ΕΚΤ: Η ταχύτερη πράσινη μετάβαση θα ωφελήσει επιχειρήσεις, νοικοκυριά και τράπεζες

Υπέρ μιας ταχύτερης μετάβασης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στους στόχους που έχει θέσει η Συμφωνία του Παρισιού τάσσεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία δημοσίευσε σήμερα τα αποτελέσματα του δεύτερου stress test για το κλίμα σε ολόκληρη την οικονομία.

Το stress test αναλύει την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και των τραπεζών σε τρία μεταβατικά σενάρια, τα οποία διαφέρουν ως προς το χρονοδιάγραμμα και τις φιλοδοξίες:

1. Μια «επιταχυνόμενη μετάβαση», η οποία προωθεί τις πράσινες πολιτικές και τις επενδύσεις, οδηγώντας σε μείωση των εκπομπών έως το 2030 σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού.

2. Μια «αργοπορημένη μετάβαση», η οποία συνεχίζει την τρέχουσα πορεία, χωρίς επιτάχυνση μέχρι το 2026, αλλά εξακολουθεί να είναι αρκετά έντονη ώστε να επιτύχει μειώσεις εκπομπών σύμφωνα με το Παρίσι έως το 2030.

3. Μια «καθυστερημένη μετάβαση», η οποία ξεκινά το 2026, αλλά δεν είναι αρκετά φιλόδοξη για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού έως το 2030.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά επωφελούνται σαφώς από μια ταχύτερη μετάβαση. Ενώ η ταχύτερη μετάβαση συνεπάγεται αρχικά μεγαλύτερες επενδύσεις και υψηλότερο ενεργειακό κόστος, οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι μειώνονται σημαντικά μεσοπρόθεσμα. Τόσο τα κέρδη όσο και η αγοραστική δύναμη επηρεάζονται λιγότερο αρνητικά, καθώς η προκαταβολική επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποδίδει νωρίτερα και τελικά μειώνει τις ενεργειακές δαπάνες.

Στην ταχύτερη μετάβαση, οι πράσινες επενδύσεις των επιχειρήσεων της ζώνης του ευρώ αυξάνονται σε 2 τρισεκατομμύρια ευρώ έως το 2025, ενώ ανέρχονται μόνο σε 0,5 τρισεκατομμύρια ευρώ στα άλλα δύο σενάρια.

Στην καθυστερημένη μετάβαση, οι πράσινες επενδύσεις φτάνουν την επιταχυνόμενη μετάβαση μέχρι το 2030, καθώς και οι δύο φτάνουν συνολικά τα 3 τρισεκατομμύρια ευρώ, ενώ παραμένουν χαμηλότερες στην καθυστερημένη μετάβαση. Για να καλύψουν τη διαφορά, οι πράσινες επενδύσεις πρέπει να αυξηθούν ταχέως, θέτοντας τις επιχειρήσεις σε υψηλότερο κίνδυνο, ιδίως στους ενεργοβόρους τομείς, όπως η μεταποίηση, η εξόρυξη και ο ηλεκτρισμός, με τα επίπεδα χρέους να αυξάνονται και τα κέρδη να μειώνονται περίπου δύο φορές περισσότερο από ό,τι για τη μέση επιχείρηση της ζώνης του ευρώ.

Αν οι επιχειρήσεις κινδυνεύουν, το ίδιο ισχύει και για τις τράπεζες που τις δανείζουν. Οι τράπεζες εκτίθενται στον υψηλότερο πιστωτικό κίνδυνο εάν η μετάβαση πρέπει να επισπευσθεί σε μεταγενέστερο στάδιο και απαιτούνται γρήγορα επενδύσεις με υψηλότερο κόστος. Στην καθυστερημένη μετάβαση, οι τράπεζες μπορούν να αναμένουν ότι ο πιστωτικός τους κίνδυνος θα αυξηθεί κατά περισσότερο από 100% έως το 2030 σε σύγκριση με το 2022, ενώ στην επιταχυνόμενη μετάβαση η αύξηση είναι μόνο 60%.

Επιπλέον, η καθυστέρηση της μετάβασης και η μη ανάληψη καθόλου δράσης οδηγεί μακροπρόθεσμα σε ακόμη υψηλότερο κόστος και κινδύνους. Ενώ συνεπάγεται συνολικά λιγότερες επενδύσεις, η μη επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών επιδεινώνει σημαντικά τον αντίκτυπο του φυσικού κινδύνου στην οικονομία και τον χρηματοπιστωτικό τομέα.

«Χρειαζόμαστε πιο αποφασιστικές πολιτικές για να διασφαλίσουμε μια ταχύτερη μετάβαση προς μια καθαρά μηδενική οικονομία σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού. Η πορεία με τον τρέχοντα ρυθμό θα αυξήσει τους κινδύνους και το κόστος για την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Υπάρχει ξεκάθαρη ανάγκη για ταχύτητα στο δρόμο προς το Παρίσι», δηλώνει ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος.