Σύνοδος Κορυφής: "Υπο επιτήρηση" από την ΕΕ η Τουρκία - Νέα αξιολόγηση τον Ιούνιο

Τι λέει η ελληνική πλευρά

Τη διττή προσέγγιση έναντι της Τουρκίας που είχε επιδιώξει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και περιλαμβάνει θετικά μέτρα, αλλά και περιοριστικά μέτρα-κυρώσεις εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες και παραβατική συμπεριφορά έναντι κρατών-μελών, επιβεβαιώνει η Κοινή Δήλωση των 27 της ΕΕ, αναφέρουν πηγές από το ελληνικό στρατόπεδο.
Η Κοινή Δήλωση «πατά» πάνω στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ, αλλά και στις προηγούμενες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που αφορούν την Τουρκία και τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Περιγράφουν μια διαδικασία με όρους και προϋποθέσεις (αιρεσιμότητα) με βάση και προηγούμενα συμπεράσματα. Και πέραν της όποιας θετικής ατζέντας, επαναλαμβάνουν το μήνυμα για περιοριστικά μέτρα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ, εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες ή παραβατική συμπεριφορά που θίγει συμφέροντα κρατών-μελών της Ε.Ε.
Αναφορές υπάρχουν και στο μεταναστευτικό-προσφυγικό, καθώς η Τουρκία καλείται να συνεργαστεί για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και τις επιστροφές μεταναστών προς την Τουρκία με βάση την Κοινή Δήλωση Ε.Ε-Τουρκίας, η οποία, όπως αναφέρεται, θα πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς διακρίσεις.
Η ΕΕ δεν δίνει «λευκή επιταγή» στην Τουρκία. Πρόκειται για μια διαδικασία σταδιακή (σε φάσεις), αναλογική και αναστρέψιμη. Τα όποια θετικά μέτρα δηλαδή μπορούν να αναστραφούν εφόσον η Τουρκία επανέλθει σε παραβατικές συμπεριφορές. Και σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία θα πρέπει να δείξει συνέπεια και συνέχεια και θα συνεχίσει να αξιολογείται, καθώς οι όποιες αποφάσεις παραπέμπονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.

Η θέση των ηγετών

Οι ηγέτες της ΕΕ καλωσορίζουν την Κοινή Δήλωση για την κατάσταση στις πολιτικές, οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας την οποία προετοίμασε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και η Κομισιόν, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το Δεκέμβριο του 2020, τονίζεται στα συμπεράσματα της τηλεδιάσκεψης των ηγετών.

Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι είναι στρατηγικό συμφέρον για την ΕΕ ένα ασφαλές και σταθερό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, η ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία.

«Με την προϋπόθεση ότι διατηρείται η τρέχουσα αποκλιμάκωση και ότι η Τουρκία εμπλέκεται εποικοδομητικά και υπόκειται στις καθιερωμένες προϋποθέσεις που ορίζονται στα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η πρόσφατα πιο θετική δυναμική, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου» αναφέρεται στα συμπεράσματα

Δηλώσεις Μισέλ

Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα παραμείνει επιφυλακτική ως προς την βελτιωμένη σχέση της με την Τουρκία, η οποία θα πρέπει να διατηρήσει την πρόσφατη «μετριοπαθέστερη συμπεριφορά», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, προσθέτοντας ότι είναι πιθανόν ότι θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Τουρκία τον επόμενο μήνα.

«Πραγματικά ελπίζουμε ότι θα είναι δυνατή η βελτίωση της σχέσης μας με την Τουρκία, αλλά ταυτόχρονα ... είναι για μας σημαντικό η Τουρκία να διατηρήσει την θετική της συμπεριφορά, μία μετριοπαθή συμπεριφορά», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής της οποίας προήδρευσε.

«Αλλά παραμένουμε επιφυλακτικοί και παραμένουμε προσεκτικοί και πραγματικά βρισκόμαστε σε επαφή με τις τουρκικές αρχές για να πραγματοποιήσουμε επίσκεψη στην Τουρκία πιθανόν τον Απρίλιο».

Δηλώσεις Φον Ντερ Λαιεν

Εάν η Τουρκία επιστρέψει σε μονομερείς ενέργειες ή προκλήσεις ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, η ΕΕ θα σταματήσει τη θετική προσέγγιση τόνισε η Πρόεδρος της Κομισιόν κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά την τηλεδιάσκεψη των ηγετών.

«Από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου η Τουρκία έχει δείξει μία πιο εποικοδομητική στάση, συμπεριλαμβανομένων των διμερών σχέσεων με αρκετά κράτη -μέλη της ΕΕ. Αυτά είναι θετικά και ευπρόσδεκτα βήματα πάνω στα οποία πρέπει να προσπαθήσουμε να χτίσουμε» ανέφερε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Συμπλήρωσε ότι «ωστόσο, γνωρίζουμε ότι αυτή η πρόοδος της αποκλιμάκωσης παραμένει εύθραυστη. Μαζί με τον Ύπατο Εκπρόσωπο Μπορέλ, εκπονήσαμε μία έκθεση για την κατάσταση των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, όπως επίσης με μέσα και επιλογές για το πώς θα προχωρήσουμε με αυτή τη σχέση».

Ταυτόχρονα, επισήμανε ότι λαμβάνοντας υπόψη τη θετική στάση της Τουρκίας υπάρχουν θετικά βήματα που επιτρέπουν προοδευτική και αναλογική προσέγγιση προσθέτοντας ότι υπήρξε απόφαση να ακολουθηθεί διπλή προσέγγιση.

«Εάν η Τουρκία δεν προχωρήσει εποικοδομητικά, εάν επιστρέψει σε μονομερείς ενέργειες ή προκλήσεις ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο θα διακόψουμε τα μέτρα συνεργασίας» υπογράμμισε η κ. Φον Ντερ Λάιεν

H θέση της Τουρκίας

Η Τουρκία χαιρέτισε τις προσπάθειες και την ρητορική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την προώθηση της πρόσφατης θετικής ατμόσφαιρας ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Άγκυρα, αλλά απέρριψε τις ευρωπαϊκές επικρίσεις για τις τουρκικές επιχειρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο.

Σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως ελπίζει ότι η αιρεσιμότητα στα βήματα τα οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει την πρόθεση να κάνει και η αναβολή τους για την επόμενη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής τον Ιούνιο δεν θα κάνουν να χαθεί η θετική δυναμική, ενώ κατηγορεί την ΕΕ ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο χαρακτηρίζοντας παράνομες τις τουρκικές επιχειρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο.