IEA: ερχεται το τέλος η χρυσή εποχή των ορυκτών καυσίμων - Κορύφωση της κατανάλωσης πριν το 2030

Για πρώτη φορά, όλα τα σενάρια της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA) δείχνουν ότι η παγκόσμια κατανάλωση υδρογονανθράκων θα μειωθεί σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο. «Οδεύουμε προς την κορύφωση όλων των ορυκτών καυσίμων πριν το 2030», δήλωσε χαρακτηριστικά η ΙΕΑ σε σημερινή έκθεση, χωρίς όμως να αποκλείει την αποτυχία στους στόχους για το κλίμα.

Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, η ΙΕΑ μείωσε την πρόβλεψή της για τέταρτο συναπτό έτος, ιδίως χάρη στις αλλαγές ευρωπαϊκή αγορά. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΑΠΕ αναμένεται να συμβάλλουν περισσότερο στο διεθνές ενεργειακό μίγμα, ενώ η συνεισφορά του ρωσικού φυσικού αερίου στην αγορά πρόκειται να μειωθεί.

Ζήτηση φυσικού αερίου ανά περιοχή σύμφωνα με το βασικό σενάριο, 2000-2050

Από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πέρυσι, η Ευρώπη μείωσε σημαντικά τις ροές, ενώ οι ΗΠΑ και το Κατάρ αύξησαν τις προμήθειες LNG, προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα στην αγορά. Έτσι, με βάση κάθε σενάριο, η ΙΕΑ αναμένει ότι η ζήτηση για φυσικό αέριο θα έχει φτάσει στην κορύφωσή της πριν το 2030, με «μικρό περιθώριο αύξησης πέραν αυτού του χρονικού ορίου είτε για τη μεταφορά μέσω αγωγών είτε για εμπόριο LNG».

Όπως αναφέρει η έκθεση, η μεγάλη αύξηση εισροών LNG έχει οδηγήσει σε αποκλιμάκωση των τιμών, καθώς και των ανησυχιών περί ενεργειακής επάρκειας. Συμβαίνει όμως κατά τη διάρκεια μιας περιόδου με σαφή μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου από την «χρυσή εποχή» της δεκαετίας του 2010.

Η έκθεση της ΙΕΑ αποτυπώνει τεκτονικές αλλαγές στο παγκόσμιο ενεργειακό μίγμα τον τελευταίο χρόνο, αλλά και στο μέλλον. Χάρη στις μεταβολές του τελευταίου έτους, η Ευρώπη ευθύνεται για το 75% της μείωσης της πρόβλεψης στην κατανάλωση φυσικού αερίου. Υπενθυμίζεται ότι η κατανάλωση στην ήπειρο πέρυσι συρρικνώθηκε κατά 55 δισ. κυβικά μέτρα και αναμένεται να μειωθεί κατά επιπλέον 50 δισ. μέχρι το 2030, σύμφωνα με την ΙΕΑ. Ωστόσο, αβέβαιο είναι το πώς θα διαμορφωθεί η ζήτηση στην Κίνα.

Παράλληλα, η Ρωσία χάνει μερίδιο της αγοράς, όσο αυξάνονται οι προμήθειες LNG διεθνώς. «Η υπερπροσφορά LNG σημαίνει ότι υπάρχουν πολύ περιορισμένες ευκαιρίες για να διασφαλίσει επιπλέον αγορές η Ρωσία. Το μερίδιο της Ρωσίας στο παγκόσμιο εμπόριο φυσικού αερίου, το οποίο ανερχόταν στο 30% το 2021, αναμένεται να μειωθεί κατά το ήμισυ» στο σενάριο που βασίζεται στις τρέχουσες πολιτικές για την ενέργεια, το κλίμα και τη βιομηχανία. Έτσι, σύμφωνα με την ΙΕΑ, η Ρωσία θα δυσκολευτεί ακόμη και στην πολιτική της για στροφή προς τις ασιατικές αγορές.

Αυτή τη δεκαετία η κορύφωση της πετρελαϊκής ζήτησης

Για πρώτη φορά, η ΙΕΑ προβλέπει πως η παγκόσμια ζήτηση για πετρέλαιο θα κάνει την κορύφωσή της πριν το 2030, αφενός λόγω της δημοφιλίας των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αφετέρου εξαιτίας της επιβράδυνσης της κινεζικής οικονομίας.

Όπως περιγράφει η ΙΕΑ, πρόκειται για το τέλος της εποχής ανάπτυξης των ορυκτών καυσίμων, το οποίο όμως δεν σημαίνει ότι η κατανάλωση θα μειωθεί άμεσα. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο εκτιμάται ότι η πετρελαϊκή κατανάλωση θα αγγίζει έως και τα 102 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέχρι το τέλος της δεκαετίας και μέχρι το 2050 θα τα 97 εκατ.

Πετρελαϊκή ζήτηση ανά περιοχή σύμφωνα με το βασικό σενάριο, 2000-2050

Η ζήτηση για πετρέλαιο στον κλάδο των πετροχημικών, της αεροπλοΐας και της ναυτιλίας αναμένεται πως θα συνεχίσει ανοδικά μέχρι το 2050, αλλά η μείωση λόγω των ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα είναι μεγαλύτερη. Παράλληλα, θα υπάρξει σταδιακή μείωση στην Κίνα, η οποία επί χρόνια ήταν παγκοσμίως πρώτη στην κατανάλωση.