Αλλάζουν τακτική οι ΗΠΑ - Παίρνουν ενεργό ρόλο στο θέμα της ελληνικής κρίσης

Μέχρι τώρα, ο πρόεδρος Barack Obama και οι κορυφαίοι οικονομικοί του σύμβουλοι έχουν προβεί σε λίγες δημόσιες δηλώσεις για την κρίση χρέους της Ελλάδας, η οποία απειλεί να οδηγήσει τη χώρα εκτός της ευρωζώνης. Όμως αυτήν την εβδομάδα, ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Jacob J. Lew, εξέφρασε την απόγνωσή του για το αδιέξοδο στις συνομιλίες μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων πιστωτών.

«Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μια αποτυχία θα είναι δίχως συνέπειες εκτός Ελλάδας», δήλωσε ο Lew σε μια ομιλία του στο London School of Economics, την Τρίτη. «Δε γνωρίζουμε την ακριβή έκταση [των συνεπειών]».

Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν υπόψη τους ότι οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι τους έχουν κατηγορήσει για την ανάμειξή τους στο παρελθόν, θεωρούν την Ελλάδα εσωτερικό θέμα. Αναγνωρίζουν επίσης ότι η ήπειρος είναι σε καλύτερη θέση για να λύσει το πρόβλημα από ό,τι οι ΗΠΑ, μετά από την εμπειρία της Ευρώπης στην επίλυση μιας σειράς προβλημάτων που προέκυψαν από την κρίση χρέους κατά το τέλος της περασμένης δεκαετίας.

Η Γερμανία, ο βασικός πιστωτής της Ελλάδας, είπε ότι δεν επιθυμεί να συζητήσει την κατάσταση στις συνομιλίες του G7, δηλαδή των επτά πια ανεπτυγμένων βιομηχανικών οικονομιών το επόμενο Σαββατοκύριακο στη Δρέσδη.

«Οι ΗΠΑ είναι αναμεμειγμένες σε σημαντικό βαθμό από την αρχή, αλλά περισσότερο στο παρασκήνιο», είπε ο Edwin Truman, ο οποίος υπήρξε αναπληρωτής γραμματέα οικονομικών για διεθνείς υποθέσεις στην κυβέρνηση του Bill Clinton.
Το υπουργείο Οικονομικών ανήγγειλε ότι τις τελευταίες δύο εβδομάδες ο Lew έχει κάνει δύο τηλεφωνήματα, στις 22 και 27 Μαΐου στον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κάτι που αντικατοπτρίζει τις ανησυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δημοσίως διαψεύσει ισχυρισμούς των Ελλήνων αξιωματούχων ότι η συμφωνία είναι προ των πυλών.
Η αποτυχία να υπάρξει συμφωνία θα μπορούσε να οδηγήσει τις αποδόσεις των ομολόγων σε ψηλά επίπεδα και σε άλλες ευάλωτες χώρες της ευρωζώνης, ανέφερε η ΕΚΤ την Πέμπτη. Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πάντως δεν έχουν κρούσει δημοσίως συναγερμό όπως έκαναν το 2012, όταν ο Ομπάμα είπε ότι οι τότε Ευρωπαϊκές κρίσεις χρέους ήταν ένα σύννεφο που πλησιάζει από τον Ατλαντικό. Όμως η έντονη ανάμειξη των ΗΠΑ σε προηγούμενες κρίσεις είχε κατά καιρούς γυρίσει μπούμερανγκ. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί οικονομικών απέκρουσαν τις παρακλήσεις του τότε υπουργού οικονομικών των ΗΠΑ Timothy Geithner, όταν έκανε μια ασυνήθιστη εμφάνιση σε μία συνάντησή τους το Σεπτέμβριο του 2011. Αρκετοί άσκησαν ανοιχτά κριτική για την ανάμειξή του.

H δυνατότητα πίεσης της κυβέρνησης Ομπάμα στη σημερινή ελληνική κρίση είναι ωστόσο περιορισμένη και η πειστικότητα των επιχειρημάτων της απέναντι στους Ευρωπαίους έχει μειωθεί, καθώς οι τελευταίοι οχυρώνονται στις θέσεις τους, σύμφωνα με τον Robert Kahn, πρώην αξιωματούχο του υπουργείου οικονομικών των ΗΠΑ. Αυτό έχει αποθαρρύνει τον Ομπάμα από το να λάβει έναν πιο δημόσιο ρόλο.

«Γιατί να κάνει μια δημόσια δήλωση κι αυτή να πέσει στο κενό;», είπε ο Kahn. «Οι ευρωπαϊκές απόψεις έχουν σκληρύνει. Η αγανάκτηση με την Ελλάδα έχει μεγαλώσει με τον καιρό....», συμείωσε.

Δεν υπάρχει άλλωστε τόσο η αίσθηση του επείγοντος όσο πριν από τέσσερα χρόνια. Η οικονομία των ΗΠΑ βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση για να αντέξει τα εξωτερικά σοκ. Η ίδια η Ευρώπη λαμβάνει μέτρα για να προστατέψει το τραπεζικό της σύστημα και τα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα από τους κινδύνους της Ελλάδας.

Παρ' όλα αυτά, η κυβέρνηση του έχει αμφιβολίες για την προσέγγιση της Ευρώπης. Υπάρχει «αρκετή ανησυχία» στο υπουργείο Οικονομικών είπε ο Kahn, καθώς και η αίσθηση ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αναπτύξει μια λανθασμένη αίσθηση αυτοπεποίθησης, υποτιμώντας τον κίνδυνο μιας ελληνικής χρεοκοπίας. Αυτή η ανησυχία έχει πλέον αρχίσει να αναδύεται.

«Οι τακτικισμοί είναι ένα επικίνδυνο πράγμα όταν το μόνο που χρειάζεται να γίνει είναι ένα ατύχημα», δήλωσε ο Lew, στην ομιλία του στο Λονδίνο, κάνοντας ίσως την πιο σημαίνουσα ως τώρα δήλωσή του για τις διαπραγματεύσεις. Προειδοποίησε μάλιστα τους Ευρωπαίους ηγέτες, υπενθυμίζοντας τη λανθασμένη αίσθηση αυτοπεποίθησης στις αποφάσεις τους το 2012, όταν, προκειμένου να προστατεύσουν τις οικονομίες τους από την Ελλάδα, μετακίνησαν το μεγαλύτερου μέρους του χρέους της χώρας από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στα κράτη της ευρωζώνης.

Ο Lew παρότρυνε όλες τις πλευρές να φτάσουν γρήγορα σε συμφωνία, μετέφεραν αξιωματούχοι του υπουργείου οικονομικών των ΗΠΑ, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι μια αποτυχία σε αυτόν τον τομέα θα μεγάλωνε τα δεινά της Ελλάδας και θα έφερνε μεγάλη αβεβαιότητα στην Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία.

Η ίδια ανακοίνωση ότι ο κ. Lew τηλεφώνησε δύο φορές τον κ. Τσίπρα είναι ένας υπόγειος τρόπος για να δείξει τις ανησυχίες της κυβέρνησης Ομπάμα, όπως είπε ο Truman.