Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν άμεσα στην προστασία της πρώτης κατοικίας
Από την 1η Ιουλίου 2019 ξεκίνησε η λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, για την προστασία της 1ης κατοικίας, κατ’ εφαρμογή του Νόμου 4605/2019. Eίναι όμως πρόδηλο οτι αν και είναι μεγάλο το ενδιαφέρον των δανειοληπτών για να ενταχθούν στην νέα ρύθμιση , λίγοι όμως θα είναι οι τυχεροί.
Μέσω της νέας πλατφόρμας ρυθμίζονται τα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια που έχουν ως υποθήκη την κύρια κατοικία του οφειλέτη, αν δεν υπάρχει όμως εμπράγματη εξασφάλιση η αίτηση απορρίπτεται. Για να υποβληθεί η αίτηση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι τράπεζες να δώσουν τα πλήρη στοιχεία για το ύψος των οφειλών προκειμένου στη συνέχεια να διαπιστώσει το ηλεκτρονικό σύστημα εάν πληρούνται τα κριτήρια.
Η ως άνω διαδικασία αφήνει εκτός προστασίας περίπου το 50% των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων, ενώ παράλληλα απορρίπτονται όλα τα δάνεια που δεν έχουν εμπράγματη εξασφάλιση, και ως εκ τούτου αν δεν τα ρυθμίσουν θα αντιμετωπίσουν οι δανειολήπτες την δαμόκλειο σπάθη των πλειστηριασμών. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να προβεί σε σειρά τροποποιήσεων, ώστε αυτό το νέο εξωδικαστικό πλαίσιο να μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερο αριθμό κόκκινων δανείων για να είναι επιτυχές.
Ειδικότερα η τροποποίηση του πλαισίου αυτού πρέπει να ξεκινήσει με το χαμηλό όριο των 130.000 ευρώ αναφορικά με τα κριτήρια της επιλεξιμότητας. Πρέπει να υπογραμμιστεί οτι πολλοί δανειολήπτες είχαν χαμηλότερα υπόλοιπα δανείων όταν σταμάτησαν να τα εξυπηρετούν αλλά μέσω της συσσώρευσης τόκων για μεγάλο χρονικό διάστημα και παράνομων ανατοκισμών οι οφειλές τους υπερβαίνουν το ως άνω πλαφόν. Αντίστοιχα προβλήματα καταγράφονται και για τους δανειολήπτες με δάνεια σε ελβετικό φράγκο, οι οφειλές των οποίων λόγω ισοτιμίας έχουν εκτιναχθεί στα ύψη και βρέθηκαν σε πολλές περιπτώσεις να χρωστούν υπερπολλαπλάσια του αρχικού κεφαλαίου, παρά το γεγονός ότι για χρόνια εξυπηρετούσαν κανονικά τα δάνειά τους. Επίσης προβλήματα δημιουργεί και το όριο των 80.000 ευρώ για τη λοιπή περιουσία που είναι επίσης πολύ μικρό ποσό και ως εκ τούτου θα πρέπει να αλλάξει. Ταυτόχρονα θα πρέπει να εντάσσονται και τα δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση και μετά τις 31/12/2018 καθώς επίσης θα πρέπει να ρυθμίζονται και τα δάνεια τα οποία δεν έχουν εμπράγματη εξασφάλιση.
Με αυτές τις απλές τροποποιήσεις είναι βέβαιο οτι θα μπορούν να ρυθμιστούν περισσότερα δάνεια και με αυτό τον τρόπο να σωθούν τα σπίτια απο τους πλειστηριασμούς.
Η Κατερίνα Φραγκάκη είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, συνεργάτης του Δικηγορικού Γραφείου «Θ. Φραγκάκης και Συνεργάτες» και νομική σύμβουλος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο (LLM in International Commercial Law) στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Γουστμίνστερ (University of Westminster)