Εσείς πόση ασφαλιστική συνείδηση έχετε;

Έκφραση, αλλά και δείκτης παιδείας και κοινωνικού πολιτισμού είναι και η ασφαλιστική συνείδηση, έννοια συνδεδεμένη με την πρόοδο των κοινωνιών και το υψηλό κοινωνικό επίπεδο. Η ασφαλιστική συνείδηση των πολιτών είναι ανάλογη της ευθύνης τους απέναντι στους άλλους, την κοινωνία, τους ανθρώπους που αγαπούν, αλλά και τον εαυτό τους. Ως ανάγκη, η ασφάλιση και η πρόνοια ιεραρχείται στην κορυφή, σε κοινωνίες με ισχυρούς θεσμούς, συνοχή, υψηλό βιοτικό και μορφωτικό επίπεδο.

Στην κοινωνική ασφάλιση, βλέπουμε την ασφαλιστική συνείδηση στη συνεπή καταβολή των εισφορών, την αποφυγή εισφοροδιαφυγής, αλλά και στο σεβασμό του ταμείου. Στην ιδιωτική ασφάλιση η ασφαλιστική συνείδηση των πολιτών αφορά στην πρόληψη, τη σύνεση και την πρωτοβουλία για οχύρωση κατά των υπαρκτών κινδύνων έναντι της περιουσίας, της υγείας και της ποιότητας ζωής όλων.

Στον ευρωπαϊκό χάρτη ασφαλιστικής συνείδησης, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε στο τέλος του προηγούμενου έτους ο οργανισμός Insurance Europe (Πηγή 1), αποτυπώνεται πως κατά μέσο όρο ο Ευρωπαίος επέλεξε να καταβάλει ασφάλιστρα για ιδιωτική ασφάλιση 2.030 ευρώ το 2017, έναντι 1.941 ευρώ το 2016. Όπως τονίζει η ευρωπαϊκή ομοσπονδία ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων, που εδρεύει στις Βρυξέλλες, από το ποσό αυτό, τα 1.189 ευρώ αφορούν στην ασφάλεια ζωής, τα 621 στην περιουσία και 221 στην υγεία. Η χώρα μας βρίσκεται πολύ μακριά από το μέσο όρο, εμφανίζοντας παρόμοιες επιδόσεις με την Πολωνία, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Κροατία, τη Λετονία και την Εσθονία. Στη λίστα 29 χωρών, η Ελλάδα βρίσκεται στην 21η θέση.

Την δεκαετία του ΄70 επιβλήθηκε η υποχρεωτική ασφάλιση της αστικής ευθύνης του αυτοκινήτου, ώστε τα τροχαία ατυχήματα και δυστυχήματα να αποζημιώνονται από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Έτσι, το λάθος του οδηγού που προκάλεσε υλικές ζημιές και σωματικές βλάβες σε συνανθρώπους του και στις περιουσίες τους αποζημιωνόταν και οι συνέπειες περιορίζονταν. Οικογένειες που έχασαν τον άνθρωπό τους έλαβαν μία συμβολική, αλλά και ουσιαστική στήριξη, τραυματίες και άτυχοι συνάνθρωποί μας που έχασαν την υγεία τους βοηθήθηκαν, αυτοκίνητα και περιουσίες επισκευάστηκαν και οι υπαίτιοι οδηγοί τις περισσότερες φορές απέφυγαν τη φυλάκιση και την ηθική και οικονομική καταστροφή.

Θα περίμενε κανείς σήμερα, ο οδηγός να μην δέχεται να κυκλοφορήσει στους ελληνικούς δρόμους χωρίς ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Θα περιμέναμε να μην υπάρχουν ανασφάλιστα αυτοκίνητα, δηλαδή ιδιοκτήτες που διακινδυνεύουν να καταστρέψουν τις ζωές και τις περιουσίες συμπολιτών τους. Μισό αιώνα μετά, να μην αντιμετωπίζουν την υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης σαν χαράτσι από το κράτος, αλλά ως μια ελάχιστη πράξη ευθύνης!

Από την πλευρά του το ελληνικό κράτος -και οι κατά καιρούς διοικούντες- φροντίζει και σε αυτή την περίπτωση για τον εκμαυλισμό των πολιτών, ώστε σαν πελάτες των κομμάτων και ψηφοφόροι να συναλλαχθούν, να μην εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και να ανεχθούν τα χειρότερα. Ακόμα και τα αυτονόητα - καθυστερημένα πρόστιμα που επιβλήθηκαν πριν από περίπου ένα έτος στα ανασφάλιστα οχήματα- μπήκαν στη λογική του παζαριού και του προσωρινού. Συντάξεις σε όσες ομάδες έχουν πολιτική δύναμη, χωριά αναπήρων και αντιστασιακών, νησιά τυφλών, χαρισμένα νοσήλια σε πολιτικούς και τις οικογένειες τους, συνταγογραφήσεις για να πάει ο γιατρός ταξίδι, δωράκια από και προς τις φαρμακευτικές. Συνείδηση, όχι μόνο ασφαλιστική, μαζί με διαφθορά δεν ανθίζει και ο δρόμος προς την πτώχευση είναι σύντομος.

Από την πλευρά του ο πολίτης προτιμά πολλές φορές να μην αναλαμβάνει τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις του εξωτερικεύοντας το κόστος στην κοινωνία. Η ασφαλιστική συνείδηση δεν είναι αυτονόητη επιλογή και η μεταφορά του κόστους στις πλάτες των άλλων είναι παράδοση και εξυπνάδα. Ο αγρότης δεν θα ασφαλίσει την παραγωγή της επιχείρησής του, αλλά θα ζητήσει αποζημίωση. Εισφοροδιαφυγή, αλλά και απαίτηση για σύνταξη και περίθαλψη. Παράνομα κτισμένες κατοικίες πάνω σε ρέμα ή σε δάσος δεν θα ασφαλιστούν για φυσικές καταστροφές, αλλά οι ιδιοκτήτες θα διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Ο επαγγελματίας δεν θα ξοδέψει για την ασφάλιση της επαγγελματικής του ευθύνης αφήνοντας στην τύχη του τον άτυχο πελάτη. Ο οδηγός δεν θα πληρώσει ασφάλιστρα για την αστική του ευθύνη, μεταφέροντας το κόστος σε όποιον βρεθεί μπροστά του.

Θα έλεγε κανείς πως η εποχή της κρίσης, με όλα όσα συνεπάγεται για τις δυνατότητες του κράτους να καλύψει τις ανάγκες του πολίτη, θα έφερνε στην Ελλάδα μια νέα στροφή προς την ιδιωτική ασφάλιση αλλάζοντας την θεώρηση των πραγμάτων. Ανάληψη περισσότερων ευθυνών και πρωτοβουλιών από τους πολίτες αλλά και κίνητρα, φοροαπαλλαγές, ενημέρωση από το κράτος. Αυτά δεν συνέβησαν.

Επιπροσθέτως, είδαμε ασφαλιστικές εταιρείες να απαξιώνουν τα προϊόντα τους και τη δουλειά των συνεργατών τους για να πουλήσουν φθηνά και γρήγορα! Φθηνά και γρήγορα ασφάλιστρα για τα ταμεία τους, αφαιρώντας αξία και προοπτικές από την ασφάλιση. Βλέπουμε τράπεζες να εκβιάζουν τους δανειολήπτες ώστε να συνάψουν, υποχρεωτικά υποτίθεται, ασφαλιστήρια συμβόλαια μόνο μαζί τους. Βλέπουμε τις ελεγκτικές αρχές και την Τράπεζα της Ελλάδος να κάνουν τα στραβά μάτια, ίσως επειδή η κάλυψη ασφαλιστικών αναγκών και η τήρηση των κανόνων δεν είναι προτεραιότητα. Η ασφαλιστική συνείδηση καλλιεργείται αργά και με συνέπεια, καταστρέφεται όμως, φθηνά και γρήγορα.

Ο Δημήτρης Κουτσονίκας είναι σύμβουλος ασφαλίσεων, εκπρόσωπος της 4U Insurance Consultants, οικονομολόγος

Δείτε τα υπόλοιπα άρθρα του Δημήτρη Κουτσονίκα στο fpress.gr ΕΔΩ