Άδεια μητρότητας και άδεια φροντίδας παιδιού: Αποκλείει η μία την άλλη;

Του Γιάννη Καρούζου*

Άδεια μητρότητας και άδεια φροντίδας παιδιού: Αποκλείει η μία την άλλη;

Με το άρθρο 142 του ασφαλιστικού νόμου 3655/2008, καθιερώθηκε ως «ειδική παροχή προστασίας μητρότητας» το δικαίωμα της εργαζόμενης μητέρας, ασφαλισμένης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ η οποία απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, να ζητήσει και να λάβει από τον εργοδότη της την ειδική άδεια προστασίας μητρότητας έξι μηνών. 

Πρόκειται για μια άδεια η οποία αποσκοπεί στην προστασία της βιολογικής κατάστασης της γυναίκας, που δημιουργείται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά από αυτήν, καθώς επίσης και στην προστασία των ιδιαίτερων σχέσεων μεταξύ μητέρας και τέκνου, ώστε να μην διαταράσσονται από τα βάρη που προκύπτουν από την ταυτόχρονη άσκηση του επαγγέλματος. Η άδεια αυτή, αποτελεί συνέχεια της άδειας τοκετού και λοχείας (άδειας μητρότητας), γι’ αυτό και ως δικαιούχος νοείται μόνο η μητέρα και όχι ο εργαζόμενος πατέρας.

Αντιθέτως, η άδεια φροντίδας παιδιού, η οποία προβλέφθηκε αρχικά στις ΕΓΣΣΕ 2002 και 2004, αποτελεί δικαίωμα των εργαζόμενων γονέων και των δύο φύλων. Τούτο διότι, αποσκοπεί κυρίως στη συμφιλίωση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Η εν λόγω άδεια συνίσταται, είτε σε μειωμένο ημερήσιο ωράριο για διάστημα 30 μηνών μετά τη λήξη της άδειας τοκετού και λοχείας (άδειας μητρότητας), είτε σε συνεχόμενη (σωρευτική) ισόχρονη προς το μειωμένο ωράριο άδεια η οποία, όμως, δεν αποτελεί κατοχυρωμένο δικαίωμα του εργαζομένου, αλλά προϋποθέτει τη συμφωνία του εργοδότη.

Οι παραπάνω ειδικές άδειες προστασίας της μητρότητας, εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς και ως εκ τούτου, η παροχή της μίας δεν αποκλείει την παροχή της άλλης, σε καμία δε περίπτωση δεν περικόπτεται τμήμα της μίας εξαιτίας της λήψης της άλλης.

Ειδικότερα, την ειδική 6μηνη άδεια, δικαιούται η μητέρα να λάβει είτε μετά τη λήξη της αδείας μητρότητας και της τυχόν χορηγηθείσης ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο αδείας φροντίδας παιδιού, είτε αμέσως μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας, εφόσον η μητέρα δεν κάνει χρήση της σωρευτικής αδείας φροντίδας παιδιού. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, μετά τη λήξη της ειδικής 6μηνης άδειας, η μητέρα δικαιούται για χρονικό διάστημα 30 μηνών από τη λήξη της άδειας μητρότητας, είτε να αποχωρεί νωρίτερα είτε να προσέρχεται αργότερα στην εργασία της κατά μία ώρα, χωρίς πλέον να περιορίζεται χρονικά το μειωμένο ωράριο λόγω της προηγούμενης χορήγησης της ειδικής 6μηνης άδειας.

Μάλιστα, με πρόσφατη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, καθιερώνεται πλέον η θέση ότι, η ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας, διάρκειας 6 μηνών, δεν συμψηφίζεται με καμία άλλη άδεια προστασίας της μητρότητας.

*Ο Γιάννης Καρούζος είναι δικηγόρος-εργατολόγος. Είναι Απόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών και Μεταπτυχιακός Διπλωματούχος της Σχολής Εργατικού και Συνδικαλιστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία, με ειδίκευση στο Εργατικό Δίκαιο, Εργασιακές Σχέσεις, Ευρωπαϊκό Εργατικό Δίκαιο, Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης. Έχει πολύχρονη εμπειρία και πείρα συμβουλεύοντας δεκάδες Σωματεία Εργαζομένων και Επιχειρήσεις σε εργασιακά θέματα. Διατέλεσε Σύμβουλος σε τρία Υπουργεία της Ελληνικής Δημοκρατίας και υπήρξε επί έτη ενεργό μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας. Είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Εργατικού Δικαίου και Κοινωνικής Ασφάλισης. Είναι Μεσολαβήτης, Μέλος του Σώματος Μεσολαβητών του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας (ΟΜΕΔ). Υπήρξε επίσης σύμβουλος στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (Ο.Κ.Ε). Δημοσιεύει άρθρα και μελέτες σε νομικά περιοδικά εργατικού δικαίου και εργασιακών σχέσεων και σε εφημερίδες.

Περισσότερα στην ιστοσελίδα https://dikigorosergatologos.gr

Άλλα άρθρα του Γιάννη Καρούζου στο fpress.gr:

Δουλειά από το σπίτι: Όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την τηλεργασία

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ