιημένη Πληροφόρηση» και να ελέγξουν την «Ταυτότητα Πληρωμής» των δόσεων του ΦΠΑ, πάντα στην περίπτωση που περιμένουν κάποια επιστροφή για συμψηφισμό. Αν δεν το κάνουν κινδυνεύουν να πληρώσουν φόρο που δεν θα έπρεπε.

Να σημειώσουμε ότι το ποσό που θα συμψηφιστεί θα μειώσει η αλλάξει τις εναπομείναντες δόσεις προς πληρωμή.

Αν για παράδειγμα ένας φορολογούμενος έχει αρχικό ποσό ΕΝΦΙΑ 464,48 ευρώ, με ποσό δόσης 77,41 Χ 6, και έχει επιστροφή από φόρο εισοδήματος 292,75 ευρώ , όταν γίνει ο συμψηφισμός θα φανούν εξοφλημένες οι τρεις πρώτες δόσεις, όμως στην τέταρτη δόση θα αναγράφεται για πληρωμή το ποσό των 16,89 και στις επόμενες δυο (5^η και 6^η δόση) το κανονικό ποσό 77,41 ευρώ.

Συχνά λάθη

Στη περίπτωση του ΕΝΦΙΑ , κάθε λάθος σημαίνει και χρήμα.

Χρήμα που μπορεί να πληρωθεί άμεσα , με την έκδοση του εκκαθαριστικού ή έμμεσα με διορθώσεις που μπορούν να γίνουν αργότερα.

Συνήθως, στην δεύτερη περίπτωση, τα λάθη στοιχίζουν και περισσότερο για έχουν πρόστιμα και προσαυξήσεις.

Τα πιο συχνά λάθη, που αυξάνουν το φόρο, αφορούν κυρίως τα ημιτελή κτίσματα, τα κτίσματα που βρίσκονται σε αγροτεμάχια, παραλείψεις στην δήλωση των εμπράγματων δικαιωμάτων και της συνιδιοκτησίας, καθώς και στη δήλωση των κύριων και βοηθητικών χώρων.

Ακόμα όμως και μετά την έκδοση του εκκαθαριστικού, οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να εξαλείψουν τις επιπλέον χρεώσεις, υποβάλλοντας τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για να δηλώσουν ορθά τα ακίνητα που κατείχαν την 1η-1-2020.

Η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή τροποποιητικών-διορθωτικών δηλώσεων Ε9 έτους 2020 αναμένεταινα τεθεί ξανά σε λειτουργία, στην ιστοσελίδα της (Α.Α.Δ.Ε.).

Όσοι φορολογούμενοι διαπιστώσουν παραλείψεις ή λάθη σε δηλώσεις Ε9 προηγούμενων ετών με αποτέλεσμα η εικόνα της περιουσιακής κατάστασης της 1ης-1-2020 να μην αποτυπώνεται ορθά, θα χρειαστεί να υποβάλουν διορθωτικές δηλώσεις και για τα παλαιότερα έτη.

Οι αλλαγές θα γίνουν και τα παλαιότερα χρόνια, τουλάχιστον μια πενταετία πίσω, με πρόστιμο εκπροθέσμου 100 ευρώ ανά ακίνητο, και χαρτόσημο 2,4% (102,40) για όλα τα χρόνια που αυτές θα γίνουν, δηλαδή πρόστιμο ανά ακίνητο και όχι ανά χρόνο.

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η υποβολή των διορθωτικών αυτών δηλώσεων δεν συνεπάγεται την επιβάρυνση τους με το αυτοτελές πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής των 100 ευρώ, τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθεί η ένταξη των περιοχών των ακινήτων τους στο Κτηματολόγιο.

Η υποβολή διορθωτικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) θα είναι δυνατή μέσω της εφαρμογής «Ε9 Περιουσιολόγιο» που βρίσκεται στο λογαριασμό κάθε φορολογούμενου στο σύστημα TAXISNET (στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr).

Σε κάθε περίπτωση, μετά την ηλεκτρονική υποβολή διορθωτικής δήλωσης με σκοπό την μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος ΕΝ.Φ.Ι.Α., για ένα ή περισσότερα από τα έτη 2014-2020, θα εκδοθεί νέο εκκαθαριστικό σημείωμα ΕΝ.Φ.Ι.Α. μόνο για κάθε έτος για το οποίο προκύπτει μείωση του φόρου μέχρι 300 ευρώ.

Αν από την υποβολή της διορθωτικής δήλωσης προκύψει μείωση του αρχικώς βεβαιωθέντος ΕΝ.Φ.Ι.Α. πάνω από 300 ευρώ, τότε ο φορολογούμενος θα κληθεί με ηλεκτρονικό μήνυμα μέσω του ΤΑΧΙSNET να προσέλθει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. προσκομίζοντας όλα τα δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν το λόγο υποβολής της διορθωτικής δήλωσης, προκειμένου να γίνει έλεγχος και να οριστικοποιηθεί το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης.

Τα βήματα για την εκτύπωση του εκκαθαριστικού

Για να εκτυπώσουν το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ακολουθήσουν τα εξής βήματα:

1.Αρχικά θα πρέπει να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ ( www.aade.gr)

2. Εν συνεχεία θα πρέπει να κάνουν κλικ στην ενότητα MyTAXISNET «Ο λογαριασμός μου» .
3. Η εισαγωγή στον προσωπικό λογαριασμό γίνεται με κωδικούς του Taxisnet (username και password).
4. Μετά κάνουν κλικ στο «Εφαρμογές Taxisnet»
5. Πατούν στο «Εφαρμογή Περιουσιολογίου Ε9» και εν συνέχεια κάνουν κλικ «ΕΙΣΟΔΟΣ» στην επόμενη σελίδα.
6. Στην αριστερή στήλη θα πρέπει να αλλάξουν το έτος αναφοράς από 2021 σε 2020.
7. Στις «Εκτυπώσεις» θα πατήσουν τη δεύτερη επιλογή (Εκτύπωση εκκαθαριστικού τελευταίας εκκαθάρισης για το έτος 2020 pdf).
8. Για να δουν και να εκτυπώσουν το εκκαθαριστικό του 2020, θα πατήσουν στο εικονίδιο του εκτυπωτή, επάνω δεξιά.

Διορθώσεις λαθών του ΕΝ.Φ.Ι.Α

Σύμφωνα με την απόφαση ΠΟΛ. 1184/30.7.2014 , όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της με την απόφαση ΠΟΛ. 1082/29.6.2016 και για την αποκατάσταση ενδεχόμενων τυπικών λαθών και ελλείψεων σε στοιχεία ακινήτων των δηλώσεων στοιχείων ακίνητων, προκειμένου να συντεθούν μηχανογραφικά οι δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α..

Πως θα καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά με το εκκαθαριστικό σας.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες στη μηχανογραφική εκκαθάριση εφαρμόζονται τα ανωτέρω οριζόμενα στην απόφαση ΠΟΛ. 1184/30.7.2014, στην πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου θα αναγράφεται ότι ο τρόπος υπολογισμού του φόρου έχει πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα σε αυτή.

ii) Στις περιπτώσεις, στις οποίες υπάρχουν ουσιώδεις ελλείψεις στα περιγραφικά στοιχεία ακινήτων, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο υπολογισμός του ΕΝ.Φ.Ι.Α. και να θεωρούνται μη δηλωθέντα, στην πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου θα υπάρχει ειδική επισήμανση.

Ποιο συγκεκριμένα υπάρχει η ένδειξη στο εκκαθαριστικό «Δείτε τις Ειδικές Επισημάνσεις στο Πίνακα Ζ» . Ο πίνακας Ζ είναι στο τέλος του εκκαθαριστικού και στις Ειδικές Επισημάνσεις αναφέρει:

«Λόγω ανεπάρκειας των δηλωθέντων στο έντυπο Ε9 στοιχείων, ο ΕΝΦΙΑ έχει υπολογιστεί σύμφωνα με την περίπτωση ε του άρθρου 4α του ν.4223/2013 ή/και με την ΠΟΛ.1184/2014 απόφαση του ΓΓΔΕ . Για τον ακριβή υπολογισμό του φόρου, παρακαλούμε για την συμπλήρωση – αποκατάσταση αυτών ηλεκτρονικά»

ΠΡΟΣΟΧΗ: Παρόμοιο μήνυμα θα δει ο φορολογούμενος και στο έντυπο Ε9 , όταν θα μπει για να εκτυπώσει το εκκαθαριστικό του 2020.

Βέβαια σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται έλεγχος σε κάθε περίπτωση, γιατί μπορεί να υπάρχουν λάθη που δεν είναι τόσο εμφανή.

Τα συχνότερα λάθη που έχει εντοπίσει η ΑΑΔΕ.

Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), πρώην Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ) , κατά καιρούς έχει δημοσιοποιήσει τα λάθη, που εντοπίζει ότι γίνονται, πιο συχνά στο Ε9.

Κάποια αυτά θα δούμε παρακάτω.

Κτήρια ημιτελή που έχουν την έκπτωση του 60%

Σύμφωνα με τον νόμο 4223/2013 και αφορούν στον εν λόγω μειωτικό συντελεστή. Σύμφωνα με την περ. η’ της παρ. 2 της ενότητας Α του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 αναφορικά με το συντελεστή ημιτελών κτισμάτων ισχύουν τα εξής:

« η) Συντελεστής Ημιτελών Κτισμάτων (Σ.Η.Κ.), ο οποίος ορίζεται σε 0,4 και εφαρμόζεται στα ημιτελή κτίσματα, ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής, που:

α) δεν είχαν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή β) ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος πλην της εργοταξιακής και είναι κενά»

Δηλαδή, για τα ημιτελή κτίσματα ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής που είναι κενά και ταυτόχρονα δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί ποτέ ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα και είναι κενά, εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής και τελικά ο κύριος φόρος μειώνεται κατά ποσοστό 60%.

Προκειμένου οι φορολογούμενοι να λάβουν τη μείωση 60% στο ποσό του κύριου φόρου για τα ημιτελή κτίσματα που δεν έχουν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα και είναι κενά, πρέπει προηγουμένως να έχουν συμπληρωθεί αθροιστικά και οι ακόλουθες ενδείξεις στο έντυπο Ε9:

• στη στήλη 10 «ειδικών συνθηκών» του πίνακα 1 να αναγράφεται ο κωδικός 99 «ημιτελές κτίσμα»,

• στη στήλη 30 του πίνακα 1 να αναγράφεται η ένδειξη ΟΧΙ «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή αν αναγραφεί η ένδειξη ΝΑΙ, να συμπληρώνεται ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και

• στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 να συμπληρώνεται ο κωδικός 8 «κενό κτίσμα».

Εάν στο Ε9 που απεικονίζει την εικόνα της ακίνητης περιουσίας την 1^η Ιανουαρίου 2020 δεν εμφανίζεται συμπληρωμένη έστω και μία από τις τρεις αυτές ενδείξεις, τότε η προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση 60% στον αναλογούντα ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν έχει υπολογιστεί στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2020.

Εφόσον έχουν συμπληρωθεί ορθά οι ανωτέρω ενδείξεις στο έντυπο Ε91, τότε ο κύριος φόρος για τα ακίνητα αυτά θα είναι μειωμένος κατά ποσοστό 60%. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν υπάρχει κάποια ένδειξη μέσω της οποίας να μπορεί να ενημερώνεται άμεσα ο φορολογούμενος ή ο συνάδελφος φοροτεχνικός για το αν έχει υπολογιστεί ή όχι η ανωτέρω μείωση.

Λανθασμένη αναγραφή στοιχείων κτίσματα σε αγροτεμάχια

Αν μέσα σε ένα αγρόκτημα υπάρχει κτίσμα, θα πρέπει να διευκρινιστεί αν αυτό αποτελεί κατοικία ή αγροτικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη.

Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται για κατοικία ο φόρος πενταπλασιάζεται.

Σύμφωνα τώρα με τις οδηγίες μηχανογραφικής επεξεργασίας των δηλώσεων Ε9 που έχει εκδώσει η πρώην ΓΓΔΕ, σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία.

Συνεπώς, αν ο φορολογούμενος έχει αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, πρέπει να ελέγξει εάν στο Ε9 έχει δηλώσει σωστά το κτίσμα αυτό, αν δηλαδή έχει συμπληρώσει μια από τις στήλες 17α ή 17β ή 17γ.

Για την διόρθωση του λάθους και την επιπλέον χρέωση στο εκκαθαριστικό πρέπει να υποβάθει τροποποιητική δήλωση Ε9, συμπληρώνοντας του ορθούς κωδικούς ώστε στο αγρόκτημα να συμπληρώσει ορθά την κατηγορία του κτίσματος που βρίσκεται εντός του αγροτεμαχίου, συμπληρώνοντας κατά περίπτωση είτε τη στήλη 17α είτε τη στήλη 17β είτε τη στήλη 17γ.

Παραλήψεις και λάθη στα εμπράγματα δικαιώματα

Παραλείψεις στη συμπλήρωση των στοιχείων για τα εμπράγματα δικαιώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και χρεώθηκαν με επιπλέον ΕΝΦΙΑ, επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9, ή παραλείποντας να αναγράψουν κάποιον κωδικό στις συγκεκριμένες στήλες.

Σε κάθε τέτοια περίπτωση, κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ δεν υπολογίστηκε η έκπτωση επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου, η οποία προβλέπεται σε περίπτωση ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή, καθώς θεωρήθηκε αυτόματα ότι το ακίνητο ανήκει στον δηλούντα κατά πλήρη κυριότητα. Το λάθος αυτό μπορεί να εντοπιστεί και να εξαλειφθεί με έναν απλό έλεγχο στον κωδικό που αναγράφεται στη στήλη 15 ή στη στήλη 19 του πίνακα 1 του Ε9 του 2019, αν πρόκειται για κτίσμα ή οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 18 του πίνακα 2 του Ε9, αν πρόκειται για αγροτεμάχιο.

Αν όντως εντοπιστεί κάποιο λάθος στη συμπλήρωση των στοιχείων σε μια από τις στήλες αυτές θα πρέπει να υποβληθεί τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 και να ξαναδηλωθούν τα στοιχεία του ακινήτου, με ορθή συμπλήρωση της στήλης που αφορά στο εμπράγματο δικαίωμα.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Αν για ένα ακίνητο έχει συσταθεί επικαρπία, ο συνολικός ΕΝΦΙΑ που βαρύνει το ακίνητο, επιμερίζεται μεταξύ του ψιλού και κυρίου και του επικαρπωτή.

Ο νόμος προβλέπει ότι ο πλήρης κύριος υποχρεούται στην καταβολή του συνολικού ΕΝΦΙΑ που βαρύνει το ακίνητο κατά το ποσοστό συνιδιοκτησίας του, με αποτέλεσμα στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ να αναγράφεται μόνο το ποσοστό που του αναλογεί.

Αντίστοιχα αν για το ακίνητο έχει συσταθεί επικαρπία, ο συνολικός ΕΝΦΙΑ που βαρύνει το ακίνητο επιμερίζεται μεταξύ του ψιλού κυρίου και του επικαρπωτή.

Αν ο επικαρπωτής είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται ως ποσοστό του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα του ακινήτου, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή.

Συγκεκριμένα το ποσοστό του φόρου που βαραίνει τον επικαρπωτή υπολογίζεται ως εξής:

Στα 8/10, αν ο επικαρπωτής δεν έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.

Στα 7/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 20ό έτος της ηλικίας του.

Στα 6/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 30ό έτος της ηλικίας του.

Στα 5/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας του.

Στα 4/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 50ό έτος της ηλικίας του.

Στα 3/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του.

Στα 2/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας του.

Στο 1/10, αν ο επικαρπωτής έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του.

Αν ο επικαρπωτής δεν είναι φυσικό πρόσωπο, ο φόρος που αναλογεί στο δικαίωμα αυτό ορίζεται στα 8/10 του φόρου που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα.

Ο φόρος που αναλογεί στην ψιλή κυριότητα προκύπτει αν από το φόρο που αναλογεί στην πλήρη κυριότητα αφαιρεθεί ο φόρος που αναλογεί στην επικαρπία.

Για παράδειγμα:

Αν έχει γίνει σύσταση επικαρπίας και ψιλής κυριότητας και ο ένας φορολογούμενος δηλώσει ως δικαίωμα «πλήρη κυριότητα» και ο άλλος το πραγματικό του δικαίωμα , όπως είναι κατανοητό θα πληρωθεί περισσότερος φόρος.

Προσοχή χρειάζεται και στην συμπλήρωση της ημερομηνίας γέννησης του επικαρπωτή. Όπως παρατηρούμε στον πίνακα η ηλικία του επικαρπωτή καθορίζει και τα ποσοστά του δικαιώματος. Επειδή ο φόρος πληρώνεται βάσει τον ποσοστών αυτό, είναι σημαντική η ορθή συμπλήρωση της ηλικίας του επικαρπωτή.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση εμπράγματου δικαιώματος με επικαρπωτή νομικό πρόσωπο, θα αποδίδεται η σταθερή τιμή 0,80 για επικαρπία, ανεξάρτητα από το δηλωθέν έτος γέννησης επικαρπωτή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.

Λάθη στην συνιδιοκτησία

Σε περίπτωση μη αναγραφής ποσοστού συνιδιοκτησίας ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ θεωρώντας ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι 100%, δηλαδή ότι όλο το ακίνητο ανήκει στον φορολογούμενο, οπότε καταλογίζει στον ίδιο φορολογούμενο ολόκληρο τον ΕΝΦΙΑ του ακινήτου.

Θα πρέπει λοιπόν να γίνεται έλεγχος στο Ε9 στα ποσοστά συνιδιοκτησίας.

Σε περίπτωση εντοπισμού παράλειψης ή λάθους πρέπει να υποβάλει τροποποιητική-διορθωτική δήλωση Ε9 στην οποία το ακίνητο πρέπει να δηλωθεί ξανά με συμπληρωμένο το σωστό ποσοστό συνιδιοκτησίας στην αντίστοιχη στήλη (στη στήλη 16 του πίνακα 1 αν πρόκειται για κτίσμα, στη στήλη 19 του πίνακα 1 αν πρόκειται για οικόπεδο εντός σχεδίου ή στη στήλη 20 του πίνακα 2 αν πρόκειται για εδαφική έκταση εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Από την εμπειρία μας τα περισσότερα λάθη έχουν εντοπιστεί στην απεικόνιση του δικαιώματος «Υπερ του υψού». Ως γνωστόν το συγκεκριμένο δικαίωμα απεικονίζεται με κωδικό 4, ως Οικόπεδο. Στον συγκεκριμένο δικαίωμα θα πρέπει να μετατρέψουμε τα χιλιοστά επί του οικοπέδου σε ποσοστό ιδιοκτησίας και όχι να βάλουμε 100%

Λάθη σε τετραγωνικά κύριων και βοηθητικών χώρων

Συνηθέστερο λάθος που διαπράττουν οι φορολογούμενοι είναι η καταχώρηση βοηθητικών χώρων ως κύριων. Στις περιπτώσεις αυτές χρεώνεται κανονικός φόρος ανά τετραγωνικό μέτρο και όχι ο μειωμένος κατά 90% σε σχέση με τον φόρο που αναλογεί σε χώρο κύριας χρήσης.

Συχνά επίσης έχει παρατηρηθεί η δήλωση των υπογείων επιφανειών ακινήτων ως χώρων κύριας χρήσης ή του παταριού που επικοινωνεί με εσωτερική κλίμακα μαζί με τους κύριους χώρους του ακινήτου. Επίσης έχουν παρατηρηθεί λάθη που αφορούν στην αναγραφή περισσότερων τετραγωνικών μέτρων για τις επιφάνειες των κύριων ή και των βοηθητικών χώρων.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαία η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης Ε9 για την αποκατάσταση των λαθών. Συγκεκριμένα, το ακίνητο για το οποίο έχουν γίνει τα λάθη θα πρέπει να ξαναδηλωθεί με αναγραφή του σωστού αριθμού τετραγωνικών μέτρων τόσο για τους κύριους όσο και για τους βοηθητικούς χώρους.

Άλλα λάθη

α) Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο, οπότε ο φόρος υπολογίζεται με προσαύξηση λόγω υψηλού ορόφου.

β) Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων.

Προσοχή : Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.

γ) Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό, λαμβάνεται η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών και νομικών προσώπων και, κατά περίπτωση, η μεγαλύτερη ΑΒΑ ή Ειδική Βασική Αξία (ΕΒΑ) για το συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων.

Προσοχή : Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από νομό και δήμο, λαμβάνεται κατά περίπτωση η μεγαλύτερη ΑΒΑ ή ΕΒΑ του δήμου για το συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων

δ) Σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό, λαμβάνεται η μεγαλύτερη Το αρχικό του νομού και εάν η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό και δήμο, λαμβάνεται η μεγαλύτερη ΤΟ αρχικό του δήμου για το συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων.

ε) Σε περίπτωση κατά την οποία δεν έχουν συμπληρωθεί τα στοιχεία πρόσοψης του αγροτεμαχίου ή έχουν συμπληρωθεί λανθασμένα, για το συμπληρωματικό φόρο των φυσικών και των νομικών προσώπων, θεωρείται ότι το γήπεδο έχει πρόσοψη σε εθνική ή επαρχιακή οδό.

στ) Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρχουν περισσότερες των μια ζώνες, με την ίδια χαμηλότερη τιμή, ως συντελεστής οικοπέδου (Σ Οικ.), συνολική τιμή εκκίνησης του οικοπέδου και συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (Σ.Α.Ο.), λαμβάνονται αυτοί, από το συνδυασμό των οποίων προκύπτει η μικρότερη φορολογητέα αξία οικοπέδου.

ζ) Σε περίπτωση οικισμών προϋφισταμένων του 1923 και οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, για τον υπολογισμό του ΣΟ τελ. ως επιφάνεια του κατά κανόνα άρτιου οικοπέδου λαμβάνεται η αναγραφόμενη στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.

Προσοχή στα λάθη από το παρελθόν

Σημειώνεται ότι, σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, αν τα λάθη ξεκινούν από δηλώσεις Ε9 παρελθόντων ετών (2014-2019), τότε θα πρέπει οι διορθώσεις να ξεκινήσουν από το πρώτο εκ των ετών αυτών, ώστε ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. να μειωθεί αναδρομικά για τα συγκεκριμένα έτη.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Η υποβολή τροποιητικών δηλώσεων του εντύπου Ε9 (Δήλωσης Στοιχείων Ακινήτων) για το έτος 2020, θα είναι διαθέσιμη τις επόμενες ημέρες μιας και είναι κλειστή από το τελευταίο δεκαήμερο του Αυγούστου γιατί έπρεπε να βγουν τα εκκαθαριστικά.

(Δείτε ακόμη σχετικό δημοσίευμα για τις λοιπές εκπτώσεις που έχουν : Αποστόλης Αλωνιάτης, Εσείς πόσο ΕΝΦΙΑ θα πληρώσετε το 2020; https://www.fpress.gr/oi-eidikoi/story/65679/eseis-poso-enfia-tha-plirosete-to-2020)

Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

Για να δείτε όλα τα άρθρα του Απόστολου Αλωνιάτη στο fpress.gr κάντε κλικ εδώ