Άρθρο κόλαφος του Politico: «Γερμανοί, οι χρήσιμοι ηλίθιοι του Πούτιν» - Τεράστιες οι ευθύνες Μέρκελ

Όπως σημειώνει το Politico, λιγότερο προβλέψιμη ήταν η ταχύτητα με την οποία η Γερμανία εγκατέλειψε τη στάση της έναντι της Μόσχας τις τελευταίες εβδομάδες, σταματώντας το αμφιλεγόμενο έργο του αγωγού Nord Stream 2, στέλνοντας όπλα στην Ουκρανία, υιοθετώντας κυρώσεις κατά της Ρωσίας και επιπλέον ανακοινώνοντας ότι θα αρχίσει να αντλεί δαπανά σημαντικά ποσά για τον δικό της στρατό.

Με άλλα λόγια, συμφώνησε, από τη μια μέρα στην άλλη, να κάνει ό,τι οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι πίεζαν εδώ και χρόνια. Το Βερολίνο δημιούργησε ακόμη και ένα σύνθημα για τη στροφή, έτοιμο για hashtag: Zeitenwende, δηλαδή η αυγή μιας νέας εποχής.

Μερικές εβδομάδες αργότερα, έγινε σαφές ότι αυτό που πραγματικά προσπαθούν να πουν οι Γερμανοί ηγέτες είναι: «Ας προχωρήσουμε».

Η Γερμανία δεν «εκτίμησε λάθος τον Πούτιν», όπως είπε την περασμένη εβδομάδα ο επί μακρόν σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής της Άνγκελα Μέρκελ, Christoph Heusgen και νέος πρόεδρος της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου.

Η πεισματική επιμονή της Γερμανίας να εμπλέκεται με τον Ρώσο ηγέτη Πούτιν ενόψει της συνεχιζόμενης επιθετικότητάς του (από την εισβολή στη Γεωργία έως τις δολοφονίες εχθρών στο εξωτερικό και τα εγκλήματα πολέμου στη Συρία) δεν ήταν παρά μια καταστροφική γκάφα, που θα κάνει την Μέρκελ να κερδίσει μια θέση στο πάνθεον της πολιτικής αφέλειας δίπλα στον Νέβιλ Τσάμπερλεν.

Αργά αλλά σταθερά, άρχισε να ξημερώνει στους Γερμανούς ότι η προσέγγιση της Μέρκελ στη Ρωσία – η οποία το 2015 έδωσε το πράσινο φως στον αγωγό Nord Stream 2 παρά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία και τον ρόλο της στον αυτονομιστικό πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία – δεν άνοιξε απλώς την πόρτα στον Πούτιν για να προχωρήσει παραπέρα, αλλά ουσιαστικά τον ενθάρρυνε να το κάνει.

Ωστόσο, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν είναι απλώς μια αποκήρυξη της πολιτικής της Μέρκελ, αλλά μιας ολόκληρης γενιάς Γερμανών πολιτικών από όλο το πολιτικό φάσμα.

Είναι συλλογική η ευθύνη της Γερμανίας και είναι πιο εύκολο να λες ότι γυρίζεις σελίδα παρά να το κάνεις. Δεν υπάρχει μια προσωπικότητα όπως ο Τσόρτσιλ στη γερμανική πολιτική που να προειδοποιεί για τους κινδύνους της παροχής εμπιστοσύνης στον Πούτιν. Ενώ η Μέρκελ έχει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης που έπεσε στην παγίδα του Ρώσου ηγέτη, η αλήθεια είναι ότι ολόκληρη η πολιτική τάξη της Γερμανίας είναι ένοχη.

Ως υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος της Μέρκελ, ο σημερινός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, του οποίου οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από τους αγωγούς Nord Stream, υποστήριξε την ιδέα ότι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του Πούτιν ήταν μέσω ενός ατέρμονου «διαλόγου».

Ο Jens Plötner, σήμερα σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Σολτς, ήταν ένας από τους κύριους αρχιτέκτονες αυτής της πολιτικής ως ανώτερος διπλωμάτης στο υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας, όπου υπηρέτησε ως επικεφαλής του επιτελείου του τότε υπουργού Εξωτερικών Frank-Walter Steinmeier (ο σοσιαλδημοκράτης που είναι τώρα Γερμανός πρόεδρος) και πιο πρόσφατα ως πολιτικός διευθυντής του υπουργείου. Ακόμη και όταν ο Πούτιν συγκέντρωσε δεκάδες χιλιάδες στρατεύματα στα σύνορα της Ουκρανίας τον Δεκέμβριο, ο Plötner συμβούλεψε τον Scholz να παραμείνει στο Nord Stream 2.

Το παλιό αφεντικό του Plötner, Steinmeier, ο οποίος κατηγόρησε το ΝΑΤΟ το 2016 για τη διεξαγωγή στρατιωτικής άσκησης στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας, υποστήριξε σχεδόν μέχρι τις πρώτες βολές κατά των Ουκρανών ότι η Γερμανία πρέπει να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως τρόπο για να χτίσει γέφυρες με Ρωσία.

Αυτές τις μέρες, ο Σταϊνμάγερ, απασχολείται οργανώνοντας συναυλίες «ελευθερίας και ειρήνης» με Ρώσους και Ουκρανούς μουσικούς. (Μία συναυλία έγινε και στις αρχές Μαρτίου στη Δρέσδη καθώς οι βόμβες έπεφταν στο Χάρκοβο, τη δεύτερη πόλη της Ουκρανίας).

Το Σαββατοκύριακο, ο Andrij Melnyk, πρεσβευτής της Ουκρανίας στη Γερμανία, δήλωσε ότι θα μποϊκοτάρει την τελευταία εκδήλωση του Steinmeier, λέγοντας ότι οι Ουκρανοί δεν είχαν χρόνο για «μεγάλο ρωσικό πολιτισμό» ενώ η Μόσχα δολοφονούσε αθώους πολίτες.

Πόσο λιγότερο υπεύθυνα είτε από τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ είτε από τους Σοσιαλδημοκράτες για τις πολιτικές που οδήγησαν στην εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, ήταν τα μικρότερα κόμματα του κυβερνώντος συνασπισμού της Γερμανίας – οι φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες και οι Πράσινοι;

Ενώ οι Πράσινοι αντιτάχθηκαν στον Nord Stream 2, το έκαναν τόσο για οικολογικούς λόγους όσο και για αλληλεγγύη με την Ουκρανία. Πιο σημαντική ήταν η σταθερή αντίθεσή τους στις παραδόσεις όπλων στο Κίεβο, η οποία άλλαξε μόνο μετά την έναρξη των μαχών.

Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες ήταν διχασμένοι σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν για το Nord Stream 2, με πολλούς στο κόμμα, συμπεριλαμβανομένου του αναπληρωτή αρχηγού του κόμματος Βόλφγκανγκ Κουμπίτσκι, να υποστηρίζουν μεγαλύτερη δέσμευση με τη Ρωσία. Σύμφωνα με τον Μέλνικ, ο ηγέτης των Ελεύθερων Δημοκρατών Κρίστιαν Λίντνερ, ο οποίος είναι επίσης υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, του είπε την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος ότι δεν θα είχε νόημα το Βερολίνο να στείλει όπλα στην Ουκρανία ή να κλείσει τη Ρωσία από το SWIFT, το διεθνές σύστημα πληρωμών, επειδή η χώρα του «έχει μόνο λίγες ώρες» κυριαρχίας.

Σκεπτικισμό για τις προοπτικές της Ουκρανίας, για να μην αναφέρουμε την ανησυχία για τις συνέπειες της υπερβολικής σκληρότητας στη Ρωσία, συμμερίστηκαν πολλοί στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU). Λίγες εβδομάδες πριν από την εισβολή της Ρωσίας, ο ηγέτης του CDU Friedrich Merz προειδοποίησε ότι η αναστολή της Ρωσίας από το SWIFT θα μπορούσε να προκαλέσει μια «ατομική βόμβα στις κεφαλαιαγορές».

«Όλοι κάναμε λάθος»

Έχοντας κάνει λάθος με τη Ρωσία και τον Πούτιν σε κάθε βήμα της διαδρομής, οι Γερμανοί πολιτικοί έχουν καταφύγει στο «ποιος ήξερε;».

«Έκανα λάθος, όλοι κάναμε λάθος», είπε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο θρύλος της γερμανικής πολιτικής και επί μακρόν υπουργός Οικονομικών του CDU, όπως δήλωσε στη Welt am Sonntag το Σαββατοκύριακο.

Αυτό που ο Σόιμπλε και οι συνάδελφοί του παραλείπουν, ωστόσο, είναι ότι οι σύμμαχοι της Γερμανίας την προειδοποιούσαν εδώ και χρόνια ότι υποτιμούσε τον Πούτιν. Όταν έρχονται αντιμέτωποι με αυτήν την πραγματικότητα, οι Γερμανοί δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν.

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ο όρος «χρήσιμος ηλίθιος» έγινε ταμπέλα για μετριοπαθείς στη Δύση που έπεσαν θύματα των εύπιστων επιχειρημάτων των κομμουνιστών.

Από το βέτο της Γερμανίας για την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ το 2008 μέχρι την επιδίωξη συμφωνιών για το φυσικό αέριο με τη Μόσχα, μέχρι την αντίστασή της να στείλει όπλα στο Κίεβο – οι ηγέτες της χώρας υπηρέτησαν ως χρήσιμοι ηλίθιοι του Πούτιν.

Όλο αυτό το διάστημα, οι λεγόμενοι Russlandversteher, οι συμπαθούντες Ρώσους που εδρεύουν στο πολιτικό κατεστημένο της Γερμανίας, απέρριπταν την κριτική για τις επιλογές τους, επιμένοντας ότι ήξεραν καλύτερα ενώ (κυριολεκτικά) γελούσαν μπροστά στα μούτρα της Ουάσιγκτον.

Βεβαίως, τώρα κανείς δεν γελάει πια.