Η φορολογική δήλωση για όσους έχουν (και) αγροτικά εισοδήματα 

Πολλοί φορολογούμενοι έχουν εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες , τα οποία προκύπτουν από επαγγελματική δραστηριότητα , είτε από ευκαιριακή δραστηριότητα. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι εισοδήματα που θα πρέπει αναφέρονται στην δήλωση και μάλιστα θα πρέπει να γίνεται και με μεγάλη προσοχή , αφού θα πρέπει να συμπληρώνεται το έντυπο Ε3 από όσους έχουν εισοδήματα από αυτή την πηγή.

Η φορολογία των αγροτών υπολογίζεται σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο Ν 4172/2013 , ο κώδικας φορολογίας εισοδήματος δηλαδή. Η βασική κλίμακα φορολογίας είναι αυτή που ορίζεται στο άρθρο 15 του νόμου.

Η κλίμακα αυτή είναι :

Στην περίπτωση που ο αγρότης έχει παράλληλα και εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ή σύνταξη, τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα , την αγροτική δηλαδή, φορολογούνται με την προαναφερόμενη κλίμακα , αφού προστεθούν στα τυχόν εισοδήματα από τις μισθωτές υπηρεσίες ή την σύνταξη.

Επίσης σύμφωνα με την πρόσφατη ΠΟΛ 1205/2018 επιβεβαιώθηκε η ισχύς της μείωσης του πρώτου συντελεστή φόρου κατά 50% στην περίπτωση που η πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος έγινε από την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά , εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημά από επιχειρηματική δραστηριότητα ( άρα και αγροτική δραστηριότητα) δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ. Η μείωση του συντελεστή έχει ισχύ για τα πρώτα τρία χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης.

Μάλιστα η μείωση χορηγείτε ανεξάρτητα από το αν υπάρχει δυνατότητα απαλλαγής από την τήρηση βιβλίων καθώς και από την ένταξη ή όχι του αγρότη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Επίσης όσοι φορολογούμενοι χαρακτηρίζονται ως κατ’ επάγγελμα αγρότες , στην εκκαθάριση της δήλωσης λαμβάνουν την έκπτωση φόρου που ορίζει το άρθρο 16 του Ν. 4172/2013, αφού όμως τηρούν τις προϋποθέσεις περί πλαστικού χρήματος συμπληρώνοντας ανάλογα τους κωδικούς 049-050 .

Η έκπτωση αυτή είναι :

• 1.900 ευρώ για τον φορολογούμενο χωρίς εξαρτόμενα τέκνα.
• 1.950 ευρώ για τον φορολογούμενα με ένα εξαρτώμενο τέκνο.
• 2.000 ευρώ για τον φορολογούμενα με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
• 2.100 ευρώ για τον φορολογούμενα με τρία εξαρτώμενα τέκνα και άνω.

Στην περίπτωση που το συνολικό φορολογητέο εισόδημα από αυτή την πηγή ( μισθωτές υπηρεσίες, σύνταξη και αγροτική δραστηριότητα από κατ΄ επάγγελμα αγρότη) ξεπερνά τις 20.000 ευρώ τον χρόνο , τότε το ποσό της μείωσης μειώνεται κατά δέκα ευρώ ανά χίλια ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος από μισθούς και συντάξεις.

Για να έχουν δικαίωμα να έχουν την έκπτωση αυτή θα πρέπει:

1. Να αποκτούν το 50% του συνολικού ετήσιου εισοδήματος τους από αγροτική δραστηριότητα.
2. Να χαρακτηρίζονται ως κατ’ επάγγελμα αγρότες σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3874/2010.
3. Να είναι ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ

Οι επαγγελματίες αγρότες σύμφωνα με τα οριζόμενα από τον Ν 3874/2010 και τον Ν. 4839/2016 είναι οι εξής :

• Όσοι είναι κάτοχοι αγροτικής εκμετάλλευσης , δηλαδή εκμεταλλεύονται κάποια μονάδα παραγωγής προς πώληση αγροτικών προϊόντων.
• Ασχολούνται επαγγελματικά με την αγροτική δραστηριότητα στο 30% και πάνω του συνολικού ετήσιου χρόνου εργασίας τους.
• Το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα ξεπερνά το 50% του ετήσιου εισοδήματος.
• Είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ ο ίδιος , αλλά και η αγροτική του εκμετάλλευση, όπου απαιτείτε.
• Τηρεί λογιστικά βιβλία , σύμφωνα με τα όσα ορίζουν τα Ε.Λ.Π * Για τα όρια τήρησης βιβλίων θα αναλύσουμε παρακάτω.

Οι επαγγελματίες αγρότες θα πρέπει να εγγράφονται αναγκαστικά στο μητρώο αγροτών και αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Από τα στοιχεία του μητρώου αυτού προ συμπληρώνονται οι κωδικοί 037-038 του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης, ώστε να υπολογίζεται η προαναφερόμενη έκπτωση φόρου.

Υπολογισμός επιχειρηματικού κέρδους

Ο γενικός κανόνας είναι αυτός που ισχύει και στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, δηλαδή ότι κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις.

Για την αγροτική δραστηριότητα έσοδα από επαγγελματική δραστηριότητα θεωρούνται τα εξής :

• Τα πραγματικά έσοδα από πώληση της αγροτικής παραγωγής ( λιανικές και χονδρικές πωλήσεις αγροτικών προϊόντων καθώς και αμοιβή για παροχή υπηρεσιών ) .
• Οι εκκαθαρίσεις των αγροτικών συνεταιρισμών για λογαριασμό των αγροτών.
• Τα τιμολόγια αγοράς που εκδίδουν οι επιχειρήσεις σε αγρότες ειδικού καθεστώτος, οι οποίοι δεν είναι υπόχρεοι τήρησης βιβλίων και στοιχείων.
• Οι βασικές επιδοτήσεις.
• Οι πράσινες και συνδεδεμένες επιχειρήσεις που ξεπερνούν τις 12.000 ευρώ , κατά το ποσό που ξεπερνά τις 12.000 ευρώ.

Οι πράσινες επιδοτήσεις μέχρι το ποσό των 12.000 ευρώ δεν θεωρούνται επιχειρηματικό έσοδο και δηλώνονται στον κωδικό 659-660 του εντύπου Ε1 της δήλωσης , ώστε να υπολογιστούν μόνο στην εισφορά αλληλεγγύης.

Επίσης οι επενδυτικές επιδοτήσεις δεν αποτελούν έσοδο της επιχείρησης , αλλά λειτουργούν αφαιρετικά στην αξία των παγίων της επιχείρησης , άρα και των αποσβέσεων αυτών. Το ποσό αυτό δεν μεταφέρεται στους κωδικούς 659-660 του εντύπου Ε1 της δήλωσης.

Τα ποσά των αγροτικών αποζημιώσεων επίσης δεν θεωρούνται έσοδο της επιχείρησης , καθώς και δεν αναγράφονται στους κωδικούς 659-660 του εντύπου Ε1 της δήλωσης.

Επιχειρηματικές δαπάνες αγροτών

Επιχειρηματικές δαπάνες της αγροτικής επιχείρησης είναι οι δαπάνες οι οποίες :

α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,

β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση,

γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.

Οι δαπάνες που δεν εκπίπτουν και πρέπει να αναμορφώνονται αναλύονται στο άρθρο 32 του Ν. 4172/2013.

Το τελικό εισόδημα , μαζί με όλα τα υπόλοιπα εισοδήματα του φορολογούμενου , αποτελούν την βάση ώστε να υπολογιστεί η εισφορά αλληλεγγύης . Σύμφωνα με την κλίμακα του άρθρο 43α του Ν.4172/2013 το ποσό της είναι από 2,2% εάν τα εισοδήματα ξεπερνούν τις 12.000 ευρώ και φτάνει μέχρι το 10% για τα πολύ υψηλότερα εισοδήματα.

Τήρηση λογιστικών βιβλίων και κανονικό καθεστώς ΦΠΑ

Τα όρια ένταξης των αγροτών στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ είναι τα εξής :

• Συνολικά ακαθάριστα έσοδα από αγροτική δραστηριότητα κατά την προηγούμενη χρήσης ύψους 15.000 ευρώ.
• Είσπραξη επιδοτήσεων συνολικά κατά την προηγούμενη χρήσης ύψους 5.000 ευρώ.
• Όσοι έχουν παράλληλα επαγγελματική δραστηριότητα από άλλη αιτία , διατηρούν δηλαδή ενεργή ατομική επιχείρηση.

Όσοι αγρότες ξεπερνούν τα συγκεκριμένα όρια θα πρέπει να προβούν σε μεταβολή στο μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ μέχρι τις 30 Ιανουαρίου του επόμενου έτους και να ενταχθούν σε καθεστώς τήρησης βιβλίων Β’ κατηγορίας , αλλά και στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ.

Από την στιγμή που εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ θα πρέπει κάθε τρίμηνο να υποβάλλουν την δήλωση ΦΠΑ και να αποδίδουν το ΦΠΑ εάν είναι χρεωστικό. Φυσικά έχουν το δικαίωμα να εκπίπτουν το ΦΠΑ των εξόδων και των αγορών , σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2859/2000.

Οι αγρότες ειδικού καθεστώτος δεν έχουν την υποχρέωση να τηρούν επίσημα λογιστικά βιβλία , όμως θα πρέπει να μπορούν να προσδιορίσουν το ετήσιο κέρδος τους κατά τον γενικό κανόνα έσοδα μείον έξοδα που ισχύει και για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος.

Επίσης οι αγρότες ειδικού καθεστώτος έχουν δικαίωμα να ζητούν επιστροφή του Φ.Π.Α που βάρυνε τις εισροές τους. Η επιστροφή αυτή ζητάτε με αίτηση σε ετήσια βάση , από την 1/1 έως την 31/10 κάθε έτους και είναι το 6% στις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων που πραγματοποιούν προς τους άλλους υπόχρεους. Στην περίπτωση που οι αγρότες ειδικού καθεστώτος πωλούν τα προϊόντα τους σε λαϊκές αγορές , υποχρεούνται για τήρηση βιβλίων και στοιχείων για την συγκεκριμένη δραστηριότητα , ενώ παράλληλα η επιστροφή ΦΠΑ που δικαιούνται σε αυτή την περίπτωση μειώνεται κατά 50% σε σχέση με αυτή των αγροτών ειδικού καθεστώτος , και υπολογίζεται επί των πωλήσεων.

*Ο Ηλίας Χατζηγεωργίου είναι Λογιστής - Φοροτεχνικός με άδεια Α’ Τάξεως από το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Είναι διαχειριστής της φοροτεχνικής εταιρείας Pantelis & Partners Tax and Accounting Specialists και αντιπρόεδρος της επιτροπής φοροτεχνικών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Ειδικεύεται σε θέματα φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, θέματα κατοίκων εξωτερικού και φορολογίας παγκόσμιου εισοδήματος, φορολογικών ελέγχων επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.

Δείτε όλα τα άρθρα του Ηλία Χατζηγεωργίου στο fpress.gr ΕΔΩ