Το... ναρκοπέδιο των αγορών και ο εφιάλτης του 1987 - Οι προτάσεις Ζαββού, Κυρίτση και... λοιπών

Σε...ναρκοπέδιο οι αγορές. Ο εφιάλτης του 1987, οι προειδοποιήσεις και πως "θωρακίζεται" η Αθήνα.

Στα ναρκοπέδια της Μέσης Ανατολής και των αγορών χρέους οι επενδυτές αναζητούν ασφαλή καταφύγια εν όψει ενός θερμού χειμώνα, όπως προοιωνίζεται. Και λίγο πριν την έλευση του 2024-έτους που και λόγω εκλογών σε ΗΠΑ, Ευρώπη ανησυχεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής/διαχείρισης κρίσεων. Μνήμες "Μαύρης Δευτέρας" που "μάτωσαν" οι διεθνείς αγορές, ξαναφέρνει η διογκούμενη κρίση στα ομόλογα, στη μέγγενη αλλεπάλληλων αυξήσεων επιτοκίων και ασφυκτικής περιοριστικής πολιτικής που υλοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες, ύφεσης με κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού. Από τους υπαίτιους εκείνης της κρίσης (σαν σήμερα 19/10/1987 ) η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων (δλδ επιβάρυνσης του κόστους χρήματος/εξυπηρέτησης) με την εξέλιξη της πορείας του US10Y να προσομοιάζει σε αρκετά με εκείνης της περιόδου.

Συγκυρία που από τη μία οι "εμφύλιες" διαμάχες στην Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ από την άλλη η έκρηξη ενός δεύτερου μετώπου στη Μέση Ανατολή-μετά από αυτό στην Ουκρανία, που χαίνει για 2,5 και πλέον χρόνια- απειλούν να τινάξουν στον αέρα τις οικονομίες μεγέθους μίας Ιταλίας ή και να επιβαρύνουν περισσότερο λ.χ. της Γερμανίας. Η εικόνα στην αγορά ομολόγων (μεσημέρι Πέμπτης) άκρως ανησυχητική, με την απόδοση του 10ετούς της Ιταλίας να έχει ξεπεράσει το 5% (5,019%), της Γερμανίας να πλησιάζει το 3% (2,949%) με το αντίστοιχο ελληνικό να υφίσταται τη μικρότερη πίεση, στο 4,393% με ελαφρώς πτωτική τάση ενδοσυνεδριακά. Επιταχυντής μίας αναπόφευκτης ευρύτερης κρίσης οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καθώς πυροδοτούνται ράλι στις τιμές πετρελαίου/φυσικού αερίου, πληθωρισμός, μείωση ζήτησης/κατανάλωσης-παραγωγής σε ένα ντόμινο που έχει ενεργοποιηθεί χωρίς να έχει ενδείξεις ανάσχεσης.

Για το ενδεχόμενο/κίνδυνο πρωτοφανούς κρίσης προειδοποιούσε ο Jamie Dimon, για αγορές ομολόγων σε αχαρτογράφητα νερά κάνει λόγο ο Mohamed A. El-Erian ενδεικτικά από πλειάδα παραγόντων του χρήματος/αγορών. Ζητούμενη σε αυτό το σταυροδρόμι (και ) των αγορών η συντονισμένη διαχείριση-με αποτελεσματικά μέσα- από την Fed (πρωτίστως) και την ECB, BoE e.t.c με πρώτη την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να δοκιμάζεται σε ακριβώς μία εβδομάδα, και μάλιστα επί ελληνικού εδάφους. Αποκαλυπτικός (και προειδοποιητικός) ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος μίλησε (Financial Times) για το ενδεχόμενο στασιμοπληθωριστικού κινδύνου (καθότι η Ευρώπη συνεχίζει να είναι κυρίως εισαγωγέας ενέργειας).

Το να επισείει ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο Γιάννης Στουρνάρας ούτε τυχαίο, ούτε άκαιρο είναι, πρακτικά σημαίνει ότι και άλλα μέλη του δ.σ συμμερίζονται ανάλογες ανησυχίες. Ο Γιάννης Στουρνάρας, ευθύς ως το συνηθίζει, προχώρησε κι άλλο προειδοποιώντας ότι η οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται σε σημείο καμπής όπου εάν η ΕΚΤ συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια, μεγαλώνει ο κίνδυνος κάτι να σπάσει. Πιο σαφής δεν γίνεται. Επιπρόσθετα μία ουσιώδης διαφορά του Οκτωβρίου 2023 με εκείνον του 1987, καθώς σήμερα η παγκόσμια οικονομία "κάθεται" πάνω σε μία ωρολογιακή βόμβα χρέους-απείρως μεγαλύτερης ισχύος απ΄ ότι τότε. Για αυτό και οι δράσεις πρέπει να ληφθούν...εχθές και να είναι όσο πιο ρηξικέλευθες γίνεται.

Σε ένα τέτοιο ασταθές/εκρηκτικό για πολλούς διεθνές περιβάλλον είναι άξιον αναφοράς πως η ελληνική οικονομία κινδυνεύει λιγότερο- συγκριτικά πάντα- σε σχέση με άλλων χωρών της ευρωζώνης. Και μόνο η παραδοχή πως δεν αποτελεί πρόβλημα, ότι δεν αντιμετωπίζεται σαν το "μαύρο πρόβατο" σημαίνει αρκετά. Διαφοροποίηση προς το θετικότερο, που αποτυπώνεται κυρίως στην αγορά χρέους/ομολόγων, στην υπέρ προσφορά των ξένων στις εκδόσεις του ΟΔΔΗΧ στην εμφανή στήριξη του διεθνούς παράγοντα- ειδικότερα του αμερικανικού- . Την Δευτέρα η JPMC έσπευσε να προβλέψει την απόδοση της "επενδυτικής βαθμίδας" και από την Standard & Poor's (μετά την DBRS) όσον αφορά στις πιστοποιημένες από την ΕΚΤ και να προκαταλάβει την αξιολόγηση της Fitch, αρχές Δεκεμβρίου. Ακολούθησε, εχθές η Citi στην ίδια λογική, μένει να φανεί σήμερα βράδυ εάν θα επιβεβαιωθούν. Ολα τα σπίτια-επενδυτικά και αξιολόγησης- αμερικανικά με καταλυτική παρουσία στις αγορές χρήματος. Αυτό το στοίχημα παίζεται και στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που παρά την "ρηχότητά" του παρουσιάζει καλύτερη εικόνα- συγκριτικά πάντα- αυτή την εβδομάδα.

Οι προτάσεις για την ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς, που έμειναν στο συρτάρι

Σε μία περίοδο που οι αγορές παγκοσμίως είναι υπ' ατμόν με τα όσα συμβαίνουν, θα περίμενε κανείς η κυβέρνηση να προχωρήσει σε ριζοσπαστικές κινήσεις για να συμβάλει στην ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς. Ομως παρά το γεγονός ότι κατά καιρούς έχουν γίνει προτάσεις ικανές να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να συμβεί κάτι τέτοιο, μπαίνουν στο συρτάρι. Για να ξέρετε, επειδή εμείς που παρακολουθούμε το ρεπορτάζ θα πρέπει να αποδίδουμε "τα του καίσαρος τω καίσαρι", τα δύο μέτρα που ανακοινώθηκαν προχθές από τον Κωστή Χατζηδάκη, δηλαδή η μείωση στο φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίων και η μείωση στο μισό του φόρου των συναλλαγών είναι δύο (2) από τις πενήντα (50) προτάσεις για την «Στρατηγική Ανάπτυξης της Ελληνικής Κεφαλαιαγοράς», που είχε κάνει η "γνωστή" Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων υπό τον τότε υφ. Οικονομικών Γιώργο Ζαββό, τον Νοέμβριο του 2020. Στην Επιτροπή εκπροσωπήθηκαν οι βασικοί φορείς της Κεφαλαιαγοράς (Ε.Κ., ΕΧΑΕ, ΕΘΕ, ΕΝΕΙΣΕΤ, ΕΕΤ, ΣΜΕΧΑ, ΣΕΠΕΥ, ΣΕΒ),

Μεταξύ των προτάσεων της τότε Επιτροπής ήταν:

-Θέσπιση φορολογικών κινήτρων φυσικών προσώπων προς μακροπρόθεσμη επένδυση/αποταμίευση, με τη θέσπιση ενός ειδικού ατομικού Αποταμιευτικού Επενδυτικού Λογαριασμού (ΑΠ.Ε.Λ.) μέσω του οποίου θα πραγματοποιούνται επενδύσεις σε ΜμΕ, καινοτόμες και νεοφυείς επιχειρήσεις, κατά τα πρότυπα αντίστοιχων που έχουν εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία σε πολλές χώρες της Ευρώπης

- Κατάργηση/μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου

- Μείωση φορολογικού συντελεστή εισοδήματος ΜΜΕ που εισάγονται στο ΧΑ, κατά ένα ποσοστό 50% και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ως ανταπόδοση για το αυξημένο κόστος κανονιστικής συμμόρφωσης και εταιρικής διακυβέρνησης

- Παροχή φορολογικών κινήτρων προς εργαζομένους σε εισηγμένες εταιρίες, για μερική πληρωμή τους μέσω stock options

- Επιδότηση/μείωση εξόδων εισαγωγής, τηρουμένων των ευρωπαϊκών κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, είτε άμεσα στις εταιρίες είτε έμμεσα ενισχύοντας τις διαμεσολαβούσες εταιρίες (Συμβούλους) που αναλαμβάνουν τη διαδικασία εισαγωγής, ώστε να ενδυναμωθεί το εν λόγω οικοσύστημα και να έχει κίνητρο να κατευθύνει τις εταιρίες προς την κεφαλαιαγορά για άντληση χρηματοδότησης

- Επιδότηση/μείωση του κόστους προετοιμασίας του φακέλου εισαγωγής εταιρειών στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου (ΕΝ.Α), στο πλαίσιο των Κρατικών Ενισχύσεων ή κοινοτικών προγραμμάτων των Περιφερειακών Ταμείων της Ε.Ε

- Κατάργηση του φόρου επί τοκομεριδίων εταιρικών ομολόγων

- Δραστική μείωση του φορολογικού συντελεστή στα ETF ή και κατάργησή του (κατά τα πρότυπα του Λουξεμβούργου)

- Μείωση του φορολογικού συντελεστή(π.χ. κατά 50%) «πράσινων» εισηγμένων ΜΜΕ

- Φορολογικά κίνητρα για την αγορά πράσινων ομολόγων και μετοχών (πχ μειωμένος φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου ή/και τοκομεριδίων ή/και μερισμάτων)

Μην ανησυχείτε, χρόνο έχουμε και για τις υπόλοιπες, αφού πήρε μόλις 3 χρόνια για να υιοθετηθούν οι 2 από τις 50