Φορολογικός έλεγχος: «Mπλόκο» από το ΣτΕ στην επιμήκυνση - Αδικαιολόγητη η δεκαετία

Νέα δεδομένα δημιουργεί απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο μείζον ζήτημα της συνέχισης του φορολογικού ελέγχου και μετά την πενταετία, στις περιπτώσεις που υπάρχουν πρόσθετες πληροφορίες που ενισχύουν τα στοιχεία για εικονικές συναλλαγές.

• Με αφορμή προσφυγή επιχειρηματία, το ΣτΕ – «κόντρα» στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος – έκρινε αδικαιολόγητη την επιμήκυνση του χρόνου παραγραφής από τα 5 στα 10 χρόνια, λόγω πρόσθετων πληροφοριών από το εξωτερικό.

Σύμφωνα με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, η φορολογική αρχή, ενώ είχε ήδη πληροφορίες εντός του χρόνου της πενταετούς παραγραφής περί εικονικότητας των συναλλαγών της επιχείρησης που προσέφυγε από απαντήσεις αλλοδαπών αρχών σε προηγούμενα αιτήματα αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής, υπέβαλε νέο αίτημα για αμοιβαία διοικητική συνδρομή σε χρόνο μετά την πάροδο της πενταετίας.

• Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι τα στοιχεία που περιήλθαν στη φορολογική αρχή σε απάντηση του νέου αιτήματος δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν την επιμήκυνση της παραγραφής από πενταετή σε δεκαετή.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το σκεπτικό που αναπτύσσει το Δικαστήριο για το «φρένο» στην επιμήκυνση της παραγραφής.

Επισημαίνει ότι: «σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, και ανεξαρτήτως της δυσκολίας και της πολυπλοκότητας της υπόθεσης, των αντικειμενικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει κατά τον κρίσιμο χρόνο η φορολογική αρχή και της έλλειψης συνεργασίας του φορολογούμενου, τα στοιχεία που περιέρχονται στη φορολογική αρχή στο πλαίσιο της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την παράταση της παραγραφής από πενταετή σε δεκαετή, διότι, άλλως, κατά παράβαση της αρχής της ασφάλειας δικαίου, η φορολογική αρχή θα μπορούσε να καθορίσει με τις ενέργειες και, ιδίως, τις παραλείψεις της, τη διάρκεια της παραγραφής».

Τι λέει ο Κώδικας

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος ορίζει ότι η επιμήκυνση της παραγραφής από τα 5 στα 10 χρόνια ισχύει για πληροφορίες που έρχονται σε γνώση του ελεγκτικού μηχανισμού από το εξωτερικό για τις οποίες δεν μπορούσε να έχει πρόσβαση.

• Ωστόσο όλες οι διαδικασίες διοικητικής συνδρομής πρέπει να γίνουν πριν την παρέλευση της πενταετίας.

Συγκεκριμένα για να επεκταθεί στη δεκαετία θα πρέπει η φορολογική αρχή να έχει, ήδη, υποβάλει το σχετικό αίτημα ή τα σχετικά αιτήματα αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής προς την αρμόδια αλλοδαπή αρχή εντός του χρόνου κατά τον οποίο οφείλει να δράσει, ήτοι εντός της πενταετίας και τα στοιχεία να περιέλθουν μετά το πέρας της ως πενταετίας και μέχρι τη συμπλήρωση δεκαετίας.

Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς, προβλέπει τα εξής για το χρόνο παραγραφής:

• Εφόσον από συμπληρωματικά στοιχεία που περιήλθαν εις γνώσιν των φορολογικών αρχών εξακριβώνεται ότι το εισόδημα του φορολογουμένου υπερβαίνει αυτό που είχε δηλωθεί, ισχύει 10ετής παραγραφή. Τα συμπληρωματικά στοιχεία μπορούν να προέρχονται, για παράδειγμα, από τράπεζες του εξωτερικού, στις οποίες η φορολογική διοίκηση δεν θα μπορούσε να έχει πρόσβαση.
• Η ολομέλεια του ΣΤΕ έχει κρίνει ότι τα στοιχεία για τα υπόλοιπα και τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών στην ημεδαπή, ανεξαρτήτως αν αυτά στοιχειοθετούν την απόκτηση εισοδήματος, δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία», δηλαδή δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την παράταση της πενταετούς παραγραφής σε δεκαετή. Και αυτό καθώς οι ελεγκτικές αρχές έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών.
• Η διάρκεια παραγραφής αυξάνεται σε 15 έτη σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
• Για τις επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί προαιρετικά στο ηλεκτρονικό σύστημα τιμολόγησης ισχύει 3ετής παραγραφή αντί της πενταετούς για τις υπόλοιπες, ως κίνητρο για την ένταξη στο σύστημα ηλεκτρονικής τιμολόγησης.