Η τελευταία ευκαιρία για προστασία 1ης κατοικίας

Σύμφωνα με τον νόμο για την προστασία της πρώτης κατοικίας (Ν 4605/2019) κάθε φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα δικαιούται να ζητήσει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας προστασίας 1^ης κατοικίας τη ρύθμιση των οφειλών του προς τις Τράπεζες, τα funds και τις εταιρείες παροχής πιστώσεων, προκειμένου να προστατεύσει την κύρια κατοικία του από την αναγκαστική ρευστοποίηση.

Για να είναι κάποιος επιλέξιμος θα πρέπει κάποιος να πληροί τις κάτωθι προϋποθέσεις:

α) Το αιτούν φυσικό πρόσωπο έχει εμπράγματο δικαίωμα, αποκλειστικής ή κατ’ ιδανικό μερίδιο, κυριότητας, πλήρους ή ψιλής, ή επικαρπίας σε ακίνητο, το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία του και βρίσκεται στην Ελλάδα.

β) Δεν έχει εκδοθεί οριστική απόφαση, που απέρριψε αίτηση του άρθρου 4 του ν. 3869/2010 (Α΄ 130) λόγω δόλιας περιέλευσης του αιτούντος σε αδυναμία πληρωμής ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας του αιτούντος.

γ) Η αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας, κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης δεν υπερβαίνει τα 175.000 ευρώ, αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια, και τα 250.000 ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση.

δ) Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος, για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης, δεν υπερβαίνει τα 12.500 ευρώ. Το ποσό του προηγούμενου εδαφίου προσαυξάνεται κατά 8.500 ευρώ για τον σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τα τρία εξαρτώμενα μέλη.

ε) Αν το σύνολο των οφειλών υπερβαίνει τα 20.000 ευρώ, η ακίνητη περιουσία του αιτούντα, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας του αιτούντα, καθώς και τα μεταφορικά μέσα του αιτούντα και του συζύγου του, έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τα 80.000 ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.

στ) Οι καταθέσεις, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και τα πολύτιμα μέταλλα, σε νομίσματα ή ράβδους, του αιτούντος και του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών έχουν συνολική αξία που δεν υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης του άρθρου 72.

ζ) Υφίσταται τουλάχιστον μία οφειλή επιδεκτική ρύθμισης.

η) Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, στο οποίο συνυπολογίζονται λογιστικοποιημένοι τόκοι κατά την ημερομηνία υποβολής, δεν υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ ανά πιστωτή ή τις 100.000 ανά πιστωτή αν στις οφειλές αυτές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια.

Πρέπει όμως να τονιστεί ότι μετά την 30/4/2020 δεν θα υφίσταται προστασία πρώτης κατοικίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας με αποτέλεσμα να υπάρξει μπαράζ πλειστηριασμών.

Η πλήρης παύση της προστασίας πρώτης κατοικίας από την 1η Μαΐου σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη κατάργηση κάθε περιορισμού σε ό, τι αφορά τους πλειστηριασμούς για τα νοικοκυριά με κόκκινα δάνεια, οδηγεί στην ανάγκη αναζήτησης αυτού του νέου πλαισίου.

Το βέβαιο είναι ότι δεν θα υπάρξει νομικό πλαίσιο για την προστασία των δανειοληπτών, με αποτέλεσμα όσοι έχουν κόκκινα δάνεια να πρέπει να παλέψουν με το νομικό οπλοστάσιο του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προκειμένου να ανακόψουν τη διαδικασία. Πλην όμως πρέπει οι δανειολήπτες να γνωρίζουν οτι η μέχρι πρότινος δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία που τηρείτο επί κατασχέσεως και επιπλειστηριασμού ακινήτων απέτρεπε τους δανειστές και δικαιούχους μικρών απαιτήσεων να επιδιώξουν την ικανοποίηση τους με εκπλειστηρίαση τους, σήμερα όμως ύστερα από την τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας συρρικνώθηκαν οι προθεσμίες και απλοποιήθηκε η διαδικασία ενώ χάθηκαν πολλά όπλα που είχε στα «χέρια» του ο δανειολήπτης.

Επίσης πρέπει να τονιστεί ότι στο νέο πτωχευτικό πλαίσιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση κάθε οφειλέτης θα έχει δικαίωμα πτώχευσης, εφόσον όμως, ρευστοποιηθεί το σύνολο της περιουσίας του συμπεριλαμβανομένου και της πρώτης κατοικίας, για να καλύψει τις οφειλές του. Στο σχέδιο που βρίσκεται υπό επεξεργασία εξετάζεται να υπάρχει πρόβλεψη για όσους οφειλέτες χάνουν την πρώτη κατοικία τους με βάση συγκεκριμένα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια να δίνεται επίδομα στέγασης ώστε να μπορούν να καλύψουν τις στεγαστικές ανάγκες τους είτε συνεχίζοντας να μένουν στο ίδιο σπίτι. Σε πλεονεκτική θέση βέβαια θα βρίσκονται όσοι δεν έχουν περιουσία, για τους οποίους μετά από μία περίοδο πτώχευσης θα γίνεται διαγραφή χρεών. Φαίνεται λοιπόν ότι από την 1^η Μαΐου περνάμε σε μια νέα δύσκολη εποχή που δεν θα υπάρχει πλέον η προστασία της κύριας κατοικίας, για όσους δεν έχουν ενταχθεί στον Νόμο Κατσέλη και για όσους δεν έκαναν αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα προστασίας σύμφωνα με το ισχύον προστατευτικό πλαίσιο.

Ως εκ τούτου τώρα είναι η πιο κατάλληλη περίοδος οι δανειολήπτες με κόκκινα δάνεια να ρυθμίσουν τα δάνεια είτε μέσω της πλατφόρμας ή διμερώς καταθέτοντας πρόταση στο αρμόδιο υποκατάστημα τραπέζης και η διαδικασία αυτή να γίνει πριν τις 30/4/2020 και σε κάθε περίπτωση πριν έρθει το έσχατο σημείο του πλειστηριασμού.

Η Κατερίνα Φραγκάκη είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, συνεργάτης του Δικηγορικού Γραφείου «Θ. Φραγκάκης και Συνεργάτες» και νομική σύμβουλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο (LLM in International Commercial Law) στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Γουστμίνστερ (University of Westminster)

Δείτε όλα τα άρθρα της Κατερίνας Φραγκάκη στο fpress.gr ΕΔΩ